Jerzy Pniewski

Jerzy Pniewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 czerwca 1913
Płock

Data i miejsce śmierci

16 czerwca 1989
Warszawa

profesor
Specjalność: fizyka jądra atomowego i cząstek elementarnych
Polska Akademia Nauk
Status

członek rzeczywisty

nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Jerzy Pniewski (ur. 1 czerwca 1913 w Płocku, zm. 16 czerwca 1989 w Warszawie[1]) – profesor Uniwersytetu Warszawskiego (od 1954). Fizyk eksperymentator w dziedzinie fizyki jądra atomowego i cząstek elementarnych. Współodkrywca (wraz z Marianem Danyszem) pierwszego hiperjądra (1952) i stanów izomerycznych hiperjąder (1962). W 1965 nominowany do nagrody Nobla w dziedzinie fizyki[2].

Życiorys

Syn matematyka Henryka Pniewskiego. Dyrektor Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW (1953–1958 i 1962–1975), a potem dziekan Wydziału Fizyki UW (1975–1981). Od 1958 kierownik Warszawskiego Oddziału Zakładu Fizyki Wielkich Energii Instytutu Badań Jądrowych, a od początku lat 60. kierownik Katedry Fizyki Cząstek Elementarnych.

Na XXXV Zjeździe Fizyków Polskich w Białymstoku Andrzej Kajetan Wróblewski (Instytut Fizyki Doświadczalnej UW) przedstawił referat nt. „Fizyka w Polsce wczoraj, dziś i jutro” – krótką charakterystykę fizyki w Polsce XX w. Zaprezentował wskaźniki bibliometryczne, liczby dotyczące stopni i tytułów naukowych oraz liczby studentów fizyki. W podsumowaniu ocenił wkład Polaków do światowej fizyki XX w., wyodrębniając przede wszystkim – poza Marią Skłodowską-Curie (która w światowych zestawieniach jest wymieniana jako obywatelka francuska) – czterech fizyków, którzy dokonali odkryć na miarę Nagrody Nobla: Mariana Smoluchowskiego, Mariana Danysza, Jerzego Pniewskiego i Karola Olszewskiego[3].

Wyróżnienia

Członek Polskiej Akademii Nauk (korespondent 1964, rzeczywisty 1971). Był doktorem honoris causa uniwersytetów w Lyonie i Heidelbergu oraz członkiem Heidelberskiej Akademii Nauk, a także członkiem honorowym Towarzystwa Naukowego Płockiego.

Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim (1954)[4] i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1974)[5].

Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 294-5-12)[6].

Przypisy

  1. Pniewski Jerzy, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-10-06].
  2. Nomination%20Archive, NobelPrize.org, 1 kwietnia 2020 [dostęp 2021-04-22] (ang.).
  3. Andrzej Kajetan Wróblewski (Instytut Fizyki Doświadczalnej UW): Fizyka w Polsce wczoraj, dziś i jutro (pol.). labfiz.uwb.edu.pl. [dostęp 2012-08-31].
  4. Uchwała Rady Państwa z dnia 28 września 1954 r. o nadaniu odznaczeń państwowych (M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1588).
  5. Odznaczenia państwowe przyznane pracownikom Uniwersytetu Warszawskiego w roku 1974 [w:] "Roczniki Uniwersytetu Warszawskiego", T. 14–16, Warszawa: UW-PWN, 1975, s. 293.
  6. Cmentarz Stare Powązki: ANTONI CYWIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-10].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Medal Mariana Smoluchowskiego.jpg
Commemorative medal for Polish physicist Marian Smoluchowski - Polish Physical Society 1967
Jerzy Pniewski Polish physicist.jpg
Jerzy Pniewski, Polish physicist