Jelcz 021

Jelcz 021
Ilustracja
Jedyny zachowany oryginalny egzemplarz na al. Przyjaźni w Krakowie.
Dane ogólne
Inne nazwy

Jelcz 021E

Producent

Jelczańskie Zakłady Samochodowe

Premiera

1966

Lata produkcji

1967–1979

Miejsce produkcji

 Polska, Jelcz-Laskowice

Dane techniczne
Typy nadwozia

Wysokopodłogowy autobus przegubowy klasy MEGA

Układ drzwi

0-2-4-2

Liczba drzwi

3

Wysokość podłogi

885 mm

Szerokość drzwi

900 mm
1260 mm (środkowe)

Silniki

Škoda 706RT

Moc silników

117,6 kW (160 KM)

Skrzynia biegów

manualna, zsynchronizowana

Liczba przełożeń

5

Długość

15880 mm

Szerokość

2500 mm

Wysokość

2900 mm

Masa własna

12000 kg

Masa całkowita

20980 kg

Rozstaw osi

5450 mm + 5660 mm

Wnętrze
Liczba miejsc ogółem

136

Liczba miejsc siedzących

42

Informacje dodatkowe
ABS

Nie

ASR

Nie

EBS

Nie

ESP

Nie

Klimatyzacja

Nie

Portal Komunikacja miejska

Jelcz 021przegubowy autobus miejski produkowany w seryjnie latach 1967–1979 przez Jelczańskie Zakłady Samochodowe w Jelczu (obecnie Jelcz-Laskowice) koło Oławy.

Historia modelu

W trakcie eksploatacji autobusów przegubowych MPA AP-62 i Jelcz AP-02 ujawnione zostały wady oraz niedoskonałości tych konstrukcji, które przyczyniały się do utrudnień w ich użytkowaniu. Głównymi problemami była niska zwrotność oraz zachodzenie tylnego członu na zakrętach, wynikające z dużej długości drugiej sekcji pojazdu oraz zwisu tylnego.

W 1966 roku w wyniku prac konstruktorów Jelczańskich Zakładów Samochodowych zbudowano 2 prototypy, zmodernizowanego autobusu o oznaczeniu Jelcz 021. Model ten w stosunku do swojego poprzednika charakteryzował się skróconą o 187 cm tylną sekcją nadwozia oraz zmniejszonym o 145 cm rozstawem drugiej i trzeciej osi. W celu zapewnienia zwiększonej wymiany pasażerów, zastosowano szersze czteropłatowe drzwi środkowe o szerokości 1260 mm, w miejsce występujących w poprzedniku drzwi dwupłatowych. Zmiany w układzie jezdnym objęły zastosowanie tylnej osi skrętnej z samochodu ciężarowego Żubr A80, zamiast komponentu importowanego z Francji. Prototypowe pojazdy skierowane zostały do próbnej eksploatacji w MPK Wrocław, a pozytywne rezultaty testów przyczyniły się do rozpoczęcia produkcji seryjnej tego autobusu w 1967 roku.

Nadwozie autobusu Jelcz 021 osadzone było na podłużnicowej, nitowanej ramie z tłoczonej blachy stalowej. Sekcja przednia oraz tylna złączone były ze sobą poprzez przegub kulowy, nad którym umieszczono obrotową płytę stanowiącą element łączący dwie sekcje wewnątrz autobusu. Na zewnątrz miejsce łączenia członów, zostało zamaskowane opończą wykonaną z impregnowanego płótna. Poszycie zewnętrzne wykonane zostało z blach stalowych mocowanych do szkieletowej konstrukcji nadwozia poprzez nity. Wnętrze o wysokości 1900 mm, przeznaczone zostało do przewozu 136 pasażerów z czego 42 na miejscach siedzących. Wewnątrz przestrzeń pasażerska wykończona została lakierowanymi płytami pilśniowymi.

Do napędu autobusu pojazdu zastosowano importowany z Czechosłowacji wyposażony w bezpośredni wtrysk paliwa, 6-cylindrowy, rzędowy silnik wysokoprężny typu Škoda 706RT o pojemności skokowej 11781 cm³ i mocy maksymalnej 117,6 kW (160 KM). Jednostka napędowa zblokowana została z 5-biegową manualną, zsynchronizowaną skrzynią biegów. Silnik umieszczony został w przedniej części pojazdu nad osią kół przednich, napęd na środkowy most napędowy przekazywany był poprzez dwuczęściowy wał o konstrukcji rurowej.

W 1969 roku wprowadzono do oferty eksportową wersję o oznaczeniu Jelcz 021E[1], która przeznaczona była dla odbiorców z Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Produkcję seryjną modelu Jelcz 021 zakończono w 1979 roku.

Przypisy

  1. Łukasz Supel: Ocalić od zapomnienia – ‘Ogórek’, czyli polsko-czeskie małżeństwo. Infobus, 13 lipca 2004. [dostęp 2010-10-21].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Historical bus Jelcz 021 (-549, reg. KR 55G, built 1975)-interior, owned by MPK Kraków. This is the only remaining vehicle of this class in the world. Przyjazni Av, Nowa Huta, Poland.jpg
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zabytkowy autobus Jelcz 021 (#549, nr rej. KR 55G) z 1975 roku-wnętrze, należący do MPK Kraków. Jedyny zachowany oryginalny egzemplarz tego autobusu na świecie. Aleja Przyjaźni, Nowa Huta, Kraków
Historical bus Jelcz 021 (-549, reg. KR 55G, built 1975)-driver's seat, owned by MPK Kraków. This is the only remaining vehicle of this class in the world. Przyjazni Av, Nowa Huta, Poland.jpg
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zabytkowy autobus Jelcz 021 (#549, nr rej. KR 55G) z 1975 roku-miejsce kierowcy, należący do MPK Kraków. Jedyny zachowany oryginalny egzemplarz tego autobusu na świecie. Aleja Przyjaźni, Nowa Huta, Kraków
Historical bus Jelcz 021 (-549, reg. KR 55G, built 1975), owned by MPK Kraków. This is the only remaining vehicle of this class in the world. Przyjazni Av, Nowa Huta, Poland.jpg
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zabytkowy autobus Jelcz 021 (#549, nr rej. KR 55G) z 1975 roku, należący do MPK Kraków. Jedyny zachowany oryginalny egzemplarz tego autobusu na świecie. Aleja Przyjaźni, Nowa Huta, Kraków
Jelcz 021 krakow.jpg
Autor: Zyxist, Licencja: CC BY 3.0
Zabytkowy autobus Jelcz 021 (#549, nr rej. KR 55G) z 1975 roku, należący do MPK Kraków, na Nowym Kleparzu. Jest to jedyny zachowany oryginalny egzemplarz tego autobusu na świecie.