Jerzy Harald
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Aktywność |
Jerzy Harald, właściwie Jan Liersz (ur. 12 listopada 1916 w Poznaniu, zm. 18 sierpnia 1965 w Katowicach) – polski kompozytor, pianista, skrzypek, autor muzyki filmowej, teatralnej i radiowej oraz piosenek, także dyrygent i aranżer. Absolwent Państwowego Konserwatorium Muzycznego w Katowicach (1938).
Działalność zawodowa
Już na początku swych działań artystycznych został doceniony przez Kaszubów, którzy przyznali mu zaocznie w roku 1938 prestiżową nagrodę „Bursztynowe drzewo”.
Od roku 1938 do wybuchu wojny był akompaniatorem i członkiem orkiestry radiowej w Polskim Radiu w Katowicach. W czasie okupacji ukrywał się i dorywczo pracował jako organista kościelny. Po wojnie w 1945 ponownie nawiązał współpracę z Rozgłośnią PR w Katowicach. W latach 1945–1947 kierował Redakcją Muzyki Rozrywkowej, jednocześnie prowadząc Małą Orkiestrę Rozrywkową Rozgłośni Śląskiej Polskiego Radia.
Pseudonim Jerzy Harald przybrał w roku 1947. Posługując się nim, kierował Orkiestrą Taneczną Rozgłośni Śląskiej, pisał też dla niej utwory i tworzył aranżacje.
Utwory skomponowane przez Haralda wykonywali m.in. tacy artyści jak: Regina Bielska, Olgierd Buczek, Jan Danek, Janusz Gniatkowski, Maria Koterbska, Marta Mirska, Jerzy Połomski, Irena Santor, Natasza Zylska, Poluzjanci.
Upamiętnienie
Upamiętniony został poprzez nadanie nazwy ulicy jego imienia w Katowicach. Ulica ta znajduje się niedaleko nowej siedziby Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach[1].
Z okazji setnej rocznicy urodzin kompozytora w roku 2016 Studio Koncertowe Polskiego Radia Katowice otrzymało imię Jerzego Haralda. Jego żoną była Krystyna Liersz, pseud. artystyczny Krystyna Wnukowska (zm. 2005), autorka tekstów piosenek. Oboje zostali pochowani na cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach[2].
Wybrane filmy
- 1947 – Ślepy tor
- 1948 – Skarb
- 1955 – Sprawa pilota Maresza
- 1955 – Zaczarowany rower
- 1956 – Nikodem Dyzma
- 1957 – Deszczowy lipiec
- 1957 – Kapelusz pana Anatola
Piosenki
- „Brzydula i rudzielec” (słowa Krystyna Wnukowska, wyk. Maria Koterbska)
- „Jak powstała piosenka”
- „Jest taki jeden skarb”
- „Kominiarz”
- „Listonosz”
- „Mały domek”
- „Marsylia”
- „Miłość przychodzi, kiedy chce”
- „Mój chłopiec piłkę kopie” (słowa Krystyna Wnukowska, wyk. Maria Koterbska)
- „Piosenka dla nieznajomej”
- „Rumba nocą”
- „Serenada, serenada”
- „Warszawa, ja i ty” (słowa Ludwik Starski, wyk. Irena Santor, Alibabki [3])
- „Zachodzi słoneczko”
- „Wrocławska piosenka” (słowa Krystyna Wnukowska, wyk. Maria Koterbska)
- „Znikło miasto, nie ma ludzi”
- „Żaby i sport”
Dyskografia (wybór)
EP (minialbumy)
- Janusz Gniatkowski / Regina Bielska – split PN Muza N 0071 (J. Gniatkowski i Zespół Taneczny Jerzego Haralda)
Przypisy
- ↑ Uchwała Nr XXXI/615/16 Rady Miasta Katowice z dnia 26 października 2016 r. w sprawie nadania ulicy położonej na terenie miasta Katowice nazwy „Jerzego Haralda” (pol.) bip.katowice.eu [dostęp 2018-01-01].
- ↑ Nagrobek Jana Haralda i Krystyny Wnukowskiej na cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach.. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2021-01-19]. (pol.).
- ↑ „Warszawa, ja i ty” – skomplikowana historia piosenki
Bibliografia
- Bogdan Snoch: Górnośląski Leksykon Biograficzny. Suplement do wydania drugiego. Katowice: Muzeum Śląskie, 2006, s. 48. ISBN 83-60353-11-5.
- Wolański R., Leksykon Polskiej Muzyki Rozrywkowej, Warszawa 1995, Agencja Wydawnicza Morex, ISBN 83-86848-05-7, Hasło Harald Jerzy, s. 67, 68.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Jerzego Haralda na cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach