Jednoplamek żyworodny

Jednoplamek żyworodny
	Phalloceros caudimaculatus
	(Hensel, 1868)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	karpieńcokształtne
Rodzina	piękniczkowate
Podrodzina	Poeciliinae
Rodzaj	Phalloceros
Gatunek	jednoplamek żyworodny
Synonimy
	Girardinus caudimaculatus Hensel, 1868; Phalloceros caudomaculatus (Hensel, 1868); Phalloceros caudimaculatus caudimaculatus (Hensel, 1868); Phalloceros caudimaculatus reticulata Stoye, 1935; Phalloceros caudimaculatus reticulatus Stoye, 1935;
	Girardinus caudimaculatus Hensel, 1868; Phalloceros caudomaculatus (Hensel, 1868); Phalloceros caudimaculatus caudimaculatus (Hensel, 1868); Phalloceros caudimaculatus reticulata Stoye, 1935; Phalloceros caudimaculatus reticulatus Stoye, 1935;

Jednoplamek żyworodny^[2], jednoplamka^[3]^[4], jednoplamek^[5]^[6], wieloplamka^[3]^[7], żyworódka jednoplamka^[8], żyworodek jednoplamisty^[9] (Phalloceros caudimaculatus) – ryba z rodziny piękniczkowatych (Poeciliidae). Bywa hodowana w akwarium domowym.

Wprowadzenie

Jest jedną z najdawniej hodowanych ryb akwariowych – pierwsze osobniki pojawiły się w akwariach w 1898 roku. W literaturze akwarystycznej opisywana jest często pod nazwą wieloplamki (Phalloceros caudimaculatus reticulata)^[10]^[6] uznawanej za podgatunek, odmianę lub formę barwną jednoplamki, co nie znajduje potwierdzenia w taksonomii – nazwa Phalloceros caudimaculatus reticulata uznawana jest jako nomen nudum^[11], czyli nazwy niespełniającej wymogów nomenklatorycznych. Do 2008 roku uznawana była za jedyny gatunek rodzaju Phalloceros.

Występowanie

Żyje w wodach południowo-wschodniej Ameryki Południowej. Spotykana w stawach, potokach.w brazylii, Paragwaju i Urugwaju i Argentynę w dorzeczu (dorzecze La Platy.

Opis

Tułów zazwyczaj szaro-oliwkowozielony, z czarnymi nieregularnymi plamami, brzuch jaśniejszy, srebrzysto-niebieskawy, grzbiet ciemniejszy. Spotykane są odmiany o ubarwieniu złotożółtym. Odmiana ta jest często mylnie nazywana złotą gambuzją.

Dymorfizm płciowy

Samce osiągają długość 3,5 – 4 cm, samice 6–7 cm. U samca widoczne jest gonopodium, płetwa grzbietowa ciemno obrzeżona..

Warunki w akwarium

Zalecane warunki w akwarium
Zbiornik	średni (ok. 50 l), gęsty w roślinność
Temperatura wody	18-24°C
Twardość wody	średnia
Skala pH	ok. 7.0
pokarm	wszystkożerna

Żywa ryba pływająca w strefie środkowej i przypowierzchniowej, towarzysko usposobiona do współmieszkańców w akwarium. Lubi przebywać w miejscach zarośniętych roślinami. Możliwa jest hodowla tego gatunku w niższej temperaturze, nawet od 18 °C. Odmiany nakrapiane jednakże preferują wyższe temperatury.

Rozród

Jednoplamka jest rybą jajożyworodną. Czas trwania ciąży wynosi ok. 5 tygodni. W jednym miocie dorosła samica może urodzić do 80 młodych. Narybek wielkości 5–7 mm. Dobrze jest młode oddzielać od dorosłych z powodu kanibalizmu.

Przypisy

↑ Phalloceros caudimaculatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ Forma czarno upstrzona jednoplamka żyworodnego AKWARIUM Nr 1/66
↑ ^a ^b Nazewnictwo ryb egzotycznych, AKWARIUM, Nr 1-2/70 (występuje pod synonimiczną nazwą)
↑ Hans Frey, Akwarium Słodkowodne, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa, 1990, ISBN 83-217-2777-8, str. 240
↑ Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
↑ ^a ^b Jerzy Gronau: Słownik nazw ryb. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994. ISBN 83-901154-9-2.
↑ H. Skrzyński, Wieloplamka - Phalloceros caudimaculatus reticulatus, AKWARIUM, Nr 3/75
↑ Ulrich Schliewen, Wodny świat akwarium, Muza SA, Warszawa, 1998, ISBN 83-7079-701-6, str. 99
↑ Wojciech Zięba: Wieloplamka - łagodna piękność Phalloceros caudimaculatus reticulata (Hensel 1868). [dostęp 2011-10-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 stycznia 2010)]. (pol.).
↑ WallyW. Kahl WallyW., BurkardB. Kahl BurkardB., DieterD. Vogt DieterD., Atlas ryb akwariowych, HenrykH. Garbarczyk (tłum.), EligiuszE. Nowakowski (tłum.), Warszawa: Delta W-Z, 2000, ISBN 83-7175-260-1 .
↑ RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes [online], California Academy of Sciences, 30 września 2011 [dostęp 2011-10-22] (ang.).

Bibliografia

Hans Frey, Akwarium Słodkowodne, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa, 1990, ISBN 83-217-2777-8, str. 240
H. Skrzyński, Wieloplamka - Phalloceros caudimaculatus reticulatus, AKWARIUM, Nr 3/75

[itis-1] Phalloceros caudimaculatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[akwa-2] Forma czarno upstrzona jednoplamka żyworodnego AKWARIUM Nr 1/66

[Nazewnictwo/s-3] Nazewnictwo ryb egzotycznych, AKWARIUM, Nr 1-2/70 (występuje pod synonimiczną nazwą)

[Frey-4] Hans Frey, Akwarium Słodkowodne, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa, 1990, ISBN 83-217-2777-8, str. 240

[mszR-5] Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.

[Gronau-6] Jerzy Gronau: Słownik nazw ryb. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994. ISBN 83-901154-9-2.

[Skrzyński-7] H. Skrzyński, Wieloplamka - Phalloceros caudimaculatus reticulatus, AKWARIUM, Nr 3/75

[Schliewen-8] Ulrich Schliewen, Wodny świat akwarium, Muza SA, Warszawa, 1998, ISBN 83-7079-701-6, str. 99

[Zieba-9] Wojciech Zięba: Wieloplamka - łagodna piękność Phalloceros caudimaculatus reticulata (Hensel 1868). [dostęp 2011-10-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 stycznia 2010)]. (pol.).

[Kahl-10] WallyW. Kahl WallyW., BurkardB. Kahl BurkardB., DieterD. Vogt DieterD., Atlas ryb akwariowych, HenrykH. Garbarczyk (tłum.), EligiuszE. Nowakowski (tłum.), Warszawa: Delta W-Z, 2000, ISBN 83-7175-260-1 .

[Eschmeyer-11] RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes [online], California Academy of Sciences, 30 września 2011 [dostęp 2011-10-22] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne