Jerzmanowa

Artykuł

51°35′46″N 16°2′42″E

- błąd

38 m

WD

51°36'N, 16°3'E

- błąd

2305 m

Odległość

585 m

Jerzmanowa
wieś
Ilustracja
Kościół Wszystkich Świętych w Jerzmanowej
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

głogowski

Gmina

Jerzmanowa

Liczba ludności (III 2011)

1048[1]

Strefa numeracyjna

76

Kod pocztowy

67-222[2]

Tablice rejestracyjne

DGL

SIMC

0364297

Położenie na mapie gminy Jerzmanowa
Mapa konturowa gminy Jerzmanowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Jerzmanowa”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Jerzmanowa”
Położenie na mapie powiatu głogowskiego
Mapa konturowa powiatu głogowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Jerzmanowa”
Ziemia51°35′46″N 16°02′42″E/51,596111 16,045000

Jerzmanowa (niem. Hermsdorf) – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie głogowskim, siedziba gminy wiejskiej Jerzmanowa.

Podział administracyjny

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jerzmanowa. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie legnickim.

Środowisko naturalne

Wieś znajduje się w obrębie mikroregionu Grzbiet Dalkowski, wchodzącego w skład mezoregionu Wzgórza Dalkowskie[3][4].

Historia

Okolice wsi zamieszkiwane były przez plemię Dziadoszan. W 1305 roku były one własnością biskupstwa wrocławskiego[5].

W 1336 roku w dokumentach pojawiła się wzmianka o Jerzmanowej i kościele parafialnym znajdującym się w miejscowości[5].

Pierwszymi właścicielami wsi była rodzina Knoblochsdorfów[5].

W XVI wieku miejscowość znalazła się w posiadaniu rodu von Mutschelnitz[6].

W trakcie reformacji miejscowa świątynia stała się kościołem ewangelickim, jednak specjalnie powołana komisja zwróciła budynek katolikom 7 stycznia 1654 roku[6].

W 1659 roku właścicielem wsi był Adam von Rottenburg[6].

W latach 1746-1790 miejscowość była częścią dóbr Fryderyka Jerzego von Sack[6].

W 1907 roku Jerzmanową podłączono do elektrowni miejskiej w Głogowie[6].

W latach 1910-1930 właścicielem wsi był Stanisław Hoyos. Jerzmanowa liczyła wtedy 335 mieszkańców, w tym 257 ewangelików i 78 katolików[6].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[7]:

  • kościół fil. pw. Wszystkich Świętych, z XIV w., XIX w.
  • cmentarz przy kościele
  • zespół pałacowy, XVIII-XX w.:
    • pałac, z 1730 r. z XVIII w., należący ongiś do rodu von Sack.
    • park.

Znane osoby związane z miejscowością

Oświata

We wsi znajduje się przedszkole i szkoła podstawowa, a do 2019 funkcjonowało w niej także gimnazjum.

Przypisy

  1. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 406 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 166-167, ISBN 83-01-13050-4, OCLC 749524664 (pol.).
  4. Physico-geographical mesoregions of Poland: Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data, „Geographia Polonica”, 91, Warszawa: IGiPZ PAN, 2018, s. 143-170, ISSN 2300-7362, OCLC 1570648 (ang.).
  5. a b c Gminny program opieki nad zabytkami Gminy Jerzmanowa na lata 2020-2023, s. 34.
  6. a b c d e f Vela.net.pl, Historia, Gmina Jerzmanowa - Gościnna dla rozwoju, 17 kwietnia 2019 [dostęp 2022-10-31] (pol.).
  7. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 18. [dostęp 2012-09-05].
  8. Nota biograficzna Schwarza (po angielsku)

Bibliografia

Gminny program opieki nad zabytkami Gminy Jerzmanowa na lata 2020-2023, Jerzmanowa, 25 czerwca 2022.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
POL gmina Jerzmanowa COA.svg
Gmina Jerzmanowa coat of arms
SM Jerzmanowa Kościół Wszystkich Świętych (4) ID 590850.jpg
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY 3.0
Jerzmanowa, kościół fil. p.w. Wszystkich Świętych, XIV, XIX