Jerzy Artysz

Jerzy Artysz

Data i miejsce urodzenia	18 listopada 1930 Sochaczew
Typ głosu	baryton
Gatunki	opera
Zawód	solista operowy, pedagog
Odznaczenia

Jerzy Artysz (ur. 18 listopada 1930 w Sochaczewie) – polski śpiewak (baryton), pedagog.

Życiorys

Absolwent VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1950)^[1]. Studiował śpiew i grę na skrzypcach w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Klasę śpiewu ukończył z wyróżnieniem w 1959. Studia wokalne uzupełnił dwukrotnym kursem u Marii Carbone-Rossini w Mediolanie. Był laureatem międzynarodowych konkursów wokalnych w Moskwie (1957), ’s-Hertogenbosch (1958 – wyróżnienie^[2]), Tuluzie (1959) i Genewie (1960 – II nagroda^[3]).

Debiutował jako student na scenie operowej w Łodzi, z którą współpracował w latach 1958–1963. W okresie 1964–1990 był solistą Teatru Wielkiego w Warszawie, później poświęcił się pracy pedagogicznej za granicą. Współpracował również z Warszawską Operą Kameralną.

Koncertował w wielu państwach Europy, a także w Izraelu, Kanadzie i USA. Współpracował z wybitnymi dyrygentami i występował z wieloma znakomitymi śpiewakami. W 1986 kreował partię Edypa w prapremierze opery Edyp i Jokasta Josepa Solera w Teatro Liceu w Barcelonie.

Wykonuje partie wokalne Jozuego w filmie muzycznym Jutro (1973) w reż. Bogdana Hussakowskiego^[4].

Od 1975 jest profesorem w Akademii Muzycznej w Warszawie. Zapraszany jest jako juror międzynarodowych konkursów wokalnych w Barcelonie, Busseto, Genewie i Tuluzie. W latach 1990–1994 był dyrektorem artystycznym Escola d’Opera (szkoły operowej) w Barcelonie.

Odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (12 lutego 2010)^[5][6],
• Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (20 września 2011)^[7],
• Medal Polonia Mater Nostra Est (2003).

Nagrody i wyróżnienia

1979 – Nagroda Związku Kompozytorów Polskich za wybitne osiągnięcia artystyczne w dziedzinie wokalistyki oraz za wielki wkład w propagandę muzyki współczesnej w kraju i za granicą,

1981 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia za osiągnięcia artystyczne w dziedzinie wokalistyki ze szczególnym uwzględnieniem roli Dzaresa w operze Paria Stanisława Moniuszki w Teatrze Wielkim w Warszawie,

2004 – Nagroda „Orfeusza” przyznana przez Stowarzyszenie Polskich Artystów Muzyków za najlepsze wykonanie dzieła polskiego kompozytora podczas Festiwalu „Warszawska Jesień” (Ładnienie Pawła Mykietyna),

2005 – Dyplom uznania Ministra Kultury z okazji Dnia Artysty Śpiewaka,

2006 – Nagroda „Ariona” przyznana przez Sekcję Teatrów Muzycznych, Opery, Operetki, Baletu i Musicalu ZASP za całokształt twórczości scenicznej w dziedzinie teatru muzycznego.

Spektakle (wybór)

• 1957, 1963 – Carmen jako Morales
• 1960, 1971 – Cyrulik sewilski jako Figaro
• 1960 – Faust jako Walentyn
• 1961 – Casanova jako Hr. Ksawery Branicki
• 1962 – Opowieści Hoffmanna jako Schlehmil
• 1962, 1967 – Cyganeria jako Marceli
• 1962 – Pajace jako Silvio
• 1963 – Telefon czyli miłość we troje jako Jan
• 1967 – Bunt żaków jako Tomasz Kurzelowita
• 1967, 1968 – Eugeniusz Oniegin jako Eugeniusz Oniegin
• 1968 – Madame Butterfly jako Sharpless
• 1970 – Wesele Figara jako hrabia Almaviva
• 1972 – Straszny dwór jako Maciej
• 1974 – Tannhäuser jako Wolfram von Eschenbach
• 1974 – Chłopi jako Antek
• 1975, 2003 – Falstaff jako Falstaff
• 1978 – Edyp jako Edyp
• 1980 – Paria jako Dżares
• 1982 – Manekiny jako Jakub
• 1984 – Poławiacze pereł jako Zurga
• 1985 – Macbeth jako Macbeth
• 1986 – Aida jako Amonastro
• 1987 – Traviata jako Georges Germont
• 1987 – Mistrz i Małgorzata jako Piłat; Iwan Groźny
• 1988 – Dama pikowa jako książę Jelecki
• 1989 – Zmierzch bogów jako Gunter
• 2001 – Ignorant i szaleniec jako ojciec
• 2007 – Henryk VI na łowach jako król Henryk VI

Przypisy

Bibliografia

• Jerzy Artysz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-10] .

Linki zewnętrzne

• Jerzy Artysz na zdjęciach w bibliotece Polona