Jerzy Modrzewski

Jerzy Modrzewski

generał dywizji
Data i miejsce urodzenia	25 czerwca 1924 Warszawa
Data i miejsce śmierci	1 lutego 2022 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1944–1990
Siły zbrojne	Armia Krajowa ludowe Wojsko Polskie
Stanowiska	komendant Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej, szef Służby Czołgowo-Samochodowej MON, zastępca Głównego Inspektora Techniki – szef badań i rozwoju techniki wojskowej
Późniejsza praca	wiceminister przemysłu maszynowego
Odznaczenia

Jerzy Modrzewski (ur. 25 czerwca 1924 w Warszawie, zm. 1 lutego 2022 tamże^[1]) – generał dywizji Wojska Polskiego, prof. dr hab. inż. niezawodności, technologii budowy maszyn, transportu, trybologii.

Życiorys

Podczas okupacji należał do Szarych Szeregów, ZWZ i AK. Uczył się na tajnych kompletach i uzyskał maturę i dyplom technika mechanika samochodowego. Od połowy sierpnia 1944 roku brał udział w powstaniu warszawskim w rejonie Kampinosu, dokąd dotarł samotnie przepływając Wisłę. Został przydzielony do oddziału desantowego „Kościuszkowców” w końcowej fazie walk na Czerniakowie. 23 września przeprawił się na praski brzeg Wisły. Po kilku tygodniach wstąpił do ludowego Wojska Polskiego i został przydzielony do 9 Pułku Piechoty 3 Dywizji Piechoty im. Romualda Traugutta. W 1945 był elewem Oficerskiej Szkoły Artylerii w Chełmie i Olsztynie, po ukończeniu której 11 listopada 1945 został promowany do stopnia podporucznika w korpusie oficerów artylerii. Po promocji został dowódcą plutonu w 55 Pułku Artylerii Lekkiej w Olsztynie, a następnie komendantem dywizyjnej szkoły podoficerskiej w 15 Dywizji Piechoty. W 1946 został instruktorem plutonu szkoleniowego, a następnie dowódcą kompanii w 38 Transportowo-Szkolnej Kompanii Samochodowej, a w 1947 adiutantem w 1 Okręgowym Batalionie Samochodowym. W 1947 został skierowany czasowo do Departamentu Personalnego Ministerstwa Obrony Narodowej, gdzie został pomocnikiem kierownika sekcji. W październiku 1950 ukończył Wydział Mechaniczno-Samochodowy Wyższej Szkoły Inżynierskiej im. Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda. Następnie służył w delegaturze Oddziału VIII Technicznego Sztabu Generalnego WP w Instytucie Motoryzacji oraz jako kierownik Stacji Doświadczalno-Badawczej Sprzętu Motoryzacyjnego. W latach 1951–1965 był zastępcą komendanta i komendantem Poligonu (od 1956 – Ośrodka) Naukowo-Badawczego Sprzętu Pancernego i Motoryzacji w Sulejówku. W 1965 kierowany przez niego ośrodek został podniesiony do rangi instytutu pod nazwą Wojskowy Instytut Techniki Pancernej i Samochodowej.

W 1958 ukończył studia wyższe i otrzymał dyplom magistra inżyniera na Wydziale Wojsk Pancernych i Samochodowych Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie. W 1967 został doktorem nauk technicznych w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk, a w 1974 doktorem habilitowanym na mocy uchwały Rady Naukowej Wydziału Techniczno-Mechanicznego Politechniki Poznańskiej.

29 września 1966 roku na mocy uchwały Rady Państwa PRL otrzymał nominację na stopień generała brygady. Nominację wręczył mu w Belwederze przewodniczący Rady Państwa PRL Edward Ochab. W październiku 1966 został szefem Służby Czołgowo-Samochodowej MON. W lipcu 1968 został przeniesiony do Sztabu Generalnego WP na stanowisko zastępcy Głównego Inspektora Planowania i Techniki WP (gen. Zbigniewa Nowaka) do spraw techniki. Po utworzeniu Głównego Inspektoratu Techniki WP (jako odrębnej instytucji centralnej MON) w czerwcu 1974 został zastępcą Głównego Inspektora Techniki WP – szefem badań i rozwoju techniki wojskowej. W październiku 1975 awansowany do stopnia generała dywizji. Nominację wręczył mu 10 października 1975 w Belwederze I sekretarz Komitetu Centralnego PZPR Edward Gierek. 22 czerwca 1978 Rada Państwa nadała mu tytuł profesora nauk technicznych.

W kwietniu 1978 urlopowany z WP (z prawem do noszenia munduru) w związku z powołaniem na stanowisko wiceministra przemysłu maszynowego do spraw produkcji obronnej^[2] (stanowisko to zajmował do lipca 1991). 28 listopada 1990 przeszedł w stan spoczynku.

Był przewodniczącym Komitetu Redakcyjnego wydanej dwukrotnie Encyklopedii techniki wojskowej (1978 oraz 1987)^[3]. Był także członkiem Komitetów Naukowych Polskiej Akademii Nauk, m.in. Komitetu Metalurgii PAN (1968–1978) oraz Komitetu Budowy Maszyn PAN (1968–1978). W latach 1976–1981 był członkiem Prezydium Rady Głównej Naczelnej Organizacji Technicznej. Od 1995 był członkiem Akademii Inżynierskiej w Polsce. Członek honorowy Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich (SIMP). Zastępca Przewodniczącego Rady Naukowej Instytutu Metalurgii i Inżynierii Materiałowej im. Aleksandra Krupkowskiego Polskiej Akademii Nauk – IMIM PAN w Krakowie. Na emeryturze był samodzielnym pracownikiem naukowym Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku oraz Wojskowego Instytutu Technicznego Uzbrojenia. Był członkiem Związku Powstańców Warszawskich.

Dorobek naukowy

Był posiadaczem dwóch patentów. Wypromował sześciu doktorów. Autor około 150 prac naukowych dotyczących niezawodności, techniki specjalnej i inżynierii materiałowej. Kierował kilkunastoma krajowymi i międzynarodowymi zespołami badawczo-konstrukcyjnymi^[4].

Nagrody

• Nagroda Komitetu Nauki i Techniki za prace w dziedzinie uzbrojenia (1966)
• Nagroda Ministra Przemysłu I stopnia (zespołowa) za rozwój samochodów „Star”
• Nagroda MON I i II stopnia za prace konstrukcyjno-technologiczne w dziedzinie uzbrojenia (1975, 1978)
• Nagrody Ministra Przemysłu za prace technologiczne i wdrożeniowe

Ordery i odznaczenia

Otrzymał m.in. następujące ordery i odznaczenia^[5]:

• Order Sztandaru Pracy I klasy (1987)
• Order Sztandaru Pracy II klasy
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych
• Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”
• Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk
• Medal za Warszawę 1939–1945
• Medal 30-lecia Polski Ludowej
• Medal 40-lecia Polski Ludowej
• Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
• Srebrny Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny
• Brązowy Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny
• Medal „Za udział w walkach o Berlin”
• Złoty Medal Za zasługi dla obronności kraju
• Srebrny Medal Za zasługi dla obronności kraju
• Brązowy Medal Za zasługi dla obronności kraju
• Medal Komisji Edukacji Narodowej
• Medal „Pro Memoria”
• Odznaka „Zasłużony dla Warszawy”
• Medal Pamiątkowy „Pro Masovia”
• Medal 100 lat ruchu robotniczego w Polsce (1982)^[6]
• inne odznaczenia i wyróżnienia

Przypisy

Bibliografia

• Jerzy Modrzewski: Encyklopedia techniki wojskowej. T. I. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1978. ISBN 83-11-07275-2.
• Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990 t. II: I–M, Toruń 2010, s. 532–534.
• Jerzy Modrzewski i inni: Encyklopedia Techniki Wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987, ISBN 83-11-07275-2.
• http://www.ngp.pl/str/tekst627.html
• POLSKA AKADEMIA NAUK – Rejestr instytutów naukowych; Nr rejestru: RIN-IV-26/98
• http://www.bip.pw.edu.pl/Sklad-osobowy/Organizacje-spoleczne/Stowarzyszenia-Zwiazki/Zwiazek-Kombatantow-RP-i-Bylych-Wiezniow-Politycznych/Wiceprezesi/Jerzy-Modrzewski