Jeruty

Artykuł

53°32′36″N 21°10′0″E

- błąd

38 m

WD

53°32'N, 21°10'E

- błąd

2278 m

Odległość

1175 m

Jeruty
wieś
Ilustracja
Fragment zabudowy miejscowości
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

szczycieński

Gmina

Świętajno

Sołectwo

Jeruty

Liczba ludności (2011)

332[1]

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

12-140

Tablice rejestracyjne

NSZ

SIMC

0489930

Położenie na mapie gminy Świętajno
Mapa konturowa gminy Świętajno, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Jeruty”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jeruty”
Położenie na mapie powiatu szczycieńskiego
Mapa konturowa powiatu szczycieńskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Jeruty”
Ziemia53°32′36″N 21°10′00″E/53,543333 21,166667

Jeruty (niem. Groß Jerutten[2]) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Świętajno

Wieś znajduje się około kilometra od szosy SzczytnoRozogi oraz linii kolejowej Szczytno-Pisz.

W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jeruty, po jej zniesieniu w gromadzie Olszyny. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wieś mazurska o pierwotnym ulicowym układzie i zwartej zabudowie. Znajduje się tam szkoła, która w 2003 roku miała 100 lat.

Historia

Jeruty założone zostały w 1703[3] r. pośród terenów bagiennych. Wcześniej istniała tu krzyżacka stanica myśliwska. Mieszkańcy trudnili się także produkcja "kurpi" – chodaków z łyka.

Wieś założona w ramach osadnictwa szkatułowego w 1706[4] r. W miejsce starej szkoły, która spłonęła w 1914, wybudowano w 1920 r. nową, murowaną. Zachowało się jeszcze kilka drewnianych domów z końca XIX w. oraz murowanych domów z początku XX w.

W Jerutach posługę duszpasterską niósł pastor Fr. H. Claudius (1832-1901), wydawca pisma "Nowe Ewangelickie Głosy" (pismo wydawane dla Mazurów w latach 1883-1887). W latach 1932-1939 w Jerutach funkcjonowała polska szkoła, a nauczycielem był K. Sikora (w czasie drugiej wojny światowej zesłany został przez władze hitlerowskie do obozu koncentracyjnego).

Bibliografia

  • Iwona Liżewska, Wiktor Knercer: Przewodnik po historii i zabytkach Ziemi Szczycieńskiej. Olsztyn, Agencja Wydawnicza "Remix" s.c., 1998, 171 str., ISBN 83-87031-13-5
  • Wacław Kowalski: Województwo olsztyńskie, przewodnik. Olsztyn, Wyd. Sport i Turystyka, 1969, 322 str.

Przypisy

  1. Wieś Jeruty w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2017-06-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  3. Wacław Kowalski: Województwo olsztyńskie, przewodnik. Olsztyn, Wyd. Sport i Turystyka, 1969, 322 str.
  4. Iwona Liżewska, Wiktor Knercer: Przewodnik po historii i zabytkach Ziemi Szczycieńskiej. Olsztyn, Agencja Wydawnicza "Remix" s.c., 1998, 171 str.,

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Gniazdojerutystacja2.jpg
Autor: Bartty, Licencja: CC BY-SA 3.0
Bocianie gniazdo, stacja Jeruty
Szczytno County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Szczytno County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 53.80 N
  • S: 53.27 N
  • W: 20.57 E
  • E: 21.57 E