Jerzy Radziwiłł (1578–1613)

Jerzy Mikołaj Radziwiłł
Ilustracja

Trąby
Rodzina

Radziwiłłowie herbu Trąby

Data urodzenia

1578

Data śmierci

1613

Ojciec

Mikołaj Radziwiłł

Matka

Zofia Helena Hlebowicz Połońska

Żona

Zofia Zborowska (zm. 1618) 2 voto Sieniuta

Jerzy Mikołaj Radziwiłł herbu Trąby (ur. 14 grudnia 1578, zm. 13 lutego 1613 w Żyżmorach) – polsko-litewski możnowładca, tytularny książę; prawnik; urzędnik centralny: 1599–1600 marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego[1], i ziemski: 1600–1613 kasztelan trocki.

Życiorys

Urodził się jako drugie dziecko i jedyny syn Mikołaja Radziwiłła (1546–1589), a zarazem pierwsze dziecko drugiej żony ojca, Zofii Heleny Hlebowicz. Odebrał staranne wykształcenie uniwersyteckie, studiując w protestanckich uczelniach w Lipsku, Strasburgu i Bazylei, gdzie uzyskał tytuł doktora prawa. Podróżował do Genewy, aby spotkać się z Teodorem Bezą.

W 1589 powrócił do kraju, rozpoczynając działalność polityczną. Była ona jednak uzależniona od kierunków wyznaczanych przez jego stryjecznego brata, Krzysztofa Mikołaja zw. Piorunem. W 1599 został mianowany marszałkiem Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1600 został posłem na sejm zwyczajny[2]. Tego samego roku król Zygmunt III mianował go kasztelanem trockim. Pozostawał w opozycji wobec polityki Wazów, popierając rokosz Zebrzydowskiego (jako nieliczny z senatorów). Pomimo ukorzenia się przed Zygmuntem i skierowania prośby o wybaczenie, został odsunięty od obrad izby senackiej.

W 1599 został wybrany prowizorem przez konfederację wileńską[3]. Jako ewangelik dbał o uposażenie parafii w Serejach i Lipicznie, ufundował też zbór w Świętym Jeziorze. Doceniając zaangażowanie w patronowanie kalwinizmowi Krzysztof Kraiński dedykował mu Postyllę Kościoła powszechnego apostolskiego (Łaszczów 1611).

Jerzy Radziwiłł ożenił się z Zofią (†1618), córką Jana Zborowskiego, kasztelana gnieźnieńskiego. Małżeństwo miało kilkoro dzieci, które zmarły w niemowlęctwie.

Przewlekle chory Jerzy Radziwiłł zmarł młodo. Został pochowany w kościele kalwińskim w Dokudowie. Zgodnie z ostatnią wolą Jerzego, wdowa po nim wyszła za mąż za Abrahama Sieniutę[4].

4. Mikołaj Radziwiłł Rudy   
  2. Mikołaj Radziwiłł
5. Katarzyna Tomicka    
   1. Jerzy Mikołaj Radziwiłł
6. N. Hlebowicz  
  3. Zofia Helena Hlebowicz  
7. N. N.   
 

Przypisy

  1. ↑ Złota księga szlachty polskiej, r. XVIII, Poznań 1896, s. 132.
  2. ↑ Andrzej Radman, Marek Ferenc, Rejestr senatorów i posłów na sejmie walnym warszawskim 9 lutego – 21 marca 1600 r., w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. MCCLXVII – 2004 Prace Historyczne, z. 131, s. 95.
  3. ↑ 1599 г. — Акт конфедерации, заключенной в Вильно, шляхетством Речи Посполитой православного и протестантского исповеданий для взаимной защиты от гонений со стороны католического духовенства, s. 4
  4. ↑ U. Augustyniak, Testamenty ewangelików-reformowanych w Wielkim Księstwie Litewskim w XVI-XVII wieku, 2014, s. 140-141,, ISBN 978-83-7507-285-3.

Media użyte na tej stronie