Jerry Lee Lewis

Jerry Lee Lewis
Ilustracja
Jerry Lee Lewis w Credicard Hall (2009)
Pseudonim

The Killer

Data i miejsce urodzenia

29 września 1935
Ferriday

Data i miejsce śmierci

28 października 2022
DeSoto

Instrumenty

wokal, fortepian, gitara

Gatunki

rock and roll, country, rockabilly

Zawód

piosenkarz, autor piosenek, pianista

Aktywność

1949–2022

Wydawnictwo

Sun, Mercury, Warner Bros, MCA

podpis
Strona internetowa
Jerry Lee Lewis (lata 50.)

Jerry Lee Lewis (ur. 29 września 1935 w Ferriday, Luizjana[1], zm. 28 października 2022 w DeSoto[2]) – amerykański piosenkarz, autor tekstów i pianista znany również jako „Killer”. Uważany za jednego z pionierów rockabilly i rock and rolla.

Gdy dorastał, śpiewał chrześcijańską muzykę gospel w południowych kościołach zielonoświątkowych[3]. Karierę muzyczną rozpoczął w 1956, nagrywając w Sun Records cover piosenki country „Crazy Arms”. Wkrótce sławę zyskał przebojami: „Whole Lotta Shakin’ Going On”, „Great Balls of fire”, „Breathless” i „High School Confidential”. Ekspresyjny śpiew łączył z olbrzymią dynamiką sceniczną. W swej innowacyjnej technice gry na fortepianie uważał, że do gry nadaje się każda część ciała, a nie tylko dłonie. Został członkiem legendarnego Million Dollar Quartet, do którego należeli także Elvis Presley, Johnny Cash i Carl Perkins[4].

W wieku 22 lat poślubił 13-letnią kuzynkę Myrę Gale Brown, co wywołało obyczajowy skandal i oznaczało regres w karierze u schyłku lat 50. Wprawdzie dalej koncertował, ale za sporo niższe stawki, a jego utwory zwykle nie odnosiły wielkich sukcesów. Przełom nastąpił w drugiej połowie lat 60., kiedy to artysta zwrócił się w kierunku muzyki country i wylansował przeboje, takie jak: „Another Place, Another Time” czy „To Make Love Sweeter for You”. Jego album All Killer, No Filler: The Anthology został umieszczony na 242. miejscu listy 500 albumów wszech czasów dwutygodnika „Rolling Stone”. Wczesna kariera muzyka została przedstawiona w filmie Wielkie kule ognia.

Jest laureatem nagrody Grammy, w tym tej za całokształt twórczości. W 1986 został wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame[5].

Dzieciństwo

Urodził się w Ferriday, w Luizjanie. Imię Jerry otrzymał po bliżej nieokreślonym aktorze kina niemego[6]. Jego ojciec Elmo (1902-1979[7]) był farmerem, cieślą, a także przemytnikiem alkoholu. Zarówno Elmo, jak i jego żona Mamie[a] lubili muzykę, wspólnie śpiewali. Kiedy Lewis miał trzy lata, w wypadku zginął jego starszy brat Elmo jr. Lewis tak wspominał rodziców: „Powiedziałbym, że 90% moich możliwości, tego, co potrafię, to zasługa taty i mamy. Byli najlepszymi rodzicami na świecie, jakich każdy by sobie wymarzył. Zrobili wszystko, aby podziwiać mnie spełnionego i moją muzykę”. Rodzice Lewisa wzięli kredyt pod zastaw farmy, aby zakupić synowi pianino za 250 dolarów.

Młody Lewis ćwiczył na nim wraz z kuzynami Mickey Gilleyem i Jimmy Lee Swaggartem. W wieku 10 lat został zainspirowany przez kuzyna Carla McVoya do grania boogie woogie. Źródłem inspiracji był także Hank Williams oraz nocne lokale, gdzie grano bluesa[8][9]. W 1949 miał miejsce jego pierwszy publiczny występ w salonie Forda w Ferriday. Lewis zaprezentował tam swój własny styl gry na pianinie, który stanowił połączenie elementów bluesa, country i boogie-woogie. W czasie występu zagrał piosenkę „Drinkin’ Wine Spo-Dee O´Dee”. W tym samym roku wystąpił w radiowej audycji dla radiostacji WNAT w Natchez, gdzie podjął pierwszą pracę w Hilltop Club. Na początku lat 50. był uczniem Southwest Bible Institute w Teksasie. Po trzech miesiącach został usunięty ze szkoły w następstwie zagrania pieśni „My God Is Real” w stylu boogie woogie podczas jednego ze spotkań w kościele. Wówczas zaczął grać w klubach Ferriday i Natchez. Pracował fizycznie, a także jako sprzedawca maszyn do szycia w Atlas Sewing Machine Company. W 1954 przeniósł się do Nashville, ale jego starania nie zostały dostrzeżone przez producentów, którzy stwierdzili, że powinien zrezygnować z pianina na rzecz gitary[10][11].

Życie prywatne

W 1951 poznał wówczas 17-letnią Dorothy Barton, córkę kaznodziei Jewella Bartona. Ich małżeństwo trwało 20 miesięcy, od lutego 1952 do października 1953[12]. W 1957 poślubił 13-letnią kuzynkę Myrę Gale Brown, co wywołało obyczajowy skandal.

Dyskografia

  • 1957 Jerry Lee Lewis
  • 1961 Jerry Lee’s Greatest
  • 1965 Country Songs for City Folks
  • 1965 The Return of Rock
  • 1965 Whole Lotta Shakin’ Goin’ On
  • 1967 Soul My Way
  • 1967 Breathless
  • 1968 In Demand
  • 1968 Unlimited
  • 1968 Got You on My Mind
  • 1969 All Country
  • 1969 Rockin’ Rhythm & Blues
  • 1969 She Still Comes Around
  • 1969 Another Place Another Time
  • 1969 Country Music Hall of Fame
  • 1969 Country Music Hall of Fame, Vol. 2
  • 1970 She Even Woke Me up to Say Goodbye
  • 1970 Taste of Country
  • 1970 Together (Linda Gail)
  • 1970 Ole Tyme Country Music
  • 1971 The Golden Cream of the Country
  • 1971 There Must Be More to Love Than This
  • 1971 Touching Home
  • 1971 Roots
  • 1972 Southern Roots Radio Special
  • 1972 Who’s Gonna Play This Old Piano
  • 1972 Rockin
  • 1972 The Killer Rocks On
  • 1972 Would You Take Another Chance on Me
  • 1973 I-40 Country
  • 1973 Live at the International
  • 1973 Sometimes a Memory Ain’t Enough
  • 1973 London Session
  • 1973 The Session – London '73
  • 1974 Southern Roots
  • 1974 Sunstroke (Carl Perkins)
  • 1975 Boogie Woogie Country Man
  • 1975 Odd Man In
  • 1975 I’m a Rocker
  • 1976 Country Class
  • 1977 Country Memories
  • 1978 Jerry Lee Lewis Keeps on Rockin'
  • 1978 In Loving Memories
  • 1978 Trio
  • 1979 Jerry Lee Lewis
  • 1980 When Two Worlds Collide
  • 1980 Live at the Star Club, Hamburg
  • 1983 My Fingers Do the Talkin'
  • 1984 Fan Club Choice

Uwagi

  1. Właściwie nazywała się Marry Ethel Herron. Jej matka pochodziła z zamożnej rodziny natomiast ojciec był ubogim farmerem.

Przypisy

  1. allmusic ((( Jerry Lee Lewis > Overview ))).
  2. Jerry Lee Lewis, Influential and Condemned Rock & Roll Pioneer, Dead at 87. RollingStone, 2022-10-28. [dostęp 2022-10-28]. (ang.).
  3. Biography. Guardian News. [dostęp 2010-12-04]. (ang.).
  4. About – Million Dollar Quartet – Official Site. [dostęp 2017-02-02].
  5. Jerry Lee Lewis: inducted in 1986. The Rock and Roll Hall of Fame and Museum, Inc.. [dostęp 2016-07-01]. (ang.).
  6. Nick Tosches: Hellfire. s. 27–28. ISBN 0-8021-3566-8.
  7. Elmo Kidd Lewis, Sr, Find a Grave [dostęp 2019-07-15] (ang.).
  8. Jerry Lee Lewis Bio | Jerry Lee Lewis Career | MTV. [dostęp 2017-02-02].
  9. Jerry Lee Lewis: ‘I worry about whether I’m going to heaven or hell’ | Music | The Guardian. [dostęp 2017-02-02].
  10. The Religious Affiliation of Rock and Roll Pioneer. [dostęp 2017-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-19)].
  11. Jerry Lee Lewis. [dostęp 2017-02-06].
  12. Rick Bragg: Jerry Lee Lewis: His Own Story. [dostęp 2017-02-06].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Dédicace de Jerry Lee Lewis datant de 2007 (collection privée).jpg
Autor: Michaël Bemelmans, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dédicace de Jerry Lee Lewis datant de 2007 (collection privée)
Jerry Lee Lewis @ Credicard Hall 03.jpg
Autor: Silvio Tanaka from Sao Paulo, Brazil, Licencja: CC BY 2.0
Jerry Lee Lewis in Credicard Hall, São Paulo, Brazil.