Jelec (broń)

Jelec

Jelec (także: garda) – element broni białej w formie „poprzeczki” umiejscowionej między rękojeścią a głownią. Funkcją jelca jest ochrona dłoni przed ciosami przeciwnika podczas walki, jednocześnie zabezpiecza on dłoń przed ześlizgnięciem się z rękojeści na głownię. Jelec przybiera różne formy w zależności od rodzaju broni w której jest stosowany. W swojej najbardziej rozbudowanej formie, łączony również z kabłąkiem i obłękami.

Rodzaje jelca

• mieczowy - otwarty, prostopadły go głowni tworzący z nią formę krzyża, o ramionach prostych, lub wygiętych ku dołowi (w mieczach dwuręcznych czasem wzbogacony o dodatkowy „jelec” - wąsy)
• rapierowy, występujący w wielu zróżnicowanych formach, najczęściej z obłękami lub dzwonem
• szablowy
  • otwarty (bezkabłąkowy), w którym dłoń trzymająca broń jest chroniona tylko przed cięciami ześlizgującymi się po głowni
  • zamknięty (kabłąkowy), w którym dłoń jest chroniona również przed cięciami wymierzonymi w uchwyt
• szpadowy, w którym dłoń chroniona jest przed pchnięciami za pomocą tarczek

Niekiedy jako jelec klasyfikowana jest również japońska tsuba.

Zobacz też

• furdyment
• tarczka

Bibliografia

• PWN Leksykon: Wojsko, wojna, broń, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, ISBN 83-01-13506-9.