Jerzy Olek

Jerzy Olek, Antalya, 2011

Jerzy Olek podczas warsztatów „Uczestnictwo we wspólnocie”, 1988 rok

Jerzy Olek (ur. 1943 w Sanoku) – artysta plastyk z tytułem profesorskim i teoretyk sztuki zajmujący się fotografią i sztuką multimedialną. Był wykładowcą Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu (Katedra Fotografii, Wydział Komunikacji Multimedialnej) i Gdańsku, a także Politechniki Wrocławskiej i Uniwersytetu Wrocławskiego^[1]. Obecnie wykłada w instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego we Wrocławiu^[1]. Specjalizuje się w psychofizjologii widzenia oraz nowych mediach. Animator ruchu fotografii ekspansywnej i medialnej (lata 70.) oraz fotografii elementarnej (lata 80.)^[1]. Pomysłodawca i kurator wystaw w Polsce i za granicą. Jest autorem licznych publikacji w periodykach polskich i obcych. W domowej galerii „ef” w Starym Gierałtowie prezentuje kolekcję miniatur autorstwa artystów z wielu krajów. Od połowy lat 80. organizuje tam warsztaty pn. „Uczestnictwo we wspólnocie”. Jest autorem książek: Moja droga do bezwymiaru, Umożliwianie niemożliwemu, 7 od/za/słon iluzji i Zobaczyć idealne, czyli bezkresy kresek^[1].

W swoich dziełach artystycznych zajmuje się przestrzenią, której subiektywne wyobrażenia przedstawia rysunkiem, fotografią, lustrzanym odbiciem, grafiką lub komputerowym drukiem, tworząc rozbudowane struktury wizualne i instalacje.

Życiorys

Urodził się w Sanoku w 1943 r., wychowywał w Bieszczadach^[1]. Dyplom uzyskał w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu^[1]. Zadebiutował wystawą indywidualną w 1965 r. Działał m.in. w klubie fotograficznym „Pałacyk” i grupie artystycznej „Odra 65”^[1]. Pierwsze recenzje i komentarze krytyczne publikował w studenckim czasopiśmie „Konfrontacje”, kolejne w „Politechniku”, „Wiadomościach”, „Fotografii”, „Odrze”, „Nurcie” i „Opolu”^[1]. W 1977 r. stworzył we Wrocławiu ruch artystyczny i galerię „Foto-Medium-Art”, animował spotkania i akcje „Seminarium Foto-Medium-Art”^[1]. Od lat 70. wchodził w skład zespołów redakcyjnych takich czasopism jak „Fotografia”, „European Photography”, „Projekt”, „Art Life” oraz „Arteon”, „Rita Baum”, „Artluk” i „CoCAin”^[1].

Pomysłodawca i realizator wielu wystaw problemowych, m.in.:

Stany graniczne fotografii (Katowice 1977),
Fotografia – medium sztuki (Wrocław 1977),
Media (Lublin 1978),
Czerń i biel (Wrocław 1979),
Fotografia elementarna (Szczecin 1986),
Skjulte Dimensioner (Odense, Kopenhaga 1993),
Peron 5 (Praga 1993),
Trace of me (Bratysława 1994),
Tomorrow is Today (Nara 1999),
Q-bis-m II (Nantes 2004)
Manrejomoholomania (Kłodzko 2005)
Widzenie kamienia (Wałbrzych 2007)
Teraz! Artyści Galerii Foto-Medium-Art (Radom 2008)
Towards the Essence (Tokio, Kioto 2010)
Dwie strony esencji (Kraków 2012)
Stan rozproszenia (Słubice 2014)

Ważniejsze wystawy indywidualne

1974: Permutacja relatywna,
1978: Fotografia-tekst,
1978: Po-fotografia,
1979: Fotografia możliwa,
1982: Puste – pełne,
1984: Jest i nie jest,
1986: Biała przestrzeń,
1988: Świat objawiony nie jest realny?,
od 1991: Bezwymiar iluzji.

Ostatni z wymieniowych cykli prezentowany był w rozmaitych aranżacjach i zestawach m.in. w Arles, Berlinie, Białymstoku, Bratysławie Bydgoszczy, Casablance, Dreźnie, Frankfurcie nad Odrą, Gdańsku, Kioto, Kłodzku, Kopenhadze, Krakowie, Legnicy, Lyonie, Łodzi, Nantes, Narze, Odense, Opawie, Osace, Perigeux, Poczdamie, Poznaniu, Radomiu, Saragossie, Słubicach, Sopocie, Strasburgu, Tokio, Toruniu, Wiedniu, Wrocławiu, Wuppertalu, Zielonej Górze i na wyspie Sarema.

Książki Jerzego Olka

Moja droga do bezwymiaru, Wrocław 2001
Umożliwianie niemożliwemu, Wrocław 2007
7 od/za/słon iluzji, Poznań 2013
Zobaczyć idealne, czyli bezkresy kresek, Wrocław 2015

Wybrane artykuły Jerzego Olka

Fot-Art, „Odra”, 6.1975
Foto-Medium-Art, „Odra”, 4.1977
Tezy i antytezy, „Nurt”, 9.1981; 6,7.1983; 1.1984
Minimalnie, wizualnie, elementarnie, „Nurt”, 1.1989
Dryfowanie po bezkresach, (w:) Przestrzenie wizualne i akustyczne człowieka, pod red. Agnieszki Janiak, Wandy Krzemińskiej i Anny Wojtasik-Tokarz, Wrocław 2007
Galaktyka remedialna, „Artluk”, 2008, nr 2
Holuzja neuroestetyki, (w:) Komunikacje w rozmowie 1, Wrocław 2012
Aby widzieć, trzeba wiedzieć, (w:) Przyroda, ekologia, kultura, pod red. Ewy Dobierzewskiej-Mozrzymas i Adama Jezierskiego, Wrocław 2012
Linia linii nierówna, „Twórczość”, 2.2014
Van Gogh’s Ear, „CoCAin”, 8.2014, nr 6
Defying Location, „CoCAin”, 9.2015, nr 7
Wyjście jest jedno, „Twórczość”, 11.2015

Galeria zdjęć

Jerzy Olek, Bezwymiar iluzji, Galeria „Foto-Medium-Art”, Wrocław 1993
Jerzy Olek, Bezwymiar iluzji, Galeria „Wozownia”, Toruń 2000
Jerzy Olek, Mapy rozmaitości, Muzeum Miejskie Arsenał, Wrocław 2004
Jerzy Olek, Zgubiona przestrzeń, Galeria „Foto-Medium-Art”, Kraków 2009
Jerzy Olek, De-, Centrum Sztuki Współczesnej, Toruń 2013
Jerzy Olek, Przedłuż myślą napotkaną linię, Marienkirche, Frankfurt nad Odrą 2013
Jerzy Olek, Zdziwienie widzenia, Galeria „Okno”, Słubice 2015