Jerzy Kahané

Jerzy Kahané

Pastor
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	27 maja 1901 Warszawa
Data i miejsce śmierci	11 lipca 1941 Pirna
Wyznanie	luteranizm
Kościół	Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP
Ordynacja	28 stycznia 1928

Jerzy Kahané (ur. 27 maja 1901 w Warszawie, zm. 11 lipca 1941 w Pirnie) – duchowny Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, działacz polski na Górnym Śląsku i na Pomorzu, redaktor, ofiara narodowego socjalizmu.

Życiorys

Absolwent Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie. W 1921 jako ochotnik walczył podczas wojny polsko-bolszewickiej w 21 pułku piechoty. W 1927 ukończył studia na Wydziale Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego i 28 stycznia 1928 został ordynowany na duchownego. Był katechetą w Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Działdowie na polskim skrawku Mazur, jednocześnie wspomagając pracę parafii w Mławie, Starej Iwicznej i Radzyminie. W latach 1929–1931 był administratorem polskich zborów ewangelickich w Bydgoszczy, Grudziądzu (był jego współorganizatorem), Tczewie (zorganizowanego w 1930 we współpracy z Henrykiem Kliemem) i Toruniu.

Od 1 listopada 1931 do 31 maja 1933 był pomocniczym kapelanem wyznania ewangelicko-augsburskiego Okręgu Korpusu Nr I^[1]. Zweryfikowany w stopniu kapelana ze starszeństwem z dniem 1 grudnia 1931 roku w duchowieństwie rezerwy wyznania ewangelicko-augsburskiego^[2].

Następnie został prefektem w Katowicach. Uczył również w gimnazjum w Chorzowie. Związany z Towarzystwem Polaków Ewangelików na Górnym Śląsku, pisał na łamach Ewangelika Górnośląskiego (był wraz z ks. Ryszardem Danielczykiem jednym z redaktorów) i w innych publikacjach, aktywnie wspierając polską mniejszość w tamtejszym Kościele Ewangelicko-Unijnym (Kościół Ewangelicko-Unijny na Polskim Górnym Śląsku). Od 1937 proboszcz parafii w Gdyni, gdzie zaktywizował pracę kościelną, nawiązał bliskie kontakty z miejscowym duszpasterzem marynarzy szwedzkich ks. Danielem Cederbergiem i czynił przygotowania do budowy świątyni, którą zamierzał także udostępniać katolikom. Na łamach bydgoskiego „Przeglądu Ewangelickiego” opublikował szereg artykułów o tematyce związanej z polskim Wybrzeżem. Administrował polskimi zborami w Tczewie i Starogardzie Gdańskim. Był współzałożycielem Towarzystwa Ewangelików Polaków im. ks. Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza w Wolnym Mieście Gdańsku, gdzie 11 listopada 1938 wznowił odprawianie nabożeństw w języku polskim.

Podczas okupacji niemieckiej w listopadzie 1939 został wysiedlony do Warszawy. W lutym 1940 został aresztowany przez Gestapo i osadzony w obozach Stutthof i Sachsenhausen. Zamordowany wraz z transportem inwalidów w komorze gazowej. Symboliczna mogiła znajduje się na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie (aleja 25, grób 13)^[3]. Był żonaty z Dagmarą z d. May (zm. w 1988 r. w Toruniu), córką ks. Leona Witolda Maya (1874–1940) z Tomaszowa Mazowieckiego, seniora diecezji piotrkowskiej, zamordowanego przez Niemców w 1940 w obozie w Dachau.

Przypisy

Bibliografia

• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
• W cieniu śmierci. Ewangelicy – ofiary prześladowań w czasie II wojny światowej, red. Tadeusz Wojak, Warszawa, Wydaw. Zwiastun, 1970
• Jerzy Domasłowski, Polski zbór ewangelicki w Gdyni w latach 1931–1939, "Rocznik Gdyński", ISSN 0137-4044 nr 16, 2003
• JarosławJ. Kłaczkow JarosławJ., Czasopiśmiennictwo protestanckie w Polsce w latach 1918–1939, Toruń: Dom Wydawniczy Duet, 2003, ISBN 83-918712-7-4, OCLC 69575905 .
• Jerzy Domasłowski, Kahané Jerzy, [w:] Encyklopedia Gdyni, red. nacz. Małgorzata Sokołowska, Gdynia, Oficyna Verbi Causa, 2006, ISBN 83-921571-8-4
• Jarosław Kłaczkow, Protestanckie wydawnictwa prasowe na ziemiach polskich w XIX i pierwszej połowie XX w., Toruń, Wydaw. Adam Marszałek, 2008, ISBN 978-83-7611-020-2
• Krzysztof Jan Rej: Ewangelicka służba duszpasterska w Wojsku Polskim 1919-1950. Warszawa: Wydawnictwo Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego, 2000.