Jerzy Giergielewicz
Data i miejsce urodzenia | 11 stycznia 1925 |
---|---|
Data śmierci | 29 stycznia 2012 |
Zawód, zajęcie | pisarz, fotograf krajoznawca, przyrodnik, archeolog |
Odznaczenia | |
Jerzy Giergielewicz h. Topór (ur. 11 stycznia 1925 w Sadlnie, zm. 29 stycznia 2012) – polski pisarz, więzień obozów koncentracyjnych, z zawodu lekarz specjalista neurolog, pracownik PAM i Szpitala Kolejowego w Szczecinie. Z zamiłowania fotograf krajoznawca, przyrodnik i archeolog.
W stacji ornitologicznej PAN przy Rezerwacie Przyrody Świdwie, koło Szczecina prowadził badania ekologiczne, wygłaszał prelekcje dla szkół i wycieczek[1]. Autor ok. 30 publikacji związanych z Rezerwatem i ochroną środowiska, działał na rzecz ochrony zachodniopomorskiej przyrody[2].
Przez ponad 20 lat zajmował się astrofotografią, prowadząc obserwacje kosmosu (przy pomocy skonstruowanego przez siebie teleskopu).
Laureat głównych nagród za prace fotograficzne na Pomorskich Spotkaniach z Diaporamą w latach: 1980, 1982, 1983[3]. Wystawa indywidualna w 2003: Świdwie - klejnot przyrody Pomorza Zachodniego - wystawa w Muzeum Przyrodniczym Wolińskiego Parku Narodowego w Międzyzdrojach[4]. Dwukrotnie otrzymał Złoty Medal na Biennale Fotografii Przyrodniczej w Poznaniu: XV Biennale w 1982, XVI Biennale w 1984[5][6].
Ojciec jego Ignacy Giergielewicz był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej, powstańcem warszawskim, a matka Adelajda Giergielewicz z d. Twardowska była położną i wiceprzewodniczacą Związku Położnych RP do 1939, red. pisma Pielęgniarka i Położna Polska. Brat jego Lech Giergielewicz, odznaczony został pośmiertnie Krzyżem Partyzanckim i Krzyżem Narodowego Czynu Bojowego.
W czasie II wojny Jerzy Giergielewicz był aktywnym członkiem ruchu oporu w organizacjach: Związek Walki Zbrojnej i AK. Jako siedemnastolatek z Żoliborza, został aresztowany przez gestapo w Warszawie 17 września 1942 r. Jerzy Giergielewicz przebywał przez 2,5 roku w czterech hitlerowskich koncentracyjnych obozach śmierci. Przeszedł szlak martyrologii okupacyjnej Pawiak, Majdanek, Flossenbürg (KL), Gross-Rosen, Neuengamme (KL)-Drutte[7]. Był wielokrotnie skazywany na śmierć. Wyzwolony został 12 kwietnia 1945 przez wojska alianckie. Po wyzwoleniu odbył studia medyczne, potem pracował jako lekarz w Klinice Neurologicznej PAM i Szpitalu Kolejowym w Szczecinie.
Publikacje
- Nie każda łza, Wydawnictwo de Artsign, 2001
- Szczecinianie stulecia, Paul Robien - Globtroter, przyrodnik, odkrywca świata, tekst: Jerzy Giergielewicz, Wyd. Piątek Trzynastego, Łódź 2000. s. 108-109. ISBN 83-87735-63-9
- Najkrótsza historia wojny i hitlerowskiej okupacji Polski 1939-1945 widziana oczami i opisana gehenną losu polskiego chłopca z warszawskiego Żoliborza, Okręgowa Izba Lekarska w Szczecinie, 2000 r.
- Encyclopedia Szczecina, Stacja Przyrodnicza Mienia. tekst: J. Giergielewicz, T. II, Szczecin: University of Szczecin, 1999, ISBN 83-87341-45-2
- Okruchy jednego życia, tekst: Jerzy Giergielewicz, autobiografia, Wydawnictwo Promocyjne „Albatros”, Szczecin 1993[8]
- Tropem orłów Pomorza Zachodniego Pomorza i wielu artykułów o przyrodzie, fotografii, i np. o pacyfiście: "Hans Paasche: fascynująca postać Niemca, w Polsce prawie nieznana”.
- Świdwie – Rezerwat Przyrody – album przygotowany wspólnie z fotografikiem Markiem Cichoniem, tekst: Wojciech Zyska i Przemysław Zyska, Wydawnictwo Promocyjne Albatros, Szczecin 1994, ISBN 978-83-857960-5-3[9]
- Polskie Parki Narodowe, współautor, Wydawnictwo Parol Ltd, Kraków 1994
Odznaczenia
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – za wybitne osiągnięcia artystyczne i dydaktyczne w popularyzacji fotografii
- Medal „Gloria Medicinae”
- Medal „Leonardo Da Vinci” XXI wieku
- Medal XXX-lecia Szczecińskiego Towarzystwa Fotograficznego
- Medal 150 lat Fotografii – Kongres Fotografów Polskich
- Tytuł Honorowego Fotografa Krajoznawcy Polski
- Nagroda Honorowa im. Fryderyka Kremsera
- tytuł członka Honorowego Związku Polskich Fotografów Przyrody
Przypisy
- ↑ Wszechświat, t.93 nr 6 (2342) – 1992, s.168, Kronika, tekst: E. Fleszar
- ↑ Przyroda Pomorza Zachodniego, Zasłużeni dla ochrony zachodniopomorskiej przyrody. s.457, Oficyna IN PLUS, Szczecin 2002, ISBN 83-910827-8-4
- ↑ http://zamek.szczecin.pl/site/fotoklub/index.php/diaporama/historia-pomorskich-spotka-z-diaporam.html dostęp: 2022-08-03
- ↑ https://www.fotopolis.pl/newsy-sprzetowe/branza/889-targi-polfoto-2003-w-miedzyzdrojach dostęp: 2022-08-03
- ↑ Biennale Fotografii Przyrodniczej, Katalog XV BFPPS-Poznań 1982, wyd. Poznańskie Towarzystwo Fotograficzne, PZGK 6-8021/82-400-N-16/2106
- ↑ Poznań, „Fotografia” (kwartalnik), nr 3 (29) 1983
- ↑ Encyklopedia Szczecina, praca zbiorowa pod red. T. Białecki, s.265, Szczecińskie Towarzystwo Kultury 2015, ISBN 978-83-942725-0-0
- ↑ eKurier – Okruchy życia Jerzego Giergielewicza, ekurier.24kurier.pl [dostęp 2022-06-04] .
- ↑ Osajda Marek: Kultowe Świdwie. 24kurier.pl. [dostęp 2022-05-10].
Bibliografia
- Jerzy Giergielewicz i jego zadziwiający życiorys (Jerzy Giergielewicz and his surprising biography), Wydawnictwo Promocyjne „Albatros", Szczecin 1994
Linki zewnętrzne
Zobacz też
Media użyte na tej stronie
Autor: Marek Cichoń, Licencja: CC BY-SA 4.0
Medal 150 lat Fotografii 1839–1989 Kongres Fotografów Polskich awers