Jemiołowo

Jemiołowo
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

olsztyński

Gmina

Olsztynek

Liczba ludności (2022)

405[1]

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

11-015[2]

Tablice rejestracyjne

NOL

SIMC

0484311

Położenie na mapie gminy Olsztynek
Mapa konturowa gminy Olsztynek, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Jemiołowo”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Jemiołowo”
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Jemiołowo”
53°33′33″N 20°17′55″E/53,559167 20,298611

Jemiołowo (dawniej niem. Mispelsee) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wieś położona w pagórkowatym krajobrazie pojeziernym, w sąsiedztwie jeziora Jemiołowo i Wenyka, około 3 km na południowy wschód od Olsztynka, przy asfaltowej drodze biegnącej z Olsztynka do Kunek. W dawnej szkole mieści się świetlica wiejska, w miejscowości jest sklep spożywczy oraz stacja doświadczalna hodowli ślimaków. W 2006 roku, w trakcie badań prowadzonych przez prof. Witolda Świętosławskiego z Uniwersytetu Gdańskiego odkryto pozostałości po średniowiecznej (XIVXV wiek) wieży obronnej lub innym budynku o właściwościach obronnych. Badania zostały rozpoczęte dzięki Mariannie Bartkiewicz, sołtys Jemiołowa, która odnalazła ten historyczny budynek na swojej działce.

Historia

W czasach krzyżackich wieś pojawia się w dokumentach w roku 1351, podlegała pod komturię w Olsztynku, były to dobra krzyżackie[3]. Wieś założona w 1351 roku, zniszczona w czasie wojen polsko-krzyżackich w XV i XVI wieku a później w czasie i wojen szwedzkich w XVII stuleciu. Kolejne wyludnienia przyniosły epidemie dżumy, cholery i tyfusu. Dopiero w wiek XIX wieś zaczęła się dynamicznie rozwijać. Działania z pierwszej wojny światowej w 1914 r. nie przyniosły zniszczeń. W 1939 r. we wsi było 383 mieszkańców, w większości Mazurów. W tym czasie była tu szkoła, sklep i poczta. W czasie drugiej wojny światowej u gospodarzy pracowali jeńcy wojenni z obozu jenieckiego Stalag IB Hohenstein. W styczniu 1945 roku ludność wioski uciekła przed zbliżającym się frontem.

Po 1945 r. opuszczone gospodarstwa zasiedlili osadnicy z różnych stron Polski. Jeszcze do 1984 roku działała szkoła podstawowa. W 1997 r. mieszkało w Jemiołowie 295 osób, z tego 160 we wsi, reszta na koloniach poza zwartą zabudową wsi. W 2005 r. w miejscowości było 328 mieszkańców, w tym 160 w centrum wsi.

Zabytki

  • Niewielki cmentarz ewangelicki z XIX wieku, znajdujący się w centrum wsi.
  • Cmentarz z XX wieku, położony ok. 100 m na zachód od Jemiołowa, przy szosie do Olsztynka.
  • Dzwonnica murowana z kamienia polnego i cegły, kryta dachówką.

Zobacz też

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 405 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Cz. Baszyński: Osadnictwo komturstwa ostródzkiego do połowy XV w. Zapiski historyczne, t. 25, 1960, str.: 103-118, za Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.

Bibliografia

  • Bogumił Kuźniewski, Olsztynek. Miasto i gmina. Towarzystwo Przyjaciół Olsztyn,a, Olsztynek, 2007, 223 str. ISBN 978-89151-31-5.
  • Jemiołowo, Krzysztof Miller

Media użyte na tej stronie

Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Olsztyn County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Olsztyn County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 54.12 N
  • S: 53.43 N
  • W: 20.07 E
  • E: 21.15 E