Jerry Goldsmith
Jerry Goldsmith (2003) | |
Prawdziwe imię i nazwisko | Jerrald King Goldsmith |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 10 lutego 1929 |
Data i miejsce śmierci | 21 lipca 2004 |
Zawód | |
Współmałżonek | Sharon Hennagin |
Lata aktywności | 1951–2004 |
Jerrald King Goldsmith (ur. 10 lutego 1929 w Los Angeles, zm. 21 lipca 2004 w Beverly Hills) – amerykański kompozytor muzyki filmowej i dyrygent[1].
Życiorys
Wczesne lata
Urodził się w Los Angeles[2] w Kalifornii w rodzinie rumuńsko-żydowskiej. Jego rodzicami byli Tessa (z domu Rappaport), nauczycielka, i Morris Goldsmith, inżynier budowlany[3]. Dorastał w Pasadenie. Rozpoczął edukację muzyczną na wczesnym etapie swojego życia, zaczynając od klasycznych lekcji gry na fortepianie w wieku 6 lat i przechodząc do kompozycji i teorii muzyki w wieku 14 lat. Jego ambicją było początkowo zostać kompozytorem muzyki klasycznej i występować w sali koncertowej. Zainspirowany w szczególności partyturą autorstwa Miklósa Rózsy dla filmu Alfreda Hitchcocka Urzeczona (Spellbound, 1945)[4], Goldsmith zaczął uczyć się kompozycji filmu, studiując u samego Rózsy przez pewien czas na Uniwersytecie Południowej Kalifornii.
Kariera
Pracował jako urzędnik w dziale muzycznym CBS, gdzie zdobył pierwsze zamówienie na skomponowanie muzyki do słuchowiska radiowego[5]. W końcu przeniósł się do telewizji, tworząc muzykę do seriali takich jak Perry Mason (1959), Have Gun - Will Travel (1960), Strefa mroku (1960–1964), Gunsmoke (1960–1966) i Doktor Kildare (1961–1965).
W 1957 zadebiutował jako kompozytor filmowy niskobudżetowego westernu Warner Bros. Black Patch z udziałem Neda Glassa, Dana Blockera i Sebastiana Cabota. Był siedemnaście razy nominowany do Oscara[6]. Statuetkę odebrał tylko raz: w 1976 za muzykę do horroru Omen, która w późniejszym czasie stała się jego najbardziej rozpoznawalnym dziełem. Zdobył pięć nagród Emmy. Najbardziej znany był wśród fanów Star Treka za kompozycje do filmów Star Trek, Star Trek V: Ostateczna granica, Star Trek: Pierwszy kontakt, Star Trek: Rebelia, Star Trek: Nemesis oraz ścieżki tytułowej serialu Star Trek: Voyager. Stworzył także muzykę do 3 pierwszych filmów o Johnie Rambo: Rambo – Pierwsza krew, Rambo II i Rambo III oraz do horroru Duch. Stworzył również muzykę do loga wytwórni Universal Pictures.
Życie prywatne
Był dwukrotnie żonaty. 23 września 1950 poślubił Sharon Hennagin, z którą miał czworo dzieci: trzy córki – Ellen, Carrie i Jennifer oraz syna Joela (ur. 19 listopada 1957), który również został kompozytorem. Jednak 1 czerwca 1970 doszło do rozwodu. 23 lipca 1972 ożenił się z Carol Heather Sheinkopf, z którą miał syna Aarona[7].
Zmarł 21 lipca 2004 w Beverly Hills w wieku 75 lat, po długiej walce z chorobą nowotworową[8].
Filmografia
Seriale TV
- 1959: Perry Mason
- 1960–1964: Strefa mroku
- 1961–1965: Doktor Kildare
- 1960–1966: Gunsmoke
- 1971: The Homecoming: A Christmas Story
- 1973: Barnaby Jones
- 1986: Niesamowite historie
- 1987: Star Trek: Następne pokolenie
- 1995: Star Trek: Voyager
Filmy
- 1962: Ostatni kowboj
- 1962: Doktor Freud
- 1963: Polne lilie
- 1963: Nagroda
- 1964: Siedem dni w maju
- 1964: Rio Conchos
- 1965: Ekspres von Ryana
- 1965: W cieniu dobrego drzewa
- 1966: Ringo Kid
- 1966: Błękitny Max
- 1966: Ziarnka piasku
- 1968: Bandolero!
- 1968: Planeta Małp
- 1970: Patton
- 1970: Ballada o Cable’u Hogue’u
- 1970: Tora! Tora! Tora!
