Jenot

Jenot
	Nyctereutes
	Temminck, 1838
	; Przedstawiciel rodzaju – jenot wiwerowaty (N. viverrinus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Rząd	drapieżne
Podrząd	psokształtne
Infrarząd	Canoidea
Rodzina	psowate
Rodzaj	jenot
	Typ nomenklatoryczny
	Canis viverrinus Temminck, 1838
Synonimy
	Nycthereutes Temminck, 1843; Ruscinalopex Kretzoi, 1938; Paratanuki Kretzoi, 1956;
	Nycthereutes Temminck, 1843; Ruscinalopex Kretzoi, 1938; Paratanuki Kretzoi, 1956;
Gatunki
	11 gatunków (w tym 9 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	11 gatunków (w tym 9 wymarłych) – zobacz opis w tekście

Jenot^[6] (Nyctereutes) – rodzaj ssaka z rodziny psowatych (Canidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące naturalnie w Azji; introdukowany w wielu krajach Europy^[7]^[8]^[9].

Morfologia

Długość ciała samic 50,5–69 cm, samców 49,2–70,5 cm, długość ogona samic 15–20,5 cm, samców 15–23 cm; masa ciała samic 3–12,5 kg, samców 2,9–12,4 kg^[8].

Systematyka

Etymologia

Nyctereutes (Nycthereutes): gr. νυκτερευτης nuktereutēs „nocny myśliwy”^[10].
Ruscinalopex: etymologia niejasna, Kretzoi nie podał znaczenia nazwy rodzajowej^[4]. Gatunek typowy: †Vulpes donnezani Depéret, 1890.
Paratanuki: etymologia niejasna, Kretzoi nie podał znaczenia nazwy rodzajowej^[5]; być może od gr. παρα para „blisko, obok”; jap. 狸 tanuki „jenot”. Gatunek typowy: †Mustela martelina Petényi, 1864 (= †Vulpes donnezani Depéret, 1890).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[7]^[6]:

Nyctereutes procyonoides (J.E. Gray, 1834) – jenot azjatycki
Nyctereutes viverrinus (Temminck, 1838) – jenot wiwerowaty

Opisano również gatunki wymarłe:

Nyctereutes abdeslami Geraads, 1997^[11] (Afryka; pliocen).
Nyctereutes barryi Werdelin & Dehghani, 2011^[12] (Afryka; pliocen).
Nyctereutes donnezani (Depéret, 1890)^[13] (Europa; pliocen).
Nyctereutes lockwoodi Geraads, Alemseged, Bobe & Reed, 2010^[14] (Afryka; pliocen).
Nyctereutes megamastoides (Pomel, 1842)^[15] (Europa; pliocen).
Nyctereutes sinensis (Schlosser, 1903^[16] (Azja; plejstocen).
Nyctereutes terblanchei (Broom, 1948)^[17] (Afryka; plejstocen).
Nyctereutes tingi Tedford & Qiu, 1991^[18] (Azja; pliocen).
Nyctereutes vinetorum (Bate, 1937^[19] (Azja; plejstocen).

Uwagi

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Nyctereutes Temminck, 1838.

Przypisy

↑ Nyctereutes, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ C.J. Temminck. Over de Kennis en be Verbreiding der Zoogdieren van Japan. „Tijdschrift voor natuurlijke geschiedenis en physiologie”. 5, s. 285, 1838. (niderl.).
↑ C.J. Temminck: Aperçu général et spécifique sur les mammifères qui habitent le Japon et les iles qui en dépendent. W: P.F. von Siebold: Fauna japonica, sive, Descriptio animalium, quae in itinere per Japoniam, jussu et auspiciis, superiorum, qui summum in India Batava imperium tenent, suscepto, annis 1823-1830. Lugduni Batavorum: Apud A. Arnz et Socios, 1842, s. 6. (fr.).
↑ ^a ^b M. Kretzoi. Die Raubtiere von Gombaszög nebst einer Übersicht der Gesamtfauna. „Annales Musei Nationalis Hungarici”. 31, s. 127, 1938. (niem.).
↑ ^a ^b M. Kretzoi. Die altpleistozänen Wirbeltierfaunen des Villányer Gebirges. „Geologica Hungarica”. Series Palaeontologica. 27, s. 160 (przypis), 1956. (niem.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 149. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 426. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b C. Sillero-Zubiri: Family Canidae (Dogs). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 435. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Nyctereutes. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-17]. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 465, 1904. (ang.).
↑ D. Geraads. Carnivores du Pliocène terminalde Ahl al Oughlam (Casablanca, Maroc). „Geobios”. 30 (1), s. 148, 1997. DOI: 10.1016/S0016-6995(97)80263-X. (fr.).
↑ L. Werdelin & R. Dehghani: Carnivora. W: T. Harrison (red.): Paleontology and Geology of Laetoli: Human Evolution in Context. Berlin: Springer, 2011, s. 198. ISBN 978-90-481-9956-3. (ang.).
↑ Ch.J.J. Depéret. Les animaux pliocènes du Roussillon. „Mémoires de la Société géologique de France”. 3, s. 28, 1890. (fr.).
↑ D. Geraads, Z. Alemseged, R. Bobe & D. Reed. Nyctereutes lockwoodi, n. sp., a new canid (Carnivora: Mammalia) from the middle Pliocene of Dikika, Lower Awash, Ethiopia. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 30 (3), s. 981, 2010. DOI: 10.1080/02724631003758326. (ang.).
↑ A.N. Pomel. Nouvelle espèce de Chien fossile découverte dans les alluvions volcaniques de l’Auvergne. „Bulletin de la Société Géologique de France”. 14, s. 38, 1842. (fr.).
↑ M. Schlosser. Die fossilen Säugethiere Chinas nebst einer Odontographie der recenten Antilopen. „Abhandlungen der Mathematisch-Physikalischen Klasse der Königlich Bayerischen Akademie der Wissenschaften”. 22, s. 24, 1906. (niem.).
↑ R. Broom. Some South African Pliocene and Pleistocene mammals. „Annals of the Transvaal Museum”. 21 (1), s. 21, 1948. (ang.).
↑ 理•戴福德 & 邱占祥/ R.H. Tedford & Z.-X. Qiu. 山西榆社上新世的貉（食肉目，犬科^ 化石兼论中国的貉化石 / Pliocene Nyctereutes (Carnivora, Canidae) from Yushe, Shanxi, with comments on Chinese fossil racoon-dogs. „古脊椎动物与古人类 / Vertebrata PalAsiatica”. 29 (7), s. 176, 1991. (chiń. • ang.).
↑ D.M.A. Bate. New Pleistocene mammals from Palestine. „The Annals and Magazine of Natural History”. Tenth series. 20 (117), s. 399, 1937. DOI: 10.1080/00222933708655355. (ang.).

