Jean-Claude Killy

Jean-Claude Killy

(c) Kremlin.ru, CC BY 4.0 Jean-Claude Killy (2011)
Data i miejsce urodzenia	30 sierpnia 1943 Saint-Cloud
Klub	CS Val d’Isère
Debiut w PŚ	5.01 1967, Berchtesgaden (4. miejsce – slalom)
Pierwsze punkty w PŚ	5.01 1967, Berchtesgaden (4. miejsce – slalom)
Pierwsze podium w PŚ	6.01 1967, Berchtesgaden (3. miejsce – gigant)
Pierwsze zwycięstwo w PŚ	9.01 1967, Adelboden (gigant)
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Francja Igrzyska olimpijskie złoto Grenoble 1968 Slalom złoto Grenoble 1968 Gigant złoto Grenoble 1968 Zjazd Mistrzostwa świata złoto Portillo 1966 Zjazd złoto Portillo 1966 Kombinacja złoto Grenoble 1968 Zjazd złoto Grenoble 1968 Slalom złoto Grenoble 1968 Gigant złoto Grenoble 1968 Kombinacja Puchar Świata Kryształowa kula 1966/1967 Kryształowa kula 1967/1968 Puchar Świata (Zjazd) Mała Kryształowa Kula 1966/1967 2. miejsce 1967/1968 Puchar Świata (Slalom) Mała Kryształowa Kula 1966/1967 2. miejsce 1967/1968 Puchar Świata (Gigant) Mała Kryształowa Kula 1966/1967 Mała Kryształowa Kula 1967/1968 Odznaczenia

Jean-Claude Killy (ur. 30 sierpnia 1943 w Saint-Cloud) – francuski narciarz alpejczyk, trzykrotny mistrz olimpijski, sześciokrotny mistrz świata, pierwszy zdobywca Pucharu Świata i kierowca wyścigowy. Jeden z najbardziej utytułowanych zawodników w historii tej dyscypliny.

Kariera

Pierwszy sukces w karierze Jean-Claude Killy osiągnął w 1961 roku, kiedy zdobył złote medale w zjeździe, slalomie, gigancie i kombinacji alpejskiej podczas mistrzostw Francji juniorów^[1]. Rok później wygrał swoje pierwsze międzynarodowej zawody, zwyciężając w gigancie podczas zwodów Critérium de la première neige w Val d’Isère. Nie wystąpił jednak na mistrzostwach świata w Chamonix w 1962 roku, bowiem trzy tygodnie przed zawodami złamał nogę. Podczas zjazdu w Cortinie d’Ampezzo Killy stracił równowagę i upadł. Od razu wstał i ukończył wyścig na jednej narcie, notując najlepszy czas zawodów^[2]. Wkrótce potem został powołany do obowiązkowej służby wojskowej. Stacjonował w Algierii, gdzie zaraził się dyzenterią i chorował na zapalenie wątroby^[1]. Mimo iż nie doszedł do pełni sił wystartował na igrzyskach olimpijskich w Innsbrucku w 1964 roku. W biegu zjazdowym upadł, ale ukończył wyścig. W slalomie stracił wiązanie i nie dotarł do mety, ukończył jedynie giganta, zajmując piątą pozycję^[2]. W 1964 roku zdołał jednak wygrać giganta podczas zawodów Arlberg-Kandahar w Garmisch-Partenkirchen.

Killy na podium ZIO 1968

Na rozgrywanych dwa lata później mistrzostwach świata w Portillo zwyciężał w zjeździe i kombinacji, bezpośrednio wyprzedzając swego rodaka, Léo Lacroix. Ponadto gigancie był piąty, a w slalomie zajął ósme miejsce. Ponadto w tym samym roku zwyciężył również w slalomie i kombinacji podczas zawodów Arlberg-Kandahar w Mürren, zjazd giganta i kombinację w zawodach Critérium de la première neige oraz slalom podczas zawodów Hahnenkammrennen w Kitzbühel. W tych ostatnich zawodach wygrał w slalomie także rok wcześniej. Debiut w zwodach Pucharu Świata zanotował 5 stycznia 1967 roku w Berchtesgaden, zajmując czwarte miejsce w slalomie. Tym samym już w swoim debiucie zdobył pierwsze pucharowe punkty. Były to równocześnie pierwsze w historii zawody tego cyklu. Dzień później wywalczył pierwsze pucharowe podium, zajmując trzecie miejsce w gigancie, za dwoma rodakami: Georges’em Mauduitem i Léo Lacroix. W kolejnych zawodach, 9 stycznia w Adelboden odniósł pierwsze pucharowe zwycięstwo, wygrywając slalom gigant. W kolejnych dwunastu zawodach sezonu 1966/1967 nie wygrał tylko raz (zajął wtedy drugie miejsce). W klasyfikacji generalnej był zdecydowanie najlepszy, zdobywając blisko dwukrotnie więcej punktów niż drugi w klasyfikacji Austriak Heinrich Messner. Jako jedyny w historii zwyciężył w klasyfikacjach wszystkich konkurencji (zjazdu, slalomu i giganta). W 1967 roku wygrał też zjazd, slalom i kombinację podczas zawodów Lauberhornrennen w Wengen, giganta i kombinację na Critérium de la première neige, zjazd i kombinację na zawodach Arlberg-Kandahar w Sestriere oraz zjazd, slalom i kombinację na zawodach Hahnenkammrennen.

Francuz zwyciężył ponownie w klasyfikacji generalnej Pucharu Świata w sezonie 1967/1968. Nie dominował jak rok wcześniej, siedmiokrotnie stawał na podium, odnosząc przy tym trzy zwycięstwa. Najlepszy był 8 stycznia w Adelboden i 10 marca w Méribel w gigancie oraz 29 marca 1968 roku w Rossland w slalomie. W poszczególnych klasyfikacjach był pierwszy w gigancie oraz drugi w zjeździe i slalomie. W zjeździe wyprzedził go Austriak Gerhard Nenning, a w slalomie lepszy był Dumeng Giovanoli ze Szwajcarii. W lutym 1968 roku startował na igrzyskach olimpijskich w Grenoble, zdobywając złote medale we wszystkich konkurencjach. Powtórzył tym samym wynik Austriaka Toniego Sailera, który dokonał tego podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1956. Zwycięstwo w slalomie Francuz odniósł w kontrowersyjnych okolicznościach. Jego największy rywal – Karl Schranz z Austrii zatrzymał się podczas swego przejazdu na zamglonej trasie, twierdząc później, że ktoś wszedł na trasę. Pozwolono mu powtórzyć przejazd i Austriak uzyskał czas lepszy od Francuza. Jednakże jury zdyskwalifikowało Schranza i przyznała zwycięstwo Killy’emu^[3]. Igrzyska w Grenoble były jednocześnie rozgrywane jako mistrzostwa świata, jednak kombinację rozgrywano tylko w ramach drugiej z tych imprez. W konkurencji tej Killy pewnie zwyciężył, wyprzedzając Dumenga Giovanolego o blisko 33 pkt i Heinricha Messnera o ponad 38 pkt. Odniósł także zwycięstwa w kombinacji na zawodach Hahnenkammrennen oraz zjeździe podczas Critérium de la première neige. Po tych igrzyskach postanowił zakończyć karierę.

Do narciarstwa powrócił na krótko w latach 1972–1974, wygrywając parę zawodów w Stanach Zjednoczonych. W 1973 roku został mistrzem świata zawodowców^[4].

Po zakończeniu kariery związał się z biznesem sportowym, występował w reklamach i filmach fabularnych. Uczestniczył także w rajdach samochodowych (m.in. w Rajdzie Paryż-Dakar i 24-godzinnym rajdzie Le Mans).

W latach 1977–1994 był członkiem zespołu wykonawczego Komitetu Narciarstwa Alpejskiego FIS. Był współprzewodniczącym Komitetu Organizacyjnego igrzysk olimpijskich w Albertville w 1992 r^[5]. W latach 1992–2001 przewodniczył Towarzystwu Tour de France. W latach 1995–2008 był członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. W 2000 roku został odznaczony orderem Legii Honorowej II klasy.

Życie prywatne

Killy urodził się w Saint-Cloud pod Paryżem, ale wychował się w Val d’Isère. Gdy miał siedem lat jego matka opuściła rodzinę i przeprowadziła się na południe, zostawiając jego i dwójkę rodzeństwa. Niedługo później Killy trafił do szkoły z internatem w Chambéry, jednak w wieku 15 lat rzucił szkołę i skoncentrował się na narciarstwie^[1]

Nazwisko odziedziczył po przodku, irlandzkim żołnierzu armii Napoleona, nazwiskiem Kelly^[5].

