Jerzy Lapetis

Jerzy Lapetis
Γεῶργιος Λαπεθις
Data i miejsce urodzeniaXIV wiek
Cypr
Data śmierciXIV wiek
Językgrecki
Ważne dzieła

Wiersze improwizowane na temat całej nauki.

Jerzy Lapetis także Jerzy z Lapetos lub Lapithes[1] (gr.: Γεῶργιος Λαπεθις, Geōrgios Lapethis) – bizantyński poeta i uczony, żyjący w XIV wieku, autor Wierszy improwizowanych na temat całej nauki.

Jerzy Lapetis żył w pierwszej połowie XIV wieku. Pochodził z Cypru i tam tworzył. Otrzymał staranne wykształcenie (władał między innymi językami arabskim i łacińskim). Brał udział w dysputach teologicznych na dworze króla Cypru Hugona z Lusignan. Utrzymywał kontakty listowne z historykiem Niceforem Gregorasem oraz teologiem Grzegorz Akyndynem i Barlaamem z Kalabrii, a także z ich przeciwnikiem ideowym, Agatangelem. Początkowo był przeciwnikiem, a następnie gorliwym zwolennikiem nauki Grzegorza Palamasa. Dzięki posiadanemu majątkowi przeznaczył spore środki na wykup jeńców chrześcijańskich znajdujących się w niewoli tureckiej. Wiadomości biograficzne o jego życiu znajdują się w pismach Agatangela[2].

Lapetis jest autorem obszernego poematu zatytułowanego Wiersze improwizowane na temat całej nauki (Stíchoj autoschédioj ejs kojnén akoén). Utwór składa się z 1491 wersów i został napisany wierszem politycznym. Zawiera kompendium popularnej wiedzy filozoficznej, moralnej i praktycznej, przydatnej w życiu społecznym i w rodzinie[3]. Lapetis napisał także, zachowane jedynie we fragmentach, dzieło skierowane przeciw hezychazmowi Diairesis ton tes eusebeias pisteos kefalaion. Był także autorem traktatów matematycznych i astronomicznych[2].

Przypisy

  1. ↑ O. Jurewicz używa w Historii literatury bizantyńskiej formy "Lapethis" (s. 298). Formą "Jerzy z Lapetos" względnie "Lapithes" posługuje się K. Kupiec (Encyklopedia katolicka, t. 7, s. 1234). W w Zasadach spolszczania i transpozycji imion własnych i nazw geograficznych greckich epoki bizantyńskiej O. Jurewicz podaje dla nazwiska "Lapithes" jako właściwą formę "Lapita" (w G. Ostrogorski: Dzieje Bizancjum, s. 616)
  2. ↑ a b Kazimierz Kupiec: Encyklopedia katolicka. s. 1234.
  3. ↑ O. Jurewicz: Historia literatury bizantyńskiej. s. 298.

Bibliografia

  • O. Jurewicz: Historia literatury bizantyńskiej. Wrocław: Ossolineum, 1984. ISBN 83-04-01422-X.
  • Kazimierz Kupiec: Jerzy z Lapetos. W: Encyklopedia katolicka. T. 7. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1997, s. 1234.