Jerzy Lefeld

Jerzy Lefeld
Ilustracja
Jerzy Lefeld w latach 60.
Imię i nazwisko

Jerzy Albert Lefeld

Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1898
Warszawa

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

22 lutego 1980
Warszawa

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

pianista, kompozytor, pedagog.

Powiązania

Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal 10-lecia Polski Ludowej

Jerzy Albert Lefeld (ur. 17 stycznia 1898 w Warszawie, zm. 22 lutego 1980 tamże)[1] – polski pianista, kompozytor i pedagog.

Życiorys

Syn Karola i Heleny ze Szneidrów[2]. Muzyki uczył się początkowo u L. Prüfferowej i S. Judyckiego (fortepian). Od 1908 roku kształcił się w Instytucie Muzycznym w Warszawie, gdzie ukończył studia pianistyczne w klasie Aleksandra Michałowskiego (1916) i kompozycji pod kierunkiem Romana Statkowskiego (1917). Z uczelnią tą i późniejszym konserwatorium związał się od razu wieloletnią współpracą pedagogiczną (1917–1939)[1][3], z przerwą w latach 1919–1920 gdy służył w Wojsku Polskim[2].

W latach 1924–1926 współpracował także z eksperymentalnym studiem radiowym w Warszawie, a od 1926 już z Polskim Radiem (m.in. jako członek Małej Orkiestry PR prowadzonej przez J. Ozimińskiego). W latach 1941–1944 zajmował się pedagogiką, koncertował w kawiarniach i w domach prywatnych. Po wojnie do 1971 prowadził klasę fortepianu w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. W czasie ponad 60-letniej działalności pedagogicznej wykształcił 40 pianistów, jego uczniami byli m.in. Witold Lutosławski, Stefan Kisielewski, Witold Małcużyński, Jerzy Maksymiuk[1][3].

Lefeld był wybitnym pianistą-kameralistą, mającym ogromną zdolność gry a vista[3]. Akompaniamentem zajmował się już w młodości, towarzysząc swojemu ojcu, tenorowi-amatorowi. W latach 1917–1926 wystąpił z Stanisławem Barcewiczem na ponad 100 koncertach. Lista artystów, z którymi występował, zawiera nazwiska ponad 50 śpiewaków (m.in. Stanisława Korwin-Szymanowska, Ada Sari, Ewa Bandrowska-Turska, Wanda Wermińska, Wiktor Brégy, Vittoria Calma, Alfred Orda, Bogdan Paprocki, Andrzej Hiolski, Stefania Woytowicz, Jerzy Artysz) i około 30 różnych instrumentalistów (m.in. Carl Flesch, Paul Hindemith, Ida Haendel, Zino Francescatti, Ruggiero Ricci, Irena Dubiska, Eugenia Umińska, Wacław Kochański, Wanda Wiłkomirska, Konstanty Andrzej Kulka). Grał również w duetach fortepianowych z Zofią Rabcewiczową (nagranie m.in. Ronda C-dur na 2 fortepiany Chopina), Romanem Maciejewskim, Marią Wiłkomirską, Władysławem Szpilmanem[1].

Od 25 czerwca 1927 był mężem Stefanii Siweckiej[2].

Pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim przy ulicy Młynarskiej (aleja 26, grób 17)[4].

Ordery i odznaczenia

Nagrody

  • nagroda państwowa II stopnia (1955)
  • nagroda muzyczna miasta Warszawy (1957)
  • nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1965)[1][8]

Twórczość

Jako kompozytor debiutował 2 symfoniami wykonanymi w Filharmonii Warszawskiej: I Symfonią (1919), którą dyrygował Zdzisław Birnbaum oraz II Symfonią (1925), pod dyrekcją Józefa Ozimińskiego. Obie symfonie przypominano w latach 70. w wykonaniu Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji: I symfonię w 1978, pod dyr. Jerzego Maksymiuka,II symfonię w 1979, pod dyr. Wojciecha Michniewskiego[1].

W dorobku kompozytorskim Lefelda znajdują się utwory orkiestrowe, kameralne, wokalne i wokalno-instrumentalne, a także wyciągi fortepianowe obu koncertów Fryderyka Chopina, I Koncertu skrzypcowego Karola Szymanowskiego, Strasznego dworu Stanisława Moniuszki, poematów symfonicznych Stanisław i Anna Oświęcimowie i Epizod na maskaradzie Mieczysława Karłowicza[1].

Wybrane kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych[1][3])

  • I Symfonia f-moll op. 2, wersja 1. na orkiestrę (1917)
  • Sekstet smyczkowy Es-dur op. 3 (1919)
  • II Symfonia e-moll op. 5, wersja 1. na orkiestrę (1921)
  • Cztery pieśni op. 4 na głos z fortepianem (1921–1923)
  • Trzy preludia op. 6 na fortepian (1936)
  • Nokturn op. 7 na fortepian (1943)
  • Osiem utworów dla dzieci op. 8 na fortepian (1945)
  • Jesień op. 11 nr 2 na fortepian (1945)
  • Dwa mazurki op. 9 na fortepian (1947)
  • Zachowaj mnie u swoich drzwi op. 10 nr 1 na głos z fortepianem (1947)
  • Cóż jest prócz nieba op. 10 nr 2 na głos z fortepianem (1948)
  • Krakowiak op. 11 nr 1 na fortepian (1948)
  • Kołysanka op. 11 nr 3 na fortepian (1948)
  • Cztery sonety krymskie op. 15 na baryton i orkiestrę symfoniczną (1964)
  • Sonet „Błogosławieństwo” op. 14 na baryton, orkiestrę smyczkową i harfę (1967)
  • I Symfonia f-moll op. 2, wersja 2. na orkiestrę (1969–1976)
  • II Symfonia e-moll op. 5, wersja 2. na orkiestrę (1969–1976)
  • Intermezzo symfoniczne op. 16 na orkiestrę (1970)
  • Odchodzę, wersja 1., pieśń na głos solowy i fortepian (1970)
  • Odchodzę, wersja 2., pieśń na głos solowy i orkiestrę (1970)
  • Mazurek-impromptu na fortepian (1976)
  • Preludium na fortepian (1977)

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h Popis 1997 ↓, s. 309.
  2. ↑ a b c d Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 416. [dostęp 2021-02-03].
  3. ↑ a b c d Chodkowski 1995 ↓, s. 490.
  4. ↑ śp. Jerzy Lefeld
  5. ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  6. ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 469 „za zasługi na polu rozwoju sztuki”.
  7. ↑ M.P. z 1955 r. nr 37, poz. 359 - Uchwała Rady Państwa z dnia 7 stycznia 1955 r. nr 0/31 na wniosek Komitetu do Spraw Radiofonii „Polskie Radio”.
  8. ↑ Jerzy Lefeld. [w:] Polskie Centrum Informacji Muzycznej [on-line]. [dostęp 2018-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-28)]. (pol.).

Bibliografia

  • Jan Popis: Jerzy Lefeld. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 5: KLŁ część biograficzna. Kraków: PWM, 1997, s. 309. ISBN 83-224-3303-4. OCLC 164821167. (pol.).
  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie