Jean Massieu

Jean Massieu
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1772
Semens koło Cadillac (Żyronda)

Data i miejsce śmierci

22 lipca 1846
Lille

Zawód, zajęcie

nauczyciel (pedagogika specjalna)

Edukacja

Szkoła dla głuchoniemych ojca Sicarda w Bordeaux

Pracodawca

Institut national des jeunes sourds, Paryż

Jean Massieu (ur. 1772 w Semens w okolicy Cadillac (Żyronda), zm. 22 lipca 1846 w Lille)[a] – francuski nauczyciel, pionier edukacji osób niesłyszących i niedosłyszących, pierwszy[b] niesłyszący nauczyciel Głuchych, autor popularnej sentencji Wdzięczność jest pamięcią serca (fr. La reconnaissance est la mémoire du cœur)[c].

Życiorys

Urodził się w zamożnej rodzinie w wiosce Semens, w okolicy Cadillac (Żyronda)[3][6]. Jego ojciec był królewskim notariuszem. Jean był najmłodszym z sześciorga rodzeństwa (miał trzy siostry i dwóch braci)[7]. Wszystkie dzieci były niesłyszące – porozumiewały się gestami[3][8]. Po zapisaniu do szkoły dla głuchoniemych, prowadzonej w Bordeaux przez ojca Sicarda, szybko nauczył się pisać i czytać w języku francuskim[9].

W roku 1789 Roch-Ambroise Sicard został dyrektorem szkoły dla głuchoniemych w Paryżu, założonej w roku 1755 przez jego zmarłego mistrza – twórcę francuskiego języka migowego nazywanego „ojcem głuchych”, ojca L’Épée[10][11] (ustawą z 21–27 lipca 1791 szkołę podniesiono do rangi instytucji państwowej, współcześnie L'Institut National de Jeunes Sourds de Paris)[12][13]. Wyjeżdżając do Paryża zabrał ze sobą swojego głuchoniemego ucznia, a wkrótce asystenta, Jeana Massieu[3][8] [14]. Sicard podjął zadanie kontynuacji pracy zmarłego mistrza, ojca L’Épée – opracowywanie słownika znaków (Dictionnaire général des signes)[15][16]. Jego młody niesłyszący asystent, którego uczył czytania i pisania w języku francuskim, uczył swojego nauczyciela znaków języka migowego[17][9]. Prawdopodobnie w tym okresie współpracy narodziła się znana sentencja wdzięcznego młodego ucznia[9][18][d]:

Wdzięczność jest pamięcią serca

Jean Massieu

Gdy Sicard został aresztowany i uwięziony jako osoba podejrzana o sympatyzowanie z obalonym królem, Ludwikiem XVI i przewidywano wyrok kary śmierci, Jean Massieu zorganizował protest wychowanków Instytutu. Głusi studenci wystąpili przed sądem w obronie Sicarda, co okazało się skuteczne – został uwolniony[17].

W roku 1797 (okres panowania Dyrektoriatu, rok bitwy pod Rivoli) Massieu – wówczas 25-letni asystent Sicada – został nauczycielem niesłyszącego 12-letniego chłopca, Laurenta Clerca (1785–1869)[14], przyszłego przyjaciela i współpracownika[17].

W marcu 1815 roku, po powrocie Napoleona z Elby (zob. 100 dni Napoleona), Sicard ze swoimi niesłyszącymi asystentami (Massieu i Clerc) wyjechał z Paryża do Anglii, gdzie przeprowadzał – z ich pomocą – wykłady i demonstracje opracowanych w paryskim instytucie metod nauczania głuchoniemych[20][21]. W Londynie Sicard, Massieu i Clerc spotkali Thomasa Gallaudeta, zamierzającego utworzyć pierwszą szkołę dla niesłyszących w Stanach Zjednoczonych. Odbyli z nim liczne prywatne rozmowy oraz zaprosili go do swojego paryskiego instytutu. Rozmowy doprowadziły Clerca do podjęcia decyzji o wyjeździe do Ameryki, gdzie stał się inicjatorem i organizatorem rozwoju edukacji niesłyszących (utrzymywał kontakt ze swoim mentorem i przyjacielem)[17][22][e].

Po śmierci ojca Sicarda (1822) Jean Massieu był uważany za jego naturalnego następcę na stanowisku dyrektora L'Institut National de Jeunes Sourds, jednak został zmuszony do rezygnacji i wyjazdu z Paryża (jest to wiązane ze skandalem obyczajowym z udziałem dwóch młodych dziewcząt). Został instruktorem, a następnie kierownikiem szkoły dla głuchych w Rodez. W następnych latach założył podobną szkołę w Lille – pierwszą szkołę dla głuchych w północnej części Francji (zob. Nord-Pas-de-Calais, Flandria)[8].

Zmarł w Lille 22 lipca 1846 roku[8].

Publikacje

  • 1808 – Jean Massieu, Nomenclature ou Tableau general des Noms, des Adjectifs enonciatifs, actifs, ... : en francais et en anglais ; avec l'Alphabet grave des Sourds-Muets[23]
  • 1815 – Jean Massieu, Laurent Clerc, Roch Ambroise Cucurron Sicard, Jean Henrique Sievrac, Andrés Daniel Laffon de Ladébat, Recueil des définitions et réponses les plus remarquables de Massieu et Clerc, sourds-muets, aux diverses questions quileur ontété faites dans les séances publiques de M. l'Abbé Sicard, à Londres: auquel on a joint l'alphabet manuel des sourds-muets, le discours d'ouverture de M. l'Abbé Sicard, et une lettre explicative de sa méthod[20][21]
  • 1815 – A Collection of the Most Remarkable Definitions and Answers of Massieu and Clerc, Deaf and Dumb, to the Various Questions Put to Them, at the Public Lectures of the Abbé Sicard[24]

Upamiętnienie

Jean Massieu został w roku 1999 patronem nowej szkoły dla głuchoniemych w Arlington (Teksas) – Jean Massieu Academy (JMA). Do Akademii są przyjmowane dzieci niesłyszące i niedosłyszące, oraz ich słyszące rodzeństwo i rówieśnicy. Nauczanie jest prowadzone z małych grupach, w trybie dwujęzycznym – w języku angielskim i amerykańskim języku migowym (ASL). Ten dwujęzyczny, integracyjny system edukacji sprzyja zmniejszeniu barier komunikacyjnych, występujących w środowisku życia absolwentów szkoły[25][26].

Uwagi

  1. ↑ To samo imię i nazwisko – Jean Massieu – nosił również dziekan kościoła w Rouen, uczestniczący w procesie Joanny d’Arc[1] (jego postać przedstawiono w znanym filmie Męczeństwo Joanny d’Arc[2]).
  2. ↑ Według części źródeł pierwszym głuchym nauczycielem dzieci niesłyszących mógł być Etienne de Fay (1669–1747?), francuski mnich z Amiens (zob. też Katedra w Amiens)[3].
  3. ↑ W części źródeł spotyka się informację, że jej autorem jest francuski mnich i polityk, Jean-Baptiste Massieu[4] (1743-1818). Za autora niemal identycznej sentencji – Pamięć serca nazywa się wdzięcznością, jest uważany Phil Bosmans[5].
  4. ↑ O popularności tej sentencji na początku XIX wieku świadczy treść wzmianki o niej, zamieszczonej w Dictionnaire de la conversation et de la lecture, opublikowanym w roku 1838 (hasło Reconnaissance)[19].
  5. ↑ Pierwszym efektem pracy Laurenta Clerca w Stanach Zjednoczonych było powstanie pierwszej amerykańskiej szkoły dla głuchoniemych, Asylum for the Deaf and Dumb w Hartford (1817). Sukcesy tej szkoły leżą u podstaw dalszego rozwoju edukacji głuchoniemych, w tym otwarcia w Waszyngtonie pierwszej wyższej uczelni, Gallaudet University (zob. też Edward Gallaudet)[17][22].

