Jerzmanice-Zdrój (stacja kolejowa)

Jerzmanice-Zdrój
Obiekt zabytkowy nr rej. A-5857/1-2 z 5 lutego 2013
Ilustracja
Budynek dworca na stacji
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Jerzmanice-Zdrój

Data otwarcia

16 września 1895

Poprzednie nazwy

Hermsdorf Bad
(1895–1945)[1]

Dane techniczne
Liczba peronów

2

Liczba krawędzi
peronowych

3[2]

Kasy

N

Linie kolejowe
Położenie na mapie gminy wiejskiej Złotoryja
Mapa konturowa gminy wiejskiej Złotoryja, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Jerzmanice-Zdrój”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Jerzmanice-Zdrój”
Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego
Mapa konturowa powiatu złotoryjskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Jerzmanice-Zdrój”
Ziemia51°06′46,3″N 15°53′24,7″E/51,112861 15,890194
Portal Transport szynowy

Jerzmanice-Zdrójstacja kolejowa[3] położona w Jerzmanicach-Zdroju, w Polsce. Została otwarta w 1895 i stanowi ważny węzeł kolejowy dla lokalnych linii, eksploatowanych przez pociągi towarowe[2][4].

Położenie

Stacja jest położona we wschodniej części Jerzmanic-Zdroju, w dolinie rzeki Kaczawa, niedaleko drogi wojewódzkiej nr 364. Administracyjnie stacja położona jest w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, w gminie Złotoryja[5].

Stacja położona jest na wysokości 202 m n.p.m.[4]

Historia

Stacja w latach międzywojennych
Stacja kolejowa Jerzmanice-Zdrój – widok od strony Kruczych Skał

Do 1945

Powstanie stacji ma związek z budową linii ze Złotoryi. Linię tą otwarto 16 września 1895, tj. po dziesięciu latach od doprowadzenia jej do Złotoryi. Linię dalej poprowadzono do Świerzawy (obecnie linia kolejowa nr 312). W dniu 15 maja 1896 omawiana stacja stała się węzłem kolejowym, gdyż oddano do użytku odcinek z Nowej Wsi Grodziskiej. Po dwóch latach budowy 18 maja 1951 uruchomiono linię Jerzmanice-Zdrój – Wilków Złotoryjski (linia kolejowa nr 342), na której w latach 1952-1957 prowadzono przewozy pasażerskie. Linia do Wilkowa wybudowana została dla transportu rudy miedzi z kopalni Lena, uruchomionej w 1939.

Po 1945

Ruch pasażerski przez stację po 1945 stopniowo ograniczano. W latach 50. zlikwidowano połączenia do Wilkowa Złotoryjskiego, 10 października 1991 zawieszono przewozy osobowe do Lwówka Śląskiego, w 1995 do Marciszowa. W międzyczasie, w 1988 dokonano elektryfikacji odcinka Legnica - Jerzmanice-Zdrój - Nowy Kościół[6]. Po zakończeniu elektryfikacji nie prowadzono bezpośrednich pociągów na całej linii Legnica - Marciszów, tylko w Jerzmanicach pasażerowie przesiadali się z elektrycznych zespołów trakcyjnych do pociągów z trakcją spalinową i na odwrót.

W latach 2008-2009 na krótko wznowiono przewozy pasażerskie na odcinku Legnica – Jerzmanice-Zdrój, ale z powodu znikomej frekwencji dokonano ich likwidacji. Obecnie na odcinku do Krzeniowa jest prowadzony intensywny ruch towarowy na potrzeby kamieniołomów w PGP Bazalt S.A.

Linie kolejowe

Lokomotywa klasy 66 na stacji Jerzmanice-Zdrój

Stacja Jerzmanice-Zdrój ma charakter stacji węzłowej. Z niej rozpoczynają się, przebiegają lub kończą się następujące linie[7][3][2]:

  • 284 Legnica – Jerzmanice-Zdrój (d. Legnica – granica państwa; ruch towarowy do stacji Jerzmanice-Zdrój; 24,276 km),
  • 312 Krzeniów II – Jerzmanice-Zdrój (d. Marciszów – Jerzmanice-Zdrój; ruch towarowy; 36,669 km).
  • 342 Jerzmanice-Zdrój – Wilków Złotoryjski (d. Jerzmanice-Zdrój – Leszczyna; ruch towarowy; 0,000 km)

Układ torowy stacji to 2 tory główne zasadnicze, 2 tory główne dodatkowe i 9 torów bocznych[4].

Infrastruktura

Nastawnia wykonawcza stacji kolejowej

Na stacji znajduje się[4][8]:

  • dworzec kolejowy z magazynem i nastawnią (obecnie pełni funkcję placówki PKP Cargo oraz mieszkalną),
  • nastawnia wykonawcza,
  • zabudowania gospodarcze,
  • plac ładunkowy,
  • 3 perony.

Ciekawostki

  • Linia do Wilkowa posiada największe nachylenie wzniesienia wśród czynnych linii w Polsce (40,9 promila). W przeszłości zdarzały się na niej wypadki. Przykładem jest zdarzenie z udziałem parowozu Tr5-65, stacjonującego w MD Legnica, który wykoleił się 30 sierpnia 1955, gdyż najechał na kozioł oporowy w Jerzmanicach-Zdroju w wyniku braku wymaganego ciężaru hamującego w pociągu zjeżdżającym z Wilkowa[8];
  • Przedwojenny kilometraż niemieckich linii kolejowych był liczony od Berlina - na linii do Marciszowa Jerzmanice były na 319,60 kilometrze[8].

Przypisy

  1. Indeks stacji, przystanków osobowych i posterunków kolejowych z nazwami aktualnymi i wcześniejszymi. W: Ryszard Stankiewicz, Marcin Stiasny: Atlas linii kolejowych Polski 2010. Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter, 2010. ISBN 978-83-926946-8-7.
  2. a b c Jarosław Woźny, Marek Potocki (red.): Jerzmanice Zdrój. [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. bazakolejowa.pl. [dostęp 2014-01-11]. (pol.).
  3. a b Załącznik 2.4. Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych. W: Regulamin przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych w ramach rozkładu jazdy pociągów 2013/2014, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2013, s. 74 (pol.).
  4. a b c d Linia Legnica - Pobiedna. [w:] Strona MK z Jeleniej Góry [on-line]. www.jelenia.rail.pl. [dostęp 2014-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  5. Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2014-01-09]. (pol.).
  6. Jarosław Woźny, Marek Potocki (red.): Linia Marciszów - Jerzmanice Zdrój. [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. bazakolejowa.pl. [dostęp 2014-01-11]. (pol.).
  7. Załącznik 1. Wykaz linii kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. W: Regulamin przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych w ramach rozkładu jazdy pociągów 2013/2014, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2013 (pol.).
  8. a b c Adam Pacześniak (red.): Jerzmanice Zdrój. [w:] Kolej na Dolnym Śląsku [on-line]. www.kolej.o-to.pl. [dostęp 2013-12-11]. (pol.).

Bibliografia

  • Adam Pacześniak (red.): Jerzmanice Zdrój. [w:] Kolej na Dolnym Śląsku [on-line]. www.kolej.o-to.pl. [dostęp 2013-12-11]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Jerzmanice–Zdrój
Linia 284 Legnica – Jerzmanice Zdrój (d. Legnica – granica państwa) (24,276 km)
BSicon KBHFl.svgBSicon STRq.svgBSicon STRq.svg
Złotoryja
odległość: 2,994 km
BSicon BHFq.svg
odległość: 7,006 km
Linia 312 Krzeniów II – Jerzmanice Zdrój (d. Marciszów – Jerzmanice Zdrój) (36,669 km)
BSicon KBHFl.svgBSicon STRq.svgBSicon STRq.svg
Nowy Kościół
odległość: 5,326 km
BSicon KBHFr.svg
Linia 342 Jerzmanice Zdrój – Wilków Złotoryjski (d. Jerzmanice Zdrój – Leszczyna) (0,000 km)
BSicon KBHFl.svg
odległość: 6,277 km

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
BSicon KBHFl.svg
head station, track to the left
BSicon KBHFaq.svg
head station, track to the left
BSicon STRq.svg
Straight line aqross (according to naming convention, name + modifier)
BSicon KBHFr.svg
head station, track to the right
Lokomotywa klasy 66 na stacji Jerzmanice-Zdrój.JPG
Autor: Maciek Kwiatkowski, Licencja: CC BY 3.0
Lokomotywa spalinowa 66 006 w malowaniu przewoźnika Freightliner PL na stacji kolejowej Jerzmanice-Zdrój.
Jerzmanice-Zdrój - stacja kolejowa.JPG
Autor: Maciek Kwiatkowski, Licencja: CC BY 3.0
Jerzmanice-Zdrój - stacja kolejowa
Stacja kolejowa Jerzmanice-Zdrój - widok od strony Kruczych Skał.JPG
Autor: Maciek Kwiatkowski, Licencja: CC BY 3.0
Stacja kolejowa Jerzmanice-Zdrój - widok od strony Kruczych Skał
BSicon BHFq.svg
station at track aqross
BSicon KBHFeq.svg
head station, track to the right
Jerzmanice-Zdrój - nastawnia wykonawcza stacji kolejowej.JPG
Autor: Maciek Kwiatkowski, Licencja: CC BY 3.0
Jerzmanice-Zdrój - nastawnia wykonawcza stacji kolejowej