Jerzy Dobrodzicki

Jerzy Kazimierz Dobrodzicki

gen. bryg. Jerzy Dobrodzicki
generał brygady
Data i miejsce urodzenia	14 grudnia 1884 Wadowice
Data i miejsce śmierci	15 listopada 1934 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	od 1905
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	1 Pułk Strzelców Podhalańskich 18 Dywizja Piechoty Dowództwo Okręgu Korpusu Nr III Dowództwo Okręgu Korpusu Nr II
Stanowiska	dowódca pułku dowódca piechoty dywizyjnej pomocnik dowódcy okręgu korpusu dowódca okręgu korpusu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Jerzy Kazimierz Dobrodzicki (ur. 14 grudnia 1884 w Wadowicach, zm. 15 listopada 1934 w Warszawie) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się 14 grudnia 1884 w Wadowicach, w rodzinie Ignacego i Izabeli Franz^[1]. Absolwent Gimnazjum im. Marcina Wadowity w Wadowicach^[2]. Od 1905 oficer zawodowy austriackiej piechoty. Służbę rozpoczął w Bośni i Hercegowinie. Nauczył się wówczas serbskiego. Był aktywnym członkiem Związku Walki Czynnej, w 1908 nawiązał kontakt ze Związkiem Strzeleckim – instruktor szkolenia bojowego.

W I wojnie światowej walczył na froncie rosyjskim, dowódca kompanii i batalionu. W 1915 r. czynił starania o przeniesienie do I Brygady Legionów, w której służył jako brat Adam. Dopiero w grudniu 1916 r. otrzymał przydział do 6 pułku piechoty, w Zambrowie i Ostrowi Mazowieckiej jako instruktor. Po kryzysie przysięgowym powrócił w szeregi austriackiego pułku, z którym trafił na front włoski. W walczących oddziałach nad rzeką Piawą było wielu Polaków-legionistów, wśród których Dobrodzicki utworzył komórkę Polskiej Organizacji Wojskowej. Jako politycznie podejrzany został wycofany z frontu do Bochni, gdzie doczekał rozbrojenia Austriaków, sam czynnie w nim uczestnicząc.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego dekretem z 3 kwietnia 1919 z zatwierdzeniem posiadanego stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1918^[3]. Otrzymał przydział z dniem 1 listopada 1918 do 20 pułku piechoty^[4]. Generał Bolesław Roja, organizator Wojska Polskiego na terenie Galicji, mianował go majorem i polecił zorganizować w Bochni i okolicy późniejszy 2 pułk strzelców podhalańskich, którego dowódcą został Dobrodzicki. Na front wojny polsko-ukraińskiej wyruszył jako dowódca baonu 2 psp.

W wojnie polsko-bolszewickiej dowódca 5 pułku piechoty Legionów (2 IX 1919 – 12 VI 1920) i 1 Brygady Piechoty Legionów. Podczas bitwy pod Borodzianką (12 czerwca 1920) ciężko ranny. Zabrany do szpitala, uniknął śmierci z rąk żołnierzy Budionnego. W latach 1921–1926 dowódca 1 pułku strzelców podhalańskich. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 123. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[5].

W październiku 1926 został mianowany dowódcą piechoty dywizyjnej 18 Dywizji Piechoty w Łomży^[6]. W kwietniu 1928 został zwolniony ze stanowiska dowódcy piechoty dywizyjnej 18 DP i czasowo przeniesiony służbowo do dyspozycji II wiceministra spraw wojskowych^[7]. W lipcu tego roku został przeniesiony służbowo na stanowisko pomocnika dowódcy Okręgu Korpusu III w Grodnie do spraw uzupełnień^[8][9]. 1 stycznia 1929 roku Prezydent RP mianował go generałem brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 roku i 2. lokatą w korpusie generałów^[10]. 24 grudnia 1929 został mianowany dowódcą Okręgu Korpusu II w Lublinie^[11].

Zmarł 15 listopada 1934 w Warszawie^[12]. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A5-7-11)^[13].

Jerzy Dobrodzicki był żonaty z Zofią z Filipowiczów (1900–1970), z którą miał syna – Jerzego Andrzeja (ur. 1919 albo 1920, zm. 2001)^[1].

Awanse

Jerzy Dobrodzicki (3. z prawej) wśród oficerów Legionów Polskich.

• podporucznik (1908)
• kapitan
• major (1918)
• podpułkownik (1 kwietnia 1920)
• pułkownik (1922, ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919)
• generał brygady (1929)

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)^[14]
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (9 listopada 1931)^[15]
  

  Grób Jerzego Dobrodzickiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie
• Krzyż Niepodległości (9 listopada 1933)^[16]
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie)^[17]
• Złoty Krzyż Zasługi (16 marca 1928)^[18][17]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)^[19]

Upamiętnienie

Jego nazwisko zostało wymienione na tablicy pamiątkowej, umieszczonej w kościele św. Kazimierza w Nowym Sączu w 1988, honorującej dowódców 1 pułku strzelców podhalańskich^[20].

11 listopada 2019 w Bochni nadano nazwę nowemu rondu znajdującemu się na terenie osiedla Niepodległości. Wniosek złożył dowódca 21 Batalionu Logistycznego im. gen. bryg. Jerzego Kazimierza Dobrodzickiego, a 29 sierpnia 2019 Rada miasta podjęła uchwałę Nr 11/99/19, aby rondo otrzymało imię generała brygady Jerzego Kazimierza Dobrodzickiego^[21].

Zobacz też

• Generałowie II Rzeczypospolitej

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
• Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
• Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 1 A-Ł. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-87103-55-1.
• Aleksandra Anna Kozłowska, Generał brygady Jerzy Dobrodzicki (1884–1934) i jego rodzina, „Przegląd Nauk Historycznych” 2012, R. XI, nr 2.

Linki zewnętrzne

• Zdjęcie Gen. bryg. Jerzy Dobrodzicki – dowódca Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie, za biurkiem w gabinecie.
• Małgorzata Bielecka-Hołda. Historia jednej fotografii. „Gazeta Wyborcza”, 8 kwietnia 1997. ISSN 12321559.