Jerzy Jan Ossowski

Jerzy Ossowski

Osa; Jan; Włóczęga

Powrót z patrolu: „Osa” – pierwszy z lewej
Data i miejsce urodzenia	20 kwietnia 1922 Wilejka
Data i miejsce śmierci	6 sierpnia 2009 Szczecin
Przebieg służby
Lata służby	1941–1945
Siły zbrojne	Armia Krajowa
Jednostki	3 Wileńska Brygada AK
Stanowiska	partyzant
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

„Osa” i Francuzi

Jerzy Ossowski herbu Dołęga^[1], ps. „Osa” (ur. 20 kwietnia 1922 w Wilejce^[2], zm. 6 sierpnia 2009^[3] w Szczecinie) – polski dowódca wojskowy, żołnierz Armii Krajowej^[2]; syn Stanisława i Marii z Klementowiczów.

Był honorowym prezesem Okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Szczecinie^[4].

Lata wojny

W okresie okupacji sowieckiej prowadził działalność konspiracyjną w drużynie ZHP „Kresowa Jedynka Żeglarska”, jako przyboczny. W 1941 roku złożył egzamin dojrzałości. Uczestniczył w poszukiwaniu i grzebaniu ofiar mordów dokonanych przez NKWD w Wilejce^[2].

W okresie okupacji niemieckiej od 1941 roku pełnił funkcję drużynowego w 1 plutonie „Leśnika” Komendy Obwodu Wilejskiego. 1 grudnia 1943 roku został wcielony do oddziału partyzanckiego AK dowodzonego przez por. „Górala” („Szczerbca”)^[5]. Pełnił funkcję drużynowego. Dowodził m.in. grupą partyzantów francuskich – dezerterów z organizacji Todta^[6]. Dowodził też drużyną saperów^[7]. Będąc w 3 Wileńskiej Brygadzie AK brał udział w walkach o wyzwolenie Wilna. W okresie trwania operacji „Ostra Brama” został awansowany do stopnia plutonowego i wyznaczony na dowódcę 2 plutonu ckm^[2].

18 lipca 1944 roku po aresztowaniu przez Rosjan trafił do obozu w Miednikach, a następnie był wywieziony do obozu Kaługa Seredniaki na terenie ZSRR^[2].

Okres powojenny

W 1946 roku powrócił do Polski i zamieszkał w Szczecinie. W 1950 roku ukończył studia w Akademii Handlowej (później – część Politechniki Szczecińskiej) i podjął pracę jako rewident w Związku Spółdzielczości Pracy^[2]. Od początku lat sześćdziesiątych działał w nieoficjalnie tworzących się środowiskach Żołnierzy AK Okręgu Wileńskiego. Wszedł w skład Komisji Roboczej Konwentu Seniorów Dowódców Okręgu Wilno. Pełnił też funkcję wiceprezesa Klubu Kresowych Żołnierzy AK w Szczecinie, wiceprezesa Zarządu Okręgu Wileńskiego ŚZŻAK w Warszawie. Był współorganizatorem Koła Kresowych Żołnierzy AK przy Zarządzie Okręgu w Szczecinie^[2]. W 2000 roku został wybrany prezesem Zarządu Okręgu ŚZŻAK w Szczecinie. Był inicjatorem fundowania tablic epitafijnych Bohaterów Armii Krajowej^[4]. Spoczął na Szczecińskim Cmentarzu Centralnym kwatera 37b.

Ordery i odznaczenia

Pierwotny wykaz orderów i odznaczeń podano za: Danuta Szyksznian Jak dopalał się ogień biwaku. s. 36

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 1989
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 1981
• Krzyż Walecznych – 1972
• Srebrny Krzyż Zasługi – 1972
• Krzyż Armii Krajowej – 1970
• Medal Wojska – 1968
• Medal srebrny „Za zasługi dla obronności kraju” – 1987
• Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego

Przypisy

Bibliografia

• Danuta Szyksznian: Jak dopalał się ogień biwaku. Szczecin: Wydawnictwo Promocyjne „Albatros”, 2009. ISBN 978-83-88038-68-6.
• Zygmunt Kłosiński. 3 Wileńska. „Goniec Kresowy”, 1995. Białystok: Białostocki Oddział Towarzystwa Przyjaciół Grodna i Wilna. ISSN 1234-2408. 

Linki zewnętrzne

• Jerzy Ossowski
• Miejsce spoczynku Jerzego Ossowskiego
• Marek Minakowski: Jerzy Jan Ossowski h. Dołęga. sejm-wielki.pl. [dostęp 2021-12-12]. (pol.).