Jelcz PR100

Jelcz Berliet PR 100

Dane ogólne
Producent	ZS Jelcz
Lata produkcji	1972–1975
Miejsce produkcji	Polska, Jelcz-Laskowice
Dane techniczne
Typy nadwozia	Średniopodłogowy autobus miejski klasy maxi
Układ drzwi	2-2-0
Liczba drzwi	2
Wysokość podłogi	645 mm (I drzwi) 670 mm (II drzwi)
Silniki	Berliet V800, 8,82 dm³
Moc silników	125 kW (170 KM)
Skrzynia biegów	Wilson 60 ME (półautomatyczna) Wilson BXSA 108 (manualna)
Liczba przełożeń	4
Długość	11230 mm
Szerokość	2500 mm
Wysokość	2900 mm
Masa własna	8300 kg
Masa całkowita	15400 kg
Rozstaw osi	5800 mm
Wnętrze
Liczba miejsc ogółem	97
Liczba miejsc siedzących	29 + 1
Informacje dodatkowe
ABS	Nie
ASR	Nie
EBS	Nie
ESP	Nie
Klimatyzacja	Nie
Portal Komunikacja miejska

Jelcz Berliet PR100 – autobus produkcji Jelczańskich Zakładów Samochodowych w Jelczu (obecnie Jelczu-Laskowicach) koło Oławy wytwarzany w latach 1972–1975.

Historia modelu

W latach siedemdziesiątych XX wieku, Jelczańskie Zakłady Samochodowe – czołowy polski dostawca autobusów – zaczęły poszukiwać następcy dla przestarzałego Jelcza 272 MEX, czyli popularnego „Ogórka”. Po trwających ponad 3 lata negocjacjach i uzgodnieniach, 1 sierpnia 1972 podpisano umowę licencyjną z przeżywającym kłopoty finansowe francuskim Berlietem^[1]. Jeszcze w tym samym roku zmontowano w Jelczu 20 autobusów w 95% z części zachodnich (w kolejnych latach produkcji udział polskich części stopniowo zwiększano, co odbiło się niekorzystnie na jakości autobusu). Ponieważ PR 100 nie do końca spełniał wymagania strony polskiej (brak trzecich drzwi, mała pojemność), traktowano go jako model przejściowy już w momencie wprowadzania do produkcji.

Opis konstrukcji

W momencie wprowadzania modelu do produkcji był on jedną z najnowocześniejszych konstrukcji tego typu na świecie. W przeciwieństwie do wcześniejszych autobusów, nie był budowany na podwoziu ciężarówki, ale zaprojektowany od podstaw. Komora silnikowa została umieszczona z tyłu pojazdu (podobnie jak w dzisiejszych konstrukcjach), co pozwoliło na obniżenie podłogi w części przedniej i środkowej, czyli w miejscu drzwi. Nadwozie dwudrzwiowe, drzwi przed przednią osią i przed tylną osią. Autobus posiadał ponadto półautomatyczną skrzynię biegów firmy Wilson, zastąpioną później – ze względu na dużą awaryjność – zwykłą przekładnią manualną tego samego producenta.

Codzienna eksploatacja

Autobus, chociaż bardzo nowoczesny jak na swoje czasy, nie należał do niezawodnych. Oprócz wspomnianej już półautomatycznej przekładni, posłuszeństwa odmawiały też silniki. Natomiast zły stan dróg w polskich miastach, oraz przeciążenia tych autobusów powodowały częste pękanie delikatnej kratownicy. Największą wadą Jelcza PR 100 okazała się jednak zbyt mała – jak na polskie warunki – pojemność autobusu oraz brak trzecich drzwi za tylną osią, co znacznie utrudniało wymianę pasażerów na przystankach. Dlatego właśnie w 1975 roku zastąpił go nieznacznie wydłużony i ulepszony Jelcz Berliet PR110U.

Wybrane dane techniczne

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Artykuł Ocalić od zapomnienia – francuski Jelcz w serwisie Infobus. infobus.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)].
• Zdjęcia i dane egzemplarzy modeli serii Jelcz Berliet PR100 w serwisie Transport Wroc.Biz
• Marka „Berliet” w Polsce w latach 1914-1973. mbc.cyfrowemazowsze.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-12)].