- 1971: Zawadiaki
- 1971: Ostatnia ucieczka
- 1971: Ucieczka z Planety Małp
- 1972: Śmierć binarna (TV)
- 1973: Papillon
- 1974: Chinatown
- 1975: Przełęcz Złamanych Serc
- 1975: Brawurowe porwanie
- 1976: Ucieczka Logana
- 1976: Omen
- 1977: Wyspy na Golfsztromie
- 1977: Aleja potępionych
- 1978: Rój
- 1978: Koziorożec 1
- 1978: Śpiączka
- 1978: Omen II
- 1978: Chłopcy z Brazylii
- 1979: Wielki napad na pociąg
- 1979: Obcy – ósmy pasażer Nostromo
- 1979: Star Trek
- 1980: Caboblanco
- 1981: Odległy ląd
- 1981: Omen III: Ostatnie Starcie
- 1982: Na drugą stronę
- 1982: Duch
- 1982: Tajemnica IZBY (film animowany)
- 1982: Rambo – Pierwsza krew
- 1983: Psychoza II
- 1983: Strefa mroku
- 1983: Pod ostrzałem
- 1984: Gremliny rozrabiają
- 1984: Supergirl
- 1985: Rambo II
- 1985: Legenda
- 1985: Kopalnie króla Salomona
- 1986: Mistrzowski rzut
- 1986: Duch II: Druga strona
- 1987: Nienawiść
- 1987: Interkosmos
- 1987: Lwie serce
- 1988: Rambo III
- 1988: Obcy przybysze
- 1988: Prawo i sprawiedliwość
- 1989: Na przedmieściach
- 1989: Lewiatan
- 1989: Star Trek V: Ostateczna granica
- 1990: Pamięć absolutna
- 1990: Wydział Rosja
- 1990: Gremliny 2
- 1991: Sypiając z wrogiem
- 1991: Tylko razem z córką
- 1992: Uzdrowiciel z tropików
- 1992: Nagi instynkt
- 1992: Wiecznie młody
- 1992: Gladiator
- 1992: Pole miłości
- 1993: Rudy
- 1993: Przedstawienie
- 1993: Super Mario Bros.
- 1993: Szósty stopień oddalenia
- 1993: Pełnia zła
- 1993: Zaginiona bez śladu
- 1993: Dennis Rozrabiaka
- 1994: Cień
- 1994: Wystrzałowe dziewczyny
- 1994: Dzika rzeka
- 1994: Narzeczona dla geniusza
- 1995: Rycerz króla Artura
- 1995: Zagadka Powdera
- 1995: Babe – świnka z klasą
- 1995: Kongo
- 1996: Ludzie miasta
- 1996: Krytyczna decyzja
- 1996: Reakcja łańcuchowa
- 1996: Star Trek: Pierwszy kontakt
- 1996: Duch i Mrok
- 1997: Lemur zwany Rollo
- 1997: Air Force One
- 1997: Lekcja przetrwania'
- 1997: Tajemnice Los Angeles
- 1998: Mulan (film animowany)
- 1998: Śmiertelny rejs
- 1998: Wydział pościgowy
- 1998: Mali żołnierze
- 1998: Star Trek: Rebelia
- 1999: Mumia
- 1999: Nawiedzony
- 1999: Trzynasty wojownik
- 2000: Człowiek widmo
- 2001: W sieci pająka
- 2001: Ostatni bastion
- 2002: Suma wszystkich strachów
- 2002: Star Trek: Nemesis
- 2003: Looney Tunes znowu w akcji
Nagrody
- Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza muzyka: 1977: Omen
- Nagroda Emmy
- Najlepsze osiągnięcie w dziedzinie kompozycji muzycznej – program specjalny: 1973: The Red Pony
- 1975: QB VII
- 1976: Babe
- 1981: Masada
- Najlepsza muzyka do czołówki: 1995: Star Trek: Voyager
- Złota Malina Najgorsza piosenka: 1986: Rambo II
Przypisy
- ↑ Artista: Jerry Goldsmith (10 de Fevereiro de 1929). Filmow. [dostęp 2020-01-31]. (port.).
- ↑ Jason Ankeny: Jerry Goldsmith Biography. AllMusic. [dostęp 2020-01-31]. (ang.).
- ↑ Jerry Goldsmith Biography (1929-). Film Reference. [dostęp 2017-11-24]. (ang.).
- ↑ Mark Brend: The Sound of Tomorrow: How Electronic Music Was Smuggled into the Mainstream. Bloomsbury Publishing, 2012, s. 158. ISBN 978-1-62356-529-9. (ang.).
- ↑ Douglas Martin (2004-07-23): Jerry Goldsmith Is Dead at 75; Prolific Composer for Films. „The New York Times”. [dostęp 2020-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-31)]. (ang.).
- ↑ Christopher Reed (2004-07-24): Jerry Goldsmith. „The Guardian”. [dostęp 2020-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-31)]. (ang.).
- ↑ John Riley (2004-07-24): Jerry Goldsmith, prolific film and television composer. „The Independent”. [dostęp 2020-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-31)]. (ang.).
- ↑ Famed Composer Jerry Goldsmith Dies. „Billboard”. [dostęp 2020-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-25)]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Jerry Goldsmith w bazie IMDb (ang.)
- Jerry Goldsmith w bazie Filmweb
- Jerry Goldsmith w bazie Notable Names Database (ang.)
- Jerry Goldsmith w bazie Discogs.com (ang.)
- ISNI: 0000 0001 0896 4339
- VIAF: 46946499
- LCCN: n79095290
- GND: 123575451
- BnF: 13894583p
- SUDOC: 059550252
- NLA: 35806257
- NKC: xx0034084
- BNE: XX1260766
- NTA: 071309500
- BIBSYS: 90564541
- PLWABN: 9810696606805606
- NUKAT: n2008090902
- J9U: 987007428888505171
- CANTIC: a10932082
- LNB: 000115212
- LIH: LNB:ldT;=B0
- WorldCat: lccn-n79095290
Media użyte na tej stronie
Autor: fuxoft, Licencja: CC BY-SA 2.0
La photo montre le compositeur américain de musiques de films Jerry Goldsmith, âgé, debout, en costume, lors d'une apparition publique. La peau claire et ridée, les cheveux blancs courts, il porte des lunettes à verres fumés et sourit dans son costume noir avec une chemise blanche et un noeud papillon blanc.