Jednorożec (heraldyka)
Jednorożec – baśniowe stworzenie, przedstawiane przede wszystkim jako koń z pojedynczym rogiem na czole. W innej wersji przypisywano mu brodaty łeb kozła, nogi i ogon byka i grzywę konia.
Przedstawienia
Najczęściej wyobrażony w skoku lub wspiętym, trzyma wtedy swój róg poziomo w pozycji bojowej.
Symbolika
Starożytni autorzy przypisywali mu dobroć, odwagę, moc i cnotę. Późniejsze wersje mówiły o nim jako o zwierzęciu groźnym i dzikim, symbolizującym siłę rycerską. Według legendy może być schwytany i oswojony tylko przez dziewicę. Z tej racji symbolizuje także czystość i dziewictwo. Uważano, że proszek z jego rogu leczy rany, zaś serce ma właściwości lecznicze, dlatego spotyka się go w godłach aptek. W Chinach, jednorożca nazywano qilin. Stanowił tam godło monarchy, symbolizując przede wszystkim sprawiedliwość. Legenda mówi, że miał ukazywać się na rozprawach sądowych, by zabić winnych i uwolnić niewinnych.
Występowanie
Jednorożec pojawia się jako trzymacz w herbie Szkocji. Król Jakub VI dodał szkockiego jednorożca do herbu Wielkiej Brytanii jako trzymacz w miejsce walijskiego smoka. Legendarna nieprzyjaźń jednorożca i lwa długo symbolizowała napięte stosunki anglo-szkockie.
Polska heraldyka szlachecka
Występuje w polskim herbie szlacheckim Bończa i jego odmianach, Ankwicz (z nobilitacji galicyjskiej), klejnocie herbu Albiński.
Polska heraldyka terytorialna
Jednorożec jest jednym z elementów herbu gminy Jednorożec jako godło mówiące. Głowa jednorożca widnieje w herbie Lidzbarka i powiatu Działdowskiego, pół jednorożca to jeden z elementów herbu gminy Orońsko i gminy Zgierz.
Bibliografia
- Paweł Dudziński Alfabet heraldyczny, wydawnictwo Bertelsmann Publishing, Warszawa 1997, ISBN 83-7129-476-X
Herb miasta Lišnice, Czechy
Herb miasta Ramosch, Szwajcaria
Dwa jednorożce w herbie Królestwa Szkocji
Herb miasta Schwäbisch Gmünd, Niemcy
Herb miasta Giengen, Niemcy
Media użyte na tej stronie
Coat of arms of the municipality of Ramosch in the district of Inn, canton of Graubünden, Switzerland.
Blazon': Argent an Unicorn rampant Sable langued Gules.
.svg)
Coat of arms of the commune of Saint-Lô (Saint-Laud) in the Manche department, France.
Blazon: Gules, a unicorn salient Argent, on a chief Azure, 3 fleurs de lys Or.
Meuble héraldique : Licorne cabrée
