Jeżozwierz palawański

Jeżozwierz palawański
Hystrix pumila[1]
Günther, 1879[2]
Ilustracja
Jeżozwierz palawański z ogrodu zoologicznego w Pradze
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

jeżozwierzowce

Infrarząd

jeżozwierzokształtne

(bez rangi)incertae sedis
Rodzina

jeżozwierzowate

Rodzaj

jeżozwierz

Gatunek

jeżozwierz palawański

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 VU pl.svg

Jeżozwierz palawański[4] (Hystrix pumila) – gatunek ssaka z rodziny jeżozwierzowatych (Hystricidae) występujący w Filipinach.

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1879 roku niemiecko-brytyjski zoolog Albert Günther nadając mu nazwę Hystrix pumila[2]. Holotyp pochodził z Puerto Princesa, na Palawanie, w Filipinach[5].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[6].

Etymologia

  • Hystrix: gr. υστριξ ustrix „jeżozwierz”, być może od υς us „wieprz”; θριξ thrix, τριχος trikhos „włosy”[7].
  • pumila: łac. pumilus „karzeł”[8].

Zasięg występowania

Jeżozwierz palawański występuje na wyspie Palawan i przyległych wyspach Busuanga i Balabac, w południowo-zachodniej części Filipin[6].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 450–655 mm, długość ogona 64–190 mm, długość ucha u jednego osobnika 39 mm, długość tylnej stopy u jednego osobnika 69 mm; masa ciała 3,8–5,4 kg[9]. Grzbiet ciemnobrązowy lub czarny, z jasnymi plamkami, brzuch białoszary. Głowa okrągła, z małymi uszami i oczami. Kolce spłaszczone. Łapy z krótkimi pazurami, przednie czteropalczaste, tylne posiadają pięć palców.

Tryb życia

Jeżozwierz palawański prowadzi nocny tryb życia[3]. Poza sezonem godowym i okresem opieki nad młodymi są to towarzyskie zwierzęta. Żywią się roślinnością – owocami, jagodami, korzonkami, bulwami i cebulkami roślin, kokosami. Czasami uzupełniają dietę drobnymi bezkręgowcami. Jak inne jeżozwierze, do obrony przed wrogami używają kolców, dzięki temu nie mają żadnych naturalnych wrogów.

Rozmnażanie

Jeżozwierze te są monogamiczne. Rozmnażają się raz w roku. Po ciąży trwającej od 93 do 105 dni samica rodzi jedno lub dwa młode, które następnie karmi mlekiem przez 3-4 miesiące, choć młode już po dwóch tygodniach zaczyna jeść pokarm stały. Dojrzałość płciową osiągają w wieku od 9 do 18 miesięcy. Zwierzęta dożywają zazwyczaj 9,5 roku, choć mogą żyć 15 lat.

Relacje z człowiekiem

Zwierzęta są uważane za szkodniki na plantacjach kokosowych. Są także chwytane ze względu na smaczne mięso. Z ich kolców tworzy się ozdoby i talizmany. W 2008 gatunek został zakwalifikowany jako narażony na wyginięcie, ze względu na niszczenie środowiska naturalnego i nadmierne polowania [3].

Przypisy

  1. Hystrix pumila, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b A.Ch.L.G. Günther. Description of a new Species of Porcupine from then Philippine Islands. „The Annals and Magazine of Natural History”. Fifth series. 4, s. 106, 1879. (ang.). 
  3. a b c E. Clayton, Hystrix pumila, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018 [online], wersja 2021-3 [dostęp 2022-03-11] (ang.).
  4. W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński, W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 286. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Hystrix (Thecurus) pumila. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-03-11].
  6. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 542. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  7. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 345, 1904. (ang.). 
  8. pumila, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-03-11] (ang.).
  9. E. Barthelmess: Family Hystricidae (Old World Porcupines). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 325. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Status iucn3.1 VU pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Dikobraz palawanský zoo praha 1.jpg
Autor: Petr Hamerník, Licencja: CC BY-SA 4.0
Philippine porcupine, Prague Zoo