Jerzy Gawin
 | |
 porucznik | |
| Data i miejsce urodzenia | 20 września 1922 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 23 września 1944 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | batalion Zośka |
| Stanowiska | drugi d-ca plutonu „Felek” kompanii „Rudy” batalionu „Zośka” |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 _3r_BAR.svg){kind=small} | |
Jerzy Gawin, ps. Słoń, Miecz (ur. 20 września 1922 w Warszawie, zm. 23 września 1944 tamże) – podharcmistrz, członek Szarych Szeregów, porucznik AK, powstaniec warszawski, drugi dowódca III plutonu „Felek” 2. kompanii „Rudy” batalionu „Zośka”.
Lata młodzieńcze
Syn właściciela firmy Pomoc szkolna, Marcelego Gawina i Janiny z Koszelików. Brat Danuty, sanitariuszki 1. kompanii „Maciek” batalionu „Zośka”.
Uczęszczał do III Męskiego Gimnazjum Miejskiego im. Hugona Kołłątaja przy ul. Śniadeckich. Był w jednej klasie m.in. z Konradem Okolskim, Feliksem Pendelskim i Kazimierzem Łodzińskim. W 1934 wstąpił do 80. Warszawskiej Drużyny Harcerzy ZHP.
W 1941 zdał maturę i podjął studia politechniczne.
Konspiracja
Po wybuchu wojny wraz z całą 80. WDH wszedł do Grup Szturmowych Szarych Szeregów.
W 1942 roku ukończył pierwszy turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agricola” (wraz z m.in. Sławomirem Maciejem Bittnerem, Władysławem Cieplakiem i Stanisławem Broniewskim) i przyjął pseudonim Miecz.
Akcje
- akcja pod Arsenałem (dowódca sekcji „Sten II”, za udział w tej akcji otrzymał po raz pierwszy Krzyż Walecznych)[1]
- akcja w Celestynowie (zespół uderzeniowy)
- akcja szosy (dowódca; ostrzelanie niemieckich samochodów na trasie Warszawa–Grójec w nocy z 22 na 23 września 1943)
- akcja pod Pogorzelą (ostrzelanie pociągu urlopowego przewożącego Niemców 23/24 października 1943)
- akcja Jula pod Rogoźnem (przerwanie ruchu kolejowego na linii Rzeszów–Przeworsk 5/6 kwietnia 1944 r.)
- akcja Par. II (szkolenie bojowe w warunkach polowych, baza leśna; czerwiec 1944)
Powstanie warszawskie
W powstaniu warszawskim uczestniczył jako dowódca 1 drużyny plutonu „Felek” kompanii „Rudy” batalionu „Zośka”. Po śmierci Konrada Okolskiego „Kuby” 11 sierpnia 1944 został dowódcą plutonu. Zginął 23 września 1944 prowadząc resztki plutonu i żołnierzy Wojska Polskiego próbujących przebić się z okrążenia przez pozycje niemieckie z Czerniakowa do śródmieścia[2]. Jego ciała nie odnaleziono.
Odznaczenia
Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (V klasy) i trzykrotnie Krzyżem Walecznych.
Upamiętnienie
- Głaz z tablicą pamiątkową odsłoniętą 11 listopada 1994 przy ul. Czerniakowskiej[3].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Stanisław Broniewski: Akcja pod Arsenałem. Wrocław: KRIS Ltd., 1993, s. 146. ISBN 83-900931-1-1.
- ↑ Janusz Dereziński: Pamiętne miejsca Czerniakowa. Ząbki: Apostolicum Wydawnictwo Księży Pallotynów, 2004, s. 92. ISBN 83-7031-445-7.
- ↑ Historia. Zarys historii Społecznego Komitetu Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionu "Zośka". batalionzoska.pl. [dostęp 2014-04-06].
Bibliografia
- Barbara Wachowicz: Wierna rzeka harcerstwa. Tom IV. To Zośki wiara! Gawęda o Harcerskim Batalionie AK "Zośka". Cz. 2. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2005, s. 219-245. ISBN 83-7399-030-5.
- Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion "Zośka". Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990, s. 60, 151, 218, 384, 547, 738. ISBN 83-06-01851-6.
- Aleksander Kamiński: Zośka i Parasol. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo ISKRY, 1970.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Naramiennik porucznika Wojska Polskiego (1919-39).
Baretka: Krzyż Walecznych (1941) nadany trzykrotnie.
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Zuska (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
ściana z nazwiskami poległych w powstaniu żołnierzy batalionu "Zośka", Powązki Wojskowe w Warszawie (fragment z nazwiskami powstańców z 2. kompanii "Rudy") (fot Zu)
Tablica upamiętniająca miejsce śmierci por. phm. Jerzego Gawina przy ul. Czerniakowskiej w Warszawie