[3] Niepoprawna późniejsza pisownia Nyctereutes Temminck, 1838.

[itis-1] Nyctereutes, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Temminck-2] C.J. Temminck. Over de Kennis en be Verbreiding der Zoogdieren van Japan. „Tijdschrift voor natuurlijke geschiedenis en physiologie”. 5, s. 285, 1838. (niderl.).

[tem-4] C.J. Temminck: Aperçu général et spécifique sur les mammifères qui habitent le Japon et les iles qui en dépendent. W: P.F. von Siebold: Fauna japonica, sive, Descriptio animalium, quae in itinere per Japoniam, jussu et auspiciis, superiorum, qui summum in India Batava imperium tenent, suscepto, annis 1823-1830. Lugduni Batavorum: Apud A. Arnz et Socios, 1842, s. 6. (fr.).

[kre1938-5] M. Kretzoi. Die Raubtiere von Gombaszög nebst einer Übersicht der Gesamtfauna. „Annales Musei Nationalis Hungarici”. 31, s. 127, 1938. (niem.).

[kre1956-6] M. Kretzoi. Die altpleistozänen Wirbeltierfaunen des Villányer Gebirges. „Geologica Hungarica”. Series Palaeontologica. 27, s. 160 (przypis), 1956. (niem.).

[Cichocki&inni-7] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 149. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-8] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 426. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Sillero-Zubiri-9] C. Sillero-Zubiri: Family Canidae (Dogs). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 435. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[Wilson&Reeder-10] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Nyctereutes. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-17]. (ang.).

[Palmer-11] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 465, 1904. (ang.).

[ger-12] D. Geraads. Carnivores du Pliocène terminalde Ahl al Oughlam (Casablanca, Maroc). „Geobios”. 30 (1), s. 148, 1997. DOI: 10.1016/S0016-6995(97)80263-X. (fr.).

[wer&deh-13] L. Werdelin & R. Dehghani: Carnivora. W: T. Harrison (red.): Paleontology and Geology of Laetoli: Human Evolution in Context. Berlin: Springer, 2011, s. 198. ISBN 978-90-481-9956-3. (ang.).

[dep-14] Ch.J.J. Depéret. Les animaux pliocènes du Roussillon. „Mémoires de la Société géologique de France”. 3, s. 28, 1890. (fr.).

[ger&inni-15] D. Geraads, Z. Alemseged, R. Bobe & D. Reed. Nyctereutes lockwoodi, n. sp., a new canid (Carnivora: Mammalia) from the middle Pliocene of Dikika, Lower Awash, Ethiopia. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 30 (3), s. 981, 2010. DOI: 10.1080/02724631003758326. (ang.).

[pom-16] A.N. Pomel. Nouvelle espèce de Chien fossile découverte dans les alluvions volcaniques de l’Auvergne. „Bulletin de la Société Géologique de France”. 14, s. 38, 1842. (fr.).

[sch-17] M. Schlosser. Die fossilen Säugethiere Chinas nebst einer Odontographie der recenten Antilopen. „Abhandlungen der Mathematisch-Physikalischen Klasse der Königlich Bayerischen Akademie der Wissenschaften”. 22, s. 24, 1906. (niem.).

[bro-18] R. Broom. Some South African Pliocene and Pleistocene mammals. „Annals of the Transvaal Museum”. 21 (1), s. 21, 1948. (ang.).

[ted&qiu-19] 理•戴福德 & 邱占祥/ R.H. Tedford & Z.-X. Qiu. 山西榆社上新世的貉（食肉目，犬科^ 化石兼论中国的貉化石 / Pliocene Nyctereutes (Carnivora, Canidae) from Yushe, Shanxi, with comments on Chinese fossil racoon-dogs. „古脊椎动物与古人类 / Vertebrata PalAsiatica”. 29 (7), s. 176, 1991. (chiń. • ang.).

[bate-20] D.M.A. Bate. New Pleistocene mammals from Palestine. „The Annals and Magazine of Natural History”. Tenth series. 20 (117), s. 399, 1937. DOI: 10.1080/00222933708655355. (ang.).

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne