Jerzy Holzer
Jerzy Holzer ok. 1978 | |
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 24 sierpnia 1930 |
Data i miejsce śmierci | 14 stycznia 2015 |
profesor nauk humanistycznych | |
Specjalność: historia | |
Alma Mater | |
Doktorat | 1960[1] |
Habilitacja | |
Profesura | 1990 |
Odznaczenia | |
Jerzy Stanisław Holzer (ur. 24 sierpnia 1930 w Warszawie, zm. 14 stycznia 2015 tamże[2]) – polski historyk i politolog, uczestnik opozycji demokratycznej w PRL. Był autorem artykułów i książek o dziejach Polski oraz powszechnych XX wieku, a szczególnie historii Niemiec[3].
Życiorys
Urodził się w Warszawie w zasymilowanej rodzinie żydowskiej, jako syn Ignacego Holzera. Okres II wojny światowej przetrwał w stolicy dzięki pomocy sąsiadów i przyjaciół ojca. Jego rodzina nie przeniosła się do getta i faktycznie nie ukrywała.
W latach 1950-1954 studiował historię na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1954 do 2000 pracownik Instytutu Historycznego tejże uczelni. Był aspirantem w Instytucie Nauk Społecznych przy KC PZPR w latach 1954-1957. Od 1948 do 1979 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[4].
W 1990 uzyskał tytuł profesora[5]. Był pracownikiem Instytutu Studiów Politycznych PAN oraz Collegium Civitas, członkiem Polskiej Akademii Nauk. Wykładał na uniwersytetach w Moguncji, Fryburgu Bryzgowijskim i Berlinie.
Od 1978 współpracował z Komitetem Obrony Robotników. Był stałym autorem wydawnictw bezdebitowych "Biuletyn Informacyjny", "Zapis" oraz "Głos". Uczestniczył w niezależnym seminarium naukowym dotyczącym historii najnowszej (wraz m.in. z Krystyną Kersten, Andrzejem Paczkowskim, Anną Radziwiłł, Adamem Michnikiem, Maciejem Koźmińskim i Marią Turlejską)[6].
Od 1978 był zaangażowany w tworzenie podziemnej organizacji Polskie Porozumienie Niepodległościowe. 23 sierpnia 1980 roku dołączył do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[7]. W latach 1980 - 1981 współtworzył "Solidarność" na Uniwersytecie Warszawskim. W listopadzie 1980 został członkiem Towarzystwa Kursów Naukowych. Internowany 13 grudnia 1981 na cztery miesiące. W 1983 wydał pierwszą monografię poświęconą "Solidarności" - "Solidarność" 1980-1981. Geneza i historia, która doczekała się wielu przedruków.
W 1990 wraz z trzema osobami (historyk Andrzej Ajnenkiel, dyrektor archiwum Akt Nowych Bogdan Kroll oraz Adam Michnik, poseł OKP) tworzył komisję, która na prośbę ówczesnego szefa MSW Krzysztofa Kozłowskiego miała dostęp do archiwów MSW bez akt wydziału I (wywiad i kontrwywiad)[8].
Był ojcem Ryszarda Holzera (z małżeństwa z Teresą), mężem Barbary Stępniewskiej-Holzer[9]. 20 stycznia 2015 został pochowany na Starych Powązkach w Warszawie[10] (kwatera 242-5-27)[11].
Odznaczenia
20 stycznia 2015 Prezydent RP Bronisław Komorowski odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[12].
Uczniowie
Do grona jego uczniów można zaliczyć takie osoby, jak: Jacek Bartyzel, Wojciech Jaworski, Yurij Malafeer, Jolanta Niklewska, Jerzy Pająk, Jerzy Zbigniew Pająk, Jan Skórzyński, Tadeusz Szumowski, Piotr Wróbel, Andrzej Żbikowski.
Ważniejsze prace
- Polska w pierwszej wojnie światowej wraz z Janem Molendą, 1962, 1967, 1973
- Od Wilhelma do Hitlera, 1963
- Kryzys polityczny w Niemczech 1928-1930. Partie i masy, 1970
- Państwo Hitlera, 1972
- Mozaika polityczna Drugiej Rzeczypospolitej, 1974
- PPS. Szkic dziejów, tom 308 serii wydawniczej Omega, 1977
- Solidarność 1980-1981. Geneza i historia, 1983 (wydanie podziemne)
- Historia Polski (1986, współautor z Janem Kieniewiczem i Michałem Tymowskim)
- Solidarność w podziemiu (wspólnie z Krzysztofem Leskim), 1990
- Komunizm w Europie, 2000
- Europejska tragedia XX wieku. II wojna światowa, 2005
- Europa wojen 1914-1945, 2008
- Europa zimnej wojny, 2012
Przypisy
- ↑ a b c Jerzy Holzer Europejska tragedia XX wieku. II wojna światowa, wyd. 2005, okładka s. IV
- ↑ Jerzy Holzer nie żyje. Wybitny historyk, działacz opozycji. Miał 84 lata. [dostęp 2015-01-14].
- ↑ Barbara Stępniewska-Holzer, Jerzy Holzer Egipt. Stulecie przemian, Wydawnictwo Akademickie „Dialog” 2006, okł. s. IV
- ↑ Spętana akademia, Polska Akademia Nauk w dokumentach władz PRL, materiały Służby Bezpieczeństwa (1967-1987), wybór, wstęp i opracowanie: Patryk Pleskot, Tadeusz Paweł Rutkowski, t. I, Warszawa 2009, s. 479.
- ↑ Prof. dr hab. Jerzy Stanisław Holzer, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2008-12-30] .
- ↑ Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956-89. Tom 1. Ośrodek KARTA, Warszawa 2000. s. 127
- ↑ Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s])
- ↑ [1] Wywiad z Pawłem Wrońskim "Byłem naiwny". Gazeta.pl 15-06-2005
- ↑ Jan Skórzyński, Jerzy Holzer (24 VIII 1930–14 I 2015), w Kwartalnik historyczny nr 1/2016, s. 203-209
- ↑ Zmarł prof. Jerzy Holzer. [dostęp 2015-01-16].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: IGNACY HOLZER, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-03-21] .
- ↑ Jerzy Holzer pośmiertnie uhonorowany Krzyżem Oficerskim OOP. www.prezydent.pl. [dostęp 2015-01-20]. (pol.).
- ISNI: 0000 0000 8163 5702, 0000 0003 6850 3061
- VIAF: 90724823
- LCCN: n79131796
- GND: 120382210
- BnF: 127127995
- SUDOC: 068450567
- NKC: js20020805925
- NTA: 074845942
- BIBSYS: 90105500
- CiNii: DA01549063
- PLWABN: 9810703469805606
- NUKAT: n93090023
- J9U: 987007262595705171
- LNB: 000063038
- NSK: 000281938
- LIH: LNB:VwB;=Bl
- WorldCat: lccn-n79131796
Media użyte na tej stronie
doc. dr Jerzy Holzer