Przypisy

  1. ↑ Continuation Of The First Inquiry: 1449 > MAÎTRE JEAN MASSlEU. [w:] Saint Joan of Arc's Trial of Nullification [on-line]. www.stjoan-center.com. [dostęp 2014-10-09]. (ang.).
  2. ↑ Quotes for Jean Massieu (Character). [w:] IMDb > Meczenstwo Joanny d’Arc (1928) [on-line]. [dostęp 2018-03-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (ang.).
  3. ↑ a b c d Alejandro Oviedo: Jean Massieu (1772‐1846): Pionero de los maestros Sordos franceses. www.cultura-sorda.eu, 2007. [dostęp 2018-05-16]. (hiszp.).
  4. ↑ Gdzie jest dziewięciu?. [w:] Gazetka nr 596 XXVIII [on-line]. Wspólnota i my, 13 października 2013. [dostęp 2014-10-09]. (pol.).
  5. ↑ Phil Bosmans: Sentencje. [w:] Wikicytaty [on-line]. pl.wikiquote.org. [dostęp 2014-10-09]. (pol.).
  6. ↑ Nancy Rourke: Jean Massieu, First Deaf Teacher in France. Born in Semens, France. 1772-1846. [w:] Painting - Oil On Canvas [on-line]. fineartamerica.com. [dostęp 2014-10-07]. (ang.).
  7. ↑ The Story of the Jean Massieu. W: Ann Lezotte: Promiscuous Love: Poems 1992-2006. iUniverse, 1 lutego 2006, s. V-5–V-7. ISBN 978-0-595-38236.
  8. ↑ a b c d Paul Irvine. Pioneers in Special Education. „J Spec Educ”. 22 (1), s. 8-9, Spring 1988. DOI: 10.1177/002246698802200104. ISSN 0022-4669. (ang.). 
  9. ↑ a b c Samantha Santana: Jean Massieu. 17 kwietnia 2013. [dostęp 2014-10-07]. (ang.).
  10. ↑ Charles Michel de l' Epee Facts. [w:] Encyclopedia of World Biography [on-line]. The Gale Group, Inc., 2010. [dostęp 2014-09-27]. (ang.).
  11. ↑ Roch-Ambroise Cucurron Sicard. [w:] Strono internetowa Akademii Francuskiej [on-line]. www.academie-francaise.fr. [dostęp 2014-10-02]. (fr.).
  12. ↑ SICARD abbé (Roch-Ambroise-Cucurron Sicard : 1742-1822). [w:] Strona internetowa cmentarza Père Lachaise - 39ème division [on-line]. www.landrucimetieres.fr. [dostęp 2014-10-05]. (fr.).
  13. ↑ L'Institut National de Jeunes Sourds de Paris. [w:] Strona internetowa INJS [on-line]. www.injs-paris.fr. [dostęp 2014-09-20]. (fr.).
  14. ↑ a b Sacks 2011 ↓, s. 45.
  15. ↑ Charles Michel de l' Epee. [w:] Encyclopedia of World Biography [on-line]. www.encyclopedia.com, 2004. [dostęp 2014-09-28]. (ang.).
  16. ↑ Charles Michel de l' Epee Facts. [w:] Your Dictionary [on-line]. LoveToKnow, Corp.. [dostęp 2014-09-28]. (ang.).
  17. ↑ a b c d e Laurent Clerc: Apostle to the Deaf People of the New World. [w:] Strona internetowa Gallaudet University > Clerc Center [on-line]. [dostęp 2016-02-12]. (ang.).
  18. ↑ Citations : littérature à consommer sur place ou à emporter accueil curriculum humour roman chansons fables des mots tuyaux liens recueil. laupo.free.fr. [dostęp 2014-10-08]. (fr.).
  19. ↑ Albert Deville: Dictionnaire de la conversation et de la lecture (e-Book Google) > Reconnaissance. T. 46: Par – Res. Belin-Mandar, 1838, s. 379.
  20. ↑ a b Recueil des définitions et réponses les plus remarquables de Massieu et Clerc, sourds-muets, aux diverses questions quileur ontété faites dans les séances publiques de M. l'Abbé Sicard, à Londres .... Cox & Baylis, eBook and Texts > Gallaudet University-Deaf Rare Materials, 1815.
  21. ↑ a b Jean Massieu, Laurent Clerc, Sicard (Roch Ambroise Cucurron, M. l'abbé), Jean Henrique Sievrac, Andrés Daniel Laffon de Ladébat: Recueil des définitions et réponses les plus remarquables de Massieu et Clerc ... (e-Book Google). Cox et Baylis, 1815.
  22. ↑ a b Sacks 2011 ↓, s. 45-46.
  23. ↑ Nomenclature ou Tableau general des Noms .... Inst. des Sourds-Muets, 1808.
  24. ↑ Jean Massieu, Laurent Clerc, Roch Ambroise Cucurron Sicard: A Collection of the Most Remarkable Definitions and Answers of Massieu and Clerc .... Massieu and Clerc, 1815.
  25. ↑ Jean Massieu Academy. [w:] Strona internetowa szkoły [on-line]. www.jeanmassieu.com. [dostęp 2014-10-09]. (ang.).
  26. ↑ Jean Massieu Academy. [w:] GreatSchools.org 1999 [on-line]. [dostęp 2014-10-09]. (ang.).

Bibliografia

  • Oliver Sacks: Zobaczyć głos. Podróż do świata ciszy (Seeing Voices. A Journey into the World of the Deaf 1989). przeł. A.Małaczyński. Poznań: Zysk i S-ka, 1998. ISBN 978-83-7506-739-2.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Jean massieu.jpg
Painting of Jean Massieu