W latach 1973–1987 jego żoną była francuska aktorka Danielle Gaubert. Mieli razem córkę, Emilie, a Killy adoptował także dwójkę jej dzieci z poprzedniego małżeństwa z Rhadamésem Trujillo, synem dyktatora Dominikany Rafaela Trujillo.

Osiągnięcia

Killy za kierownicą Porsche 911S na torze Nürburgring

Igrzyska olimpijskie

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Konkurencja	Czas biegu	Strata	Zwycięzca
42.	31 stycznia	1964	Innsbruck	Zjazd	2:18,16 min	+4,80 s	Egon Zimmermann
5.	2 lutego	1964	Innsbruck	Gigant	1:46,71 min	+2,21 s	François Bonlieu
DNF	8 lutego	1964	Innsbruck	Slalom	2:11,13 min	–	Josef Stiegler
1.	9 lutego	1968	Grenoble	Zjazd	1:59,85 min	–	–
1.	12 lutego	1968	Grenoble	Gigant	3:29,28 min	–	–
1.	17 lutego	1968	Grenoble	Slalom	1:39,73 min	–	–

Mistrzostwa świata

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Konkurencja	Czas biegu	Strata	Zwycięzca
42.	31 stycznia	1964	Innsbruck	Zjazd	2:18,16 min	+4,80 s	Egon Zimmermann
5.	2 lutego	1964	Innsbruck	Gigant	1:46,71 min	+2,21 s	François Bonlieu
DNF	8 lutego	1964	Innsbruck	Slalom	2:11,13 min	–	Josef Stiegler
1.	7 sierpnia	1966	Portillo	Zjazd	1:34,40 min	–	–
5.	10 sierpnia	1966	Portillo	Gigant	3:19,42 min	+2,00 s	Guy Périllat
8.	14 sierpnia	1966	Portillo	Slalom	1:41,56 min	?	Carlo Senoner
1.	14 sierpnia	1966	Portillo	Kombinacja	20,92 pkt	–	–
1.	9 lutego	1968	Grenoble	Zjazd	1:59,85 min	–	–
1.	12 lutego	1968	Grenoble	Gigant	3:29,28 min	–	–
1.	17 lutego	1968	Grenoble	Slalom	1:39,73 min	–	–
1.	17 lutego	1968	Grenoble	Kombinacja	0,00 pkt	–	–

Puchar Świata

Miejsca w klasyfikacji generalnej

• sezon 1966/1967: 1.
• sezon 1967/1968: 1.

Zwycięstwa w zawodach

1. Adelboden – 9 stycznia 1967 (gigant)
2. Wengen – 14 stycznia 1967 (zjazd)
3. Wengen – 15 stycznia 1967 (slalom)
4. Kitzbühel – 21 stycznia 1967 (zjazd)
5. Kitzbühel – 22 stycznia 1967 (slalom)
6. Megève – 27 stycznia 1967 (zjazd)
7. Sestriere – 3 marca 1967 (zjazd)
8. Franconia – 10 marca 1967 (zjazd)
9. Franconia – 11 marca 1967 (slalom)
10. Franconia – 12 marca 1967 (gigant)
11. Vail – 19 marca 1967 (gigant)
12. Jackson Hole – 25 marca 1967 (gigant)
13. Adelboden – 8 stycznia 1968 (gigant)
14. Méribel – 10 marca 1968 (gigant)
15. Rossland – 29 marca 1968 (slalom)

Pozostałe miejsca na podium

1. Berchtesgaden – 6 stycznia 1967 (gigant) – 3. miejsce
2. Megève – 29 stycznia 1967 (slalom) – 2. miejsce
3. Bad Hindelang – 4 stycznia 1968 (gigant) – 2. miejsce
4. Aspen – 15 marca 1968 (zjazd) – 3. miejsce
5. Kitzbühel – 20 stycznia 1968 (zjazd) – 2. miejsce
6. Kitzbühel – 21 stycznia 1968 (slalom) – 3. miejsce

Przypisy

Bibliografia

• Profil na stronie FIS (niem. • ang. • fr.)
• Profil na Sports Reference.com. sports-reference.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-17)]. (ang.)