Jerzy Edward Fiett
 Jerzy Edward Fiett (2000 r.) | |
| Data i miejsce urodzenia | 11 sierpnia 1928 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 7 kwietnia 2021 |
| docent | |
| Specjalność: informatyka, architektura systemów, radiolokacja | |
| Alma Mater | Politechnika Warszawska (1952) |
| 1953–2005 | |
| Instytut | |
| Stanowisko | projektant |
| Okres zatrudn. | 1954–1963 |
| Instytut | Instytut Maszyn Matematycznych |
| Stanowisko | z-ca dyrektora ds. naukowych |
| Okres zatrudn. | 1957–1962 |
| Dyrektor | |
| Instytut | |
| Okres spraw. | 1975–1991 |
Jerzy Edward Fiett (ur. 11 sierpnia 1928 w Komorowie, zm. 7 kwietnia 2021 w Warszawie[1]) – polski taternik, wioślarz, współtwórca pierwszego polskiego komputera XYZ, pracownik Instytutu Maszyn Matematycznych oraz dyrektor Przemysłowego Instytutu Telekomunikacji.
Życiorys
Urodził się w rodzinie wojskowej. W 1939 roku jego ojciec mjr Edward Wiktor Fiett (1898–1951) był dowódcą III batalionu 9 Pułku Piechoty Legionów (9 pp Leg.)[2].
W czasie II wojny światowej wraz ze swoim starszym bratem Włodzimierzem ukrywał się na wsi, ponieważ ich ojciec, będący komendantem Obwodu Opatów Armii Krajowej[3], był poszukiwany przez Gestapo. Uczył się na tajnych kompletach i w 1946 roku zdał maturę w VI Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Reytana w Warszawie[4].
Po wojnie pracował jako robotnik w fabryce akumulatorów w wyzwolonym Gdańsku. W 1945 roku, po wejściu Armii Czerwonej na ziemie polskie, jego ojciec został aresztowany przez NKWD i osadzony przez władze sowieckie w gułagu na Półwyspie Kolskim w ZSRR. Jako dziecko „wrogiego elementu kontrrewolucyjnego” przez kilka lat nie mógł się dostać na studia wyższe.
W młodości czynnie uprawiał wioślarstwo i taternictwo, a później wiele lat narciarstwo, turystykę górską pieszą i narciarską. W latach 1961–1963 był prezesem Zarządu Głównego Klubu Wysokogórskiego[1], a następnie aktywnym członkiem Polskiego Związku Alpinizmu.
Absolwent Wydziału Elektroniki Politechniki Warszawskiej – dyplom mgr. inż. w 1952 roku W latach 1950–1953 asystent w Katedrze Fizyki Politechniki Warszawskiej, w latach 1954–1963 pracownik Zakładu Aparatów Matematycznych Państwowego Instytutu Matematycznego PAN, a następnie Instytutu Maszyn Matematycznych (IMM). W latach 1957–1959 był kierownikiem Zakładu Maszyn Specjalnych IMM, a od 1959 do 1962 roku pełnił funkcję zastępcy dyrektora ds. naukowych. Jednocześnie w latach 1957–1963 kierował pracami nad przelicznikiem kierowania ogniem artylerii przeciwlotniczej (od 1962 do 1963 roku jako kierownik działu przeliczników). Pod jego kierunkiem opracowano i wykonano prototyp oraz przeprowadzono badania przelicznika artyleryjskiego P-1, z procesorem zrealizowanym na ferrytowo-diodowych układach logicznych.
Był członkiem kilkuosobowej grupy, która w 1958 roku pod kierunkiem doc. dr. Leona Łukaszewicza zaprojektowała i uruchomiła pierwszą w Polsce udaną elektroniczną maszynę cyfrową XYZ[5]. Kierował pracami nad organizacją (architekturą) oraz wykonaniem i przekazywaniem dokumentacji technicznej dla zbudowanej w oparciu o XYZ maszyny ZAM-2, która została wyprodukowana w kilkunastu egzemplarzach w Zakładzie Produkcji Doświadczalnej Maszyn Matematycznych.
W latach 1957–1962 prowadził wykłady na temat maszyn matematycznych dla studentów automatyki na Wydziale Elektroniki Politechniki Warszawskiej. W roku 1963 przebywał na półrocznym stażu naukowym w University Mathematical Laboratory Uniwersytetu w Cambridge.
W 1964 roku przeniósł się wraz z grupą elektroników i programistów, zajmującą się komputerowymi systemami czasu rzeczywistego, do Przemysłowego Instytutu Telekomunikacji (PIT). Utworzony tam na bazie tej grupy Zakład Techniki Cyfrowej podjął intensywny rozwój aplikacji techniki cyfrowej w radiolokacji oraz tworzenie nowego w kraju kierunku cyfrowego przetwarzania informacji radiolokacyjnej i komputerowych systemów kierowania i dowodzenia.
W PIT zatrudniony był kolejno na stanowiskach kierownika Pracowni Systemów, kierownika Zakładu Techniki Cyfrowej, zastępcy dyrektora PIT do spraw badawczych i Dyrektora Naczelnego PIT (1975–1991)[6]. Od 1968 roku samodzielny pracownik naukowo-badawczy, od 1973 docent w PIT[1].
W ostatnich latach pracy w PIT był projektantem wiodącym zautomatyzowanego systemu przetwarzania i zobrazowania informacji o sytuacji powietrznej TU-20L[7] dla kontroli lotów w rejonie lotniska (kontrola zbliżania i lądowania), wdrożonego do produkcji i eksploatowanego od 2000 r. na polskich lotniskach wojskowych.
W latach 1972–1975 członek Komitetu Informatyki PAN, a w latach 1987–1989 Komitetu Elektroniki i Telekomunikacji PAN[1]. Zasiadał przez dwie kadencje w Radzie Głównej Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki[1]. Był autorem artykułów i referatów z dziedziny problematyki naukowej i technicznej maszyn matematycznych (w tym automatycznego projektowania) oraz systemów kierowania i kontroli w przestrzeni powietrznej, publikowanych w czasopismach, wydawnictwach książkowych oraz wygłaszanych na konferencjach naukowo-technicznych.
Przypisy
- ↑ a b c d e Zmarł Jerzy Fiett. historiainformatyki.pl. [dostęp 2021-05-05].
- ↑ Zbigniew Stankiewicz: Garnizon zamojski 1918–1939. Jednostki wojskowe i instytucje wojskowe w Zamościu, s. 96. zamosc.ap.gov.pl. [dostęp 2021-05-04].
- ↑ Antoni Sułowski: U podnóża Gór Świętokrzyskich. Z dziejów Obwodu Opatów ZWZ–AK 1939–1945. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 56. ISBN 83-211-0865-2.
- ↑ Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1946. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2021-05-04].
- ↑ Wojciech Nowakowski: 50 lat polskich komputerów. Historia romantyczna. arch.pti.org.pl. [dostęp 2021-08-01].
- ↑ Radwar SA: PIT-RADWAR SA 80 lat polskiej elektroniki profesjonalnej. historiainformatyki.pl, 2014. [dostęp 2021-04-10].
- ↑ J. Fiett, K. Liwkowicz. Terminal lotniskowy TU-20L. „Postępy Radiotechniki”, s. 16–29, 2000. ISSN 0208-6794. [dostęp 2021-04-10].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Roman Redziejowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Starting point of a passage along the main ridge of High Tatra