Jerzmanowa
Artykuł | 51°35′46″N 16°2′42″E |
---|---|
- błąd | 38 m |
WD | 51°36'N, 16°3'E |
- błąd | 2305 m |
Odległość | 585 m |
wieś | |
Kościół Wszystkich Świętych w Jerzmanowej | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (III 2011) | 1048[1] |
Strefa numeracyjna | 76 |
Kod pocztowy | 67-222[2] |
Tablice rejestracyjne | DGL |
SIMC | 0364297 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
51°35′46″N 16°02′42″E/51,596111 16,045000 |
Jerzmanowa (niem. Hermsdorf) – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie głogowskim, siedziba gminy wiejskiej Jerzmanowa.
Podział administracyjny
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jerzmanowa. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie legnickim.
Środowisko naturalne
Wieś znajduje się w obrębie mikroregionu Grzbiet Dalkowski, wchodzącego w skład mezoregionu Wzgórza Dalkowskie[3][4].
Historia
Okolice wsi zamieszkiwane były przez plemię Dziadoszan. W 1305 roku były one własnością biskupstwa wrocławskiego[5].
W 1336 roku w dokumentach pojawiła się wzmianka o Jerzmanowej i kościele parafialnym znajdującym się w miejscowości[5].
Pierwszymi właścicielami wsi była rodzina Knoblochsdorfów[5].
W XVI wieku miejscowość znalazła się w posiadaniu rodu von Mutschelnitz[6].
W trakcie reformacji miejscowa świątynia stała się kościołem ewangelickim, jednak specjalnie powołana komisja zwróciła budynek katolikom 7 stycznia 1654 roku[6].
W 1659 roku właścicielem wsi był Adam von Rottenburg[6].
W latach 1746-1790 miejscowość była częścią dóbr Fryderyka Jerzego von Sack[6].
W 1907 roku Jerzmanową podłączono do elektrowni miejskiej w Głogowie[6].
W latach 1910-1930 właścicielem wsi był Stanisław Hoyos. Jerzmanowa liczyła wtedy 335 mieszkańców, w tym 257 ewangelików i 78 katolików[6].
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[7]:
- kościół fil. pw. Wszystkich Świętych, z XIV w., XIX w.
- cmentarz przy kościele
- zespół pałacowy, XVIII-XX w.:
- pałac, z 1730 r. z XVIII w., należący ongiś do rodu von Sack.
- park.
Znane osoby związane z miejscowością
- Hermann Schwarz – ur. 25 stycznia 1843 r., jeden z bardziej znanych matematyków XIX wieku[8]
Oświata
We wsi znajduje się przedszkole i szkoła podstawowa, a do 2019 funkcjonowało w niej także gimnazjum.
Przypisy
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 406 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Jerzy Kondracki , Geografia regionalna Polski, wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 166-167, ISBN 83-01-13050-4, OCLC 749524664 (pol.).
- ↑ Physico-geographical mesoregions of Poland: Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data, „Geographia Polonica”, 91, Warszawa: IGiPZ PAN, 2018, s. 143-170, ISSN 2300-7362, OCLC 1570648 (ang.).
- ↑ a b c Gminny program opieki nad zabytkami Gminy Jerzmanowa na lata 2020-2023, s. 34 .
- ↑ a b c d e f Vela.net.pl, Historia, Gmina Jerzmanowa - Gościnna dla rozwoju, 17 kwietnia 2019 [dostęp 2022-10-31] (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 18. [dostęp 2012-09-05].
- ↑ Nota biograficzna Schwarza (po angielsku)
Bibliografia
Gminny program opieki nad zabytkami Gminy Jerzmanowa na lata 2020-2023, Jerzmanowa, 25 czerwca 2022
.Linki zewnętrzne
- Archiwalne widoki miejscowości w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.9134 N
- S: 49.9809 N
- W: 14.7603 E
- E: 17.9091 E
Flaga województwa dolnośląskiego
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY 3.0
Jerzmanowa, kościół fil. p.w. Wszystkich Świętych, XIV, XIX
Gmina Jerzmanowa coat of arms