Jerzy Giergielewicz

Jerzy Giergielewicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 stycznia 1925
Sadlno

Data śmierci

29 stycznia 2012

Zawód, zajęcie

pisarz, fotograf krajoznawca, przyrodnik, archeolog

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Medal 150 lat Fotografii – Kongres Fotografów Polskich

Jerzy Giergielewicz h. Topór (ur. 11 stycznia 1925 w Sadlnie, zm. 29 stycznia 2012) – polski pisarz, więzień obozów koncentracyjnych, z zawodu lekarz specjalista neurolog, pracownik PAM i Szpitala Kolejowego w Szczecinie. Z zamiłowania fotograf krajoznawca, przyrodnik i archeolog.

W stacji ornitologicznej PAN przy Rezerwacie Przyrody Świdwie, koło Szczecina prowadził badania ekologiczne, wygłaszał prelekcje dla szkół i wycieczek[1]. Autor ok. 30 publikacji związanych z Rezerwatem i ochroną środowiska, działał na rzecz ochrony zachodniopomorskiej przyrody[2].

Przez ponad 20 lat zajmował się astrofotografią, prowadząc obserwacje kosmosu (przy pomocy skonstruowanego przez siebie teleskopu).

Laureat głównych nagród za prace fotograficzne na Pomorskich Spotkaniach z Diaporamą w latach: 1980, 1982, 1983[3]. Wystawa indywidualna w 2003: Świdwie - klejnot przyrody Pomorza Zachodniego - wystawa w Muzeum Przyrodniczym Wolińskiego Parku Narodowego w Międzyzdrojach[4]. Dwukrotnie otrzymał Złoty Medal na Biennale Fotografii Przyrodniczej w Poznaniu: XV Biennale w 1982, XVI Biennale w 1984[5][6].

Ojciec jego Ignacy Giergielewicz był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej, powstańcem warszawskim, a matka Adelajda Giergielewicz z d. Twardowska była położną i wiceprzewodniczacą Związku Położnych RP do 1939, red. pisma Pielęgniarka i Położna Polska. Brat jego Lech Giergielewicz, odznaczony został pośmiertnie Krzyżem Partyzanckim i Krzyżem Narodowego Czynu Bojowego.

W czasie II wojny Jerzy Giergielewicz był aktywnym członkiem ruchu oporu w organizacjach: Związek Walki Zbrojnej i AK. Jako siedemnastolatek z Żoliborza, został aresztowany przez gestapo w Warszawie 17 września 1942 r. Jerzy Giergielewicz przebywał przez 2,5 roku w czterech hitlerowskich koncentracyjnych obozach śmierci. Przeszedł szlak martyrologii okupacyjnej Pawiak, Majdanek, Flossenbürg (KL), Gross-Rosen, Neuengamme (KL)-Drutte[7]. Był wielokrotnie skazywany na śmierć. Wyzwolony został 12 kwietnia 1945 przez wojska alianckie. Po wyzwoleniu odbył studia medyczne, potem pracował jako lekarz w Klinice Neurologicznej PAM i Szpitalu Kolejowym w Szczecinie.


Publikacje

  • Nie każda łza, Wydawnictwo de Artsign, 2001
  • Szczecinianie stulecia, Paul Robien - Globtroter, przyrodnik, odkrywca świata, tekst: Jerzy Giergielewicz, Wyd. Piątek Trzynastego, Łódź 2000. s. 108-109. ISBN 83-87735-63-9
  • Najkrótsza historia wojny i hitlerowskiej okupacji Polski 1939-1945 widziana oczami i opisana gehenną losu polskiego chłopca z warszawskiego Żoliborza, Okręgowa Izba Lekarska w Szczecinie, 2000 r.
  • Encyclopedia Szczecina, Stacja Przyrodnicza Mienia. tekst: J. Giergielewicz, T. II, Szczecin: University of Szczecin, 1999, ISBN 83-87341-45-2
  • Okruchy jednego życia, tekst: Jerzy Giergielewicz, autobiografia, Wydawnictwo Promocyjne „Albatros”, Szczecin 1993[8]
  • Tropem orłów Pomorza Zachodniego Pomorza i wielu artykułów o przyrodzie, fotografii, i np. o pacyfiście: "Hans Paasche: fascynująca postać Niemca, w Polsce prawie nieznana”.
  • Świdwie – Rezerwat Przyrody – album przygotowany wspólnie z fotografikiem Markiem Cichoniem, tekst: Wojciech Zyska i Przemysław Zyska, Wydawnictwo Promocyjne Albatros, Szczecin 1994, ISBN 978-83-857960-5-3[9]
  • Polskie Parki Narodowe, współautor, Wydawnictwo Parol Ltd, Kraków 1994

Odznaczenia

Przypisy

  1. Wszechświat, t.93 nr 6 (2342) – 1992, s.168, Kronika, tekst: E. Fleszar
  2. Przyroda Pomorza Zachodniego, Zasłużeni dla ochrony zachodniopomorskiej przyrody. s.457, Oficyna IN PLUS, Szczecin 2002, ISBN 83-910827-8-4
  3. http://zamek.szczecin.pl/site/fotoklub/index.php/diaporama/historia-pomorskich-spotka-z-diaporam.html dostęp: 2022-08-03
  4. https://www.fotopolis.pl/newsy-sprzetowe/branza/889-targi-polfoto-2003-w-miedzyzdrojach dostęp: 2022-08-03
  5. Biennale Fotografii Przyrodniczej, Katalog XV BFPPS-Poznań 1982, wyd. Poznańskie Towarzystwo Fotograficzne, PZGK 6-8021/82-400-N-16/2106
  6. Poznań, „Fotografia” (kwartalnik), nr 3 (29) 1983
  7. Encyklopedia Szczecina, praca zbiorowa pod red. T. Białecki, s.265, Szczecińskie Towarzystwo Kultury 2015, ISBN 978-83-942725-0-0
  8. eKurier – Okruchy życia Jerzego Giergielewicza, ekurier.24kurier.pl [dostęp 2022-06-04].
  9. Osajda Marek: Kultowe Świdwie. 24kurier.pl. [dostęp 2022-05-10].

Bibliografia

  • Jerzy Giergielewicz i jego zadziwiający życiorys (Jerzy Giergielewicz and his surprising biography), Wydawnictwo Promocyjne „Albatros", Szczecin 1994

Linki zewnętrzne

Zobacz też

Ogólnopolski Plener Fotografii Przyrodniczej – Słońsk

Media użyte na tej stronie

Medal 150 lat Fotografii 1839–1989 Kongres Fotografów Polskich awers.jpg
Autor: Marek Cichoń, Licencja: CC BY-SA 4.0
Medal 150 lat Fotografii 1839–1989 Kongres Fotografów Polskich awers
Jerzy Giergielewicz.jpg
Autor: Marek Cichoń, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jerzy Giergielewicz