Jerzy Gorzelik

Jerzy Gorzelik

Data i miejsce urodzenia	25 października 1971 Zabrze
Zawód, zajęcie	historyk sztuki, samorządowiec
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Stanowisko	członek zarządu województwa śląskiego (2010–2013), przewodniczący Ruchu Autonomii Śląska (od 2003)

Jerzy Zdzisław Gorzelik (ur. 25 października 1971 w Zabrzu^[1]) – polski działacz samorządowy związany z Górnym Śląskiem, historyk sztuki i wykładowca akademicki. Przewodniczący Ruchu Autonomii Śląska, od 2010 do 2013 członek zarządu województwa śląskiego.

Życiorys

Ukończył historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim^[1]. Jako student działał w Młodzieżowym Ruchu Oporu Solidarności Walczącej^[2]. W 1999 pod kierunkiem Ewy Chojeckiej uzyskał stopień doktora nauki o sztukach pięknych na Uniwersytecie Wrocławskim na podstawie rozprawy Etapy przemian sztuki barokowej w opactwie cysterskim w Rudach Wielkich koło Raciborza. Został pracownikiem naukowym Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego, objął stanowisko adiunkta w Zakładzie Historii Sztuki, z którym związany był od 1995^[3]. Został też wykładowcą w Śląskiej Wyższej Szkole Zarządzania im. gen. Jerzego Ziętka w Katowicach^[4]. Jest autorem publikacji Dziedzictwo górnośląskiego baroku. Opactwo cysterskie w Rudach Wielkich 1648–1810 (Warszawa 2005, ISBN 83-7181-373-2) oraz współautorem Historii Górnego Śląska. Część D: Historia kultury. I. Historia sztuki Górnego Śląska (red. Joachim Bahlcke, Dan Gawrecki, Ryszard Kaczmarek) wydanej przez Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej (Gliwice 2011). Publikuje artykuły z dziedziny historii sztuki w prasie naukowej i regionalnej.

Od 1996 krótko działał w Lidze Republikańskiej^[2]. W drugiej połowie lat 90. został jednym z liderów Związku Ludności Narodowości Śląskiej, który ostatecznie nie został zarejestrowany. Deklarował wówczas publicznie, iż jest Ślązakiem, a nie Polakiem^[5]. Publicznie też stwierdził, iż nie czuje się zobowiązany do lojalności wobec Polski^[6]. Działał na rzecz uznania tzw. narodowości śląskiej za narodowość odrębną, promował jej deklarowanie w trakcie spisu powszechnego w 2002^[7].

Zaangażował się również w działalność Ruchu Autonomii Śląska. Pełnił funkcję rzecznika prasowego, kierował katowickim kołem ruchu. W 2003 został przewodniczącym RAŚ. W okresie jego kierownictwa organizacja ta zrezygnowała z radykalnych haseł, koncentrując się na upowszechnianiu śląskiej kultury i tożsamości^[8]. W 2005 Jerzy Gorzelik został opiekunem naukowym Górnośląskich Dni Dziedzictwa, organizowanych przez regionalne stowarzyszenie młodzieżowe.

Przed wyborami do sejmiku wojewódzkiego w 2006 kierowany przez niego RAŚ zblokował listy wyborcze z Platformą Obywatelską i PSL, nie przekraczając pięcioprocentowego progu wyborczego^[9]. W wyborach w 2010 RAŚ uzyskał 8,49% głosów w skali województwa, zaś Jerzy Gorzelik otrzymał ponad 14 tys. głosów, uzyskując jeden z trzech mandatów w sejmiku śląskim, które przypadły kandydatom jego organizacji^[10]. 10 grudnia 2010 radni sejmiku śląskiego w drugim głosowaniu powołali go na członka zarządu województwa śląskiego w zarządzie kierowanym przez Adama Matusiewicza^[11]. 21 stycznia 2013 utrzymał to stanowisko w nowym zarządzie z Mirosławem Sekułą na czele^[12]. Zrezygnował z niego kilka miesięcy później, kończąc urzędowanie 21 maja 2013. W wyborach w 2014 po raz drugi został wybrany do sejmiku śląskiego^[13]. W 2017 współtworzył wraz z innymi działaczami RAŚ Śląską Partię Regionalną^[14] (zarejestrowaną w 2018). W wyborach w 2018 z jej listy ubiegał się o reelekcję do sejmiku, jednak partia nie zdobyła mandatów. W 2022 zrezygnował z członkostwa w tym ugrupowaniu^[15].

W 2014 starał się o stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy Rezydencja – klasztor – miasto. Sztuka Górnego Śląska wobec trydenckiej konfesjonalizacji. Rada Wydziału Historycznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu odmówiła nadania mu tego stopnia^[16].

Życie prywatne

Dziadek Jerzego Gorzelika od strony matki, Zdzisław Hierowski, pochodził z Przemyśla i był polskim pisarzem, krytykiem literackim. Matka urodziła się na Górnym Śląsku. Ojciec Andrzej Gorzelik miał śląskie korzenie: jeden z jego dziadków był powstańcem śląskim, drugi natomiast komisarzem plebiscytowym. Obaj w czasie plebiscytu opowiadali się za przyłączeniem tych ziem do państwa polskiego. Dziadek (ze strony ojca) był oficerem w Wojsku Polskim, członkiem Związku Walki Zbrojnej, więźniem Auschwitz i Dachau. Po II wojnie światowej został osadzony w zakładzie karnym na 2 lata za szkalowanie władz PRL^[17].

Jerzy Gorzelik jest żonaty, ma trzy córki^[2]. Mieszka w Katowicach.

Przypisy