Jerzy Potocki (1932–1966)

Jerzy Potocki
Data i miejsce urodzenia5 marca 1932
Lwów
Data i miejsce śmierci4 września 1966
Hindukusz
Zawód, zajęciearcheolog, wspinacz

Jerzy Potocki (ur. 5 marca 1932 we Lwowie, zm. 4 września 1966 w Hindukuszu) – polski archeolog, taternik, alpinista.

Życiorys

Młodość

Był synem hrabiego Ignacego Potockiego (1906–1994) herbu Pilawa Złota, jednego ze spadkobierców Zakładu Zdrojowego w Rymanowie, balneologa oraz Mat Any Jane z domu O’Dell (1910–1932). Do gimnazjum uczęszczał w Krakowie i w Wałbrzychu. Maturę uzyskał w Krynicy w 1950 r.

Działalność naukowa

Po studiach z zakresu archeologii na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Poznańskim, m.in. u prof. Rudolfa Jamki i prof. Witolda Hensla, ukończonych w 1955 r. (magisterium na podstawie pracy Wpływ Celtów na ziemie polskie), został pracownikiem naukowym w Zakładzie Archeologii Małopolski Instytutu Historii Kultury Materialnej PAN w Krakowie. Interesował się szczególnie Celtami i ich wpływem na ziemie polskie. Brał udział w badaniach terenowych, m.in. w Opolu, w Wietrznie-Bóbrce w pow. krośnieńskim, w Kraczkowej w woj. rzeszowskim, w Podłężu w woj. krakowskim, w Igołomi w pow. proszowickim, w widłach Sanu i Tanwi, w powiatach lubaczowskim i przemyskim, w Stradowie w pow. kazimierskim, w Chrobrzu nad Nidą, w Witowie nad Wisłą i in. Był autorem ok. 20 prac naukowych, a także szeregu artykułów popularnonaukowych i przekładów z dziedziny archeologii. Był członkiem rady redakcyjnej czasopisma „Z Otchłani Wieków”.

Działalność wspinaczkowa

Wspinał się od 1953 r. w Tatrach, Pieninach (południowa ściana Sokolicy - I wejście, 23 lipca 1960 r., wraz z Romanem Łazarskim, droga nadzwyczaj trudna[1]) i skałkach Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Od 1961 r. przechodził w Tatrach najtrudniejsze wówczas drogi, od 1962 także w zimie (m.in. na Mnichu i Kazalnicy). Od 1961 r. wspinał się również w Alpach jugosłowiańskich, austriackich i francuskich. M.in. 30 lipca 1963 r. uczestniczył w pierwszym polskim przejściu i drugim w ogóle drogi André Contamine’a na Aiguille Verte[2]. Był bardzo aktywnym działaczem Koła Krakowskiego Klubu Wysokogórskiego (prezesem) i Zarządu Głównego Klubu Wysokogórskiego. Od 1954 r. pisywał na tematy górskie w „Taterniku”, „Taterniczku”, „Oscypku” (był również jego redaktorem) i prasie codziennej.

W 1966 r. czasie wyprawy w Hindukusz afgańskim wejściem na Noszak (7492 m) wyrównał ówczesny polski rekord wysokości. W kilka dni później na północnych stokach tegoż szczytu zginął w lawinie śnieżnej na wysokości ok. 6500 m n.p.m. Jego grób znajduje się w rodzinnym sektorze (obok matki) na cmentarzu w Rymanowie.

Przypisy

  1. ↑ Roman Łazarski: Sokolica [w:] "Taternik" R. 37, nr 1 (170), marzec 1961, s. 46-47
  2. ↑ Jerzy Michalski: Aiguille Verte w zimie, [w:] „Taternik” nr 3–4/1965, s. 83–85.

Bibliografia

  • „Acta Archeologica Carpatica” R. 8, 1966, nr 1–2 (Andrzej Żaki).
  • Kozłowski Maciej: IV Polska Wyprawa w Hindukusz, w: „Wierchy” R. 36 (1967), Kraków 1968, s. 27–41;
  • „Taternik” R. 43, 1967, nr 2 (Stanisław Urbański);
  • „Taterniczek” nr 11, 1967 (cały numer poświęcony J. Potockiemu).
  • Inf. na stronie Muzeum Archeologicznego w Poznaniu [1]