Jerzy Bossak

Jerzy Bossak

Prawdziwe imię i nazwisko	Jerzy Burger-Naum
Data i miejsce urodzenia	31 lipca 1910 Rostów nad Donem, Rosja
Data i miejsce śmierci	23 maja 1989 Warszawa
Zawód	reżyser, pedagog, dziennikarz
Lata aktywności	1945–1968
Odznaczenia

Grób Jerzego Bossaka i jego żony Ireny na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, 23 lipca 2008

Jerzy Bossak, właśc. Jerzy Burger-Naum (ur. 31 lipca 1910 w Rostowie nad Donem, zm. 23 maja 1989 w Warszawie) – polski reżyser filmów dokumentalnych, pedagog, dziennikarz.

Gwiazda w łódzkiej Alei Gwiazd

Życiorys

Syn Karola. Po ojczymie nosił nazwisko Jerzy Szelubski. Ukończył prawo i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Przed wojną we Lwowie redagował między innymi dział filmowy w piśmie „Sygnały”, współpracował z pismem „Dziennik Popularny”, w 1928 był współzałożycielem Stowarzyszenia Miłośników Filmu Artystycznego „Start”.

W czasie wojny od 1943 roku uczestniczył w tworzeniu „Czołówki Filmowej” Wojska Polskiego, towarzysząc jako filmowiec przemarszowi armii polskiej do Berlina.

Był pierwszym polskim dokumentalistą, który otrzymał nagrodę na MFF w Cannes, za film Powódź.

Po wojnie był profesorem PWST w Łodzi. W latach 1944-1948 pełnił funkcję redaktora Polskiej Kroniki Filmowej, współpracował z Wytwórnią Filmową „Czołówka”.

Był inicjatorem zbudowania pierwszego po wojnie budynku w zburzonej Warszawie, z myślą o utworzeniu Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych, gdzie później pełnił funkcję kierownika artystycznego. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera AII-2-11)^[1].

Upamiętnienie

W roku 1983 powstał film niemiecki reżysera Klausa Wildenhahna pod tytułem Ein Film für Bossak und Leacock, którego bohaterem jest - między innymi - Jerzy Bossak. Po śmierci Bossak stał się bohaterem polskiego filmu dokumentalnego pod tytułem Życie jak film, zrealizowanego w 1994 przez Jadwigę Zajicek.

12 grudnia 2005 roku w Łodzi została odsłonięta przez Andrzeja Wajdę i Małgorzatę Burzyńską-Keller Gwiazda Jerzego Bossaka. Fundatorem Gwiazdy jest Fundacja Ochrony Dziedzictwa Kultury Żydów^[2].

W roku 2010 powstał film wyprodukowany przez Romasz-Studio w reżyserii Małgorzaty Burzyńskiej-Keller zatytułowany Bossak. Kronika wypadków filmowych. Uroczysta premiera odbyła się w Muzeum Kinematografii w Łodzi, a następnie film został pokazany na wielu festiwalach m.in. na krakowskim Festiwalu Filmów Dokumentalnych.

Filmografia

• Majdanek cmentarzysko Europy (1944) (wraz z Aleksandrem Fordem)
• Bitwa o Kołobrzeg (1945)
• Most (1946)
• Powódź (1947) – film uhonorowany prestiżowymi nagrodami filmowymi w Cannes
• Powrót na Stare Miasto (1954)
• Wrzesień - tak było (1961)
• Requiem dla 500 tysięcy (1963) (wraz z Wacławem Kaźmierczakiem)
• Dokument Walki (1967)
• 273 Dni Poniżej Zera (1968)
• Polacy na frontach II wojny światowej (1969)
• Impresario (1985)
• Chopin w Polsce (1985)

Odznaczenia

• Złoty Krzyż Zasługi (uchwałą Rady Państwa z 10 lipca 1954 za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie kinematografii)^[3]
• Srebrny Krzyż Zasługi (uchwałą Prezydium KRN z 22 stycznia 1946 w uznaniu zasług, położonych dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej w dziedzinie odbudowy przemysłu filmowego w m. Łodzi)^[4]

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Jerzy Bossak w bazie IMDb (ang.)
• Jerzy Bossak w bazie Filmweb
• Jerzy Bossak w bazie filmpolski.pl
• Jerzy Bossak na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”