Jerzy Ratajewski

Jerzy Ratajewski
Ilustracja
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

21 lutego 1928
Kraków

Data i miejsce śmierci

2 grudnia 1999
Kraków

Prof. zwyczajny UŚ
Specjalność: bibliotekoznawstwo, komunikacja i informacja naukowa, prasoznawstwo
Alma Mater

Uniwersytet Śląski

Doktorat

1968
Uniwersytet Wrocławski

Habilitacja

1985
Uniwersytet Wrocławski

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej

Jerzy Ratajewski (ur. 21 lutego 1928 w Krakowie, zm. 2 grudnia 1999 w Krakowie) – polski bibliotekoznawca, bibliotekarz, profesor zwyczajny Uniwersytetu Śląskiego. Współtwórca bibliotekoznawstwa na Uniwersytecie Śląskim.

Życiorys

Urodził się i wychowywał w Krakowie. W czasie II wojny światowej pracował w DWM Zakładach im. Cegielskiego w Poznaniu. W 1952 r. ukończył studia wyższe z zakresu historii na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, uzyskując stopień magistra[1].

Kariera zawodowa

Pracował jako nauczyciel historii i logiki w Liceum Ogólnokształcącym w Lidzbarku Warmińskim (1952-1954), w Liceum Pedagogicznym tamże (1954-59), w I Zasadniczej Szkole Zawodowej w Gnieźnie (1959-60) oraz jako bibliotekarz szkolny (1959-1960).

W latach 1960-1971 zatrudniony w Bibliotece Uniwersytetu Wrocławskiego na stanowisku bibliotekarza.

W 1968 r. uzyskał stopień naukowy doktora nauk humanistycznych na Uniwersytecie Wrocławskim na podstawie pracy „Wydawnictwo i czasopismo „Nowiny” w Opolu w latach 1911-1921”, napisanej pod kierunkiem prof. Antoniego Knota.

W latach 1971-1976 pełnił funkcję dyrektora Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego (UŚ). Przyczynił się do jej zreorganizowania i unowocześnienia, dzięki czemu zyskała pełny wymiar biblioteki uczelnianej[2]. Przygotował nowoczesny projekt uniwersyteckiej sieci bibliotecznej, podkreślając konieczność ujednolicenia zasad funkcjonowania bibliotek zakładowych oraz stworzenia centralnie zarządzanej sieci bibliotecznej[3].

W 1976 r. rozpoczął pracę naukowo-dydaktyczną. Był adiunktem z Zakładzie Organizacji Informacji Wydziału Techniki Uniwersytetu Śląskiego, od 1980 r. w Zakładzie Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Instytutu Literatury i Kultury Polskiej na Wydziale Filologicznym UŚ. W 1986 otrzymał stanowisko docenta tamże, w 1992 r. profesora nadzwyczajnego UŚ, a w 1996 profesora zwyczajnego UŚ.

Był inicjatorem utworzenia studiów bibliotekoznawczych na Uniwersytecie Śląskim, uruchomionych w 1974 r.

W 1985 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego w zakresie nauki o książce i bibliotece na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego na podstawie pracy „Biblioteki naukowe i fachowe oraz ośrodki informacji naukowo-technicznej w komunikacji społecznej”, za którą otrzymał nagrodę Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

W 1991 r. po utworzeniu Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej UŚ zorganizował Zakład Metodologii Bibliotekoznawstwa i Bibliotekarstwa, którym kierował do 1997 r.

W 1997 r. przyjął stanowisko profesora nadzwyczajnego w Instytucie Filologii Polskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie[1][4][5].

Dorobek naukowy

Jego zainteresowania naukowe koncentrowały się na tematach współczesnego bibliotekoznawstwa i jego metodologii, komunikacji i informacji naukowej, naukoznawstwa i prasoznawstwa.

Publikował skrypty i podręczniki. Zainicjował opracowanie podręcznika bibliotekarstwa. Był wybitnym dydaktykiem. Wypromował 2 doktorów oraz ponad 100 magistrów. Był recenzentem w przewodach doktorskich i habilitacyjnych[4][5][6].

Wybrane publikacje

  • Przysposobienie biblioteczne. Oprac. Lidia Kałkusińska, Jerzy Ratajewski. Katowice, 1972
  • Jerzy Ratajewski : Wstęp do informacji naukowej. Katowice, 1973
  • Wanda Kochmańska, Krystyna Puzio, Jerzy Ratajewski : Biblioteka. Cz. 1, Organizacja biblioteki, gromadzenie i opracowanie zbiorów bibliotecznych. Katowice, 1976
  • Jerzy Ratajewski  : Biblioteka. Cz. 2, Udostępnianie zbiorów i działalność informacyjna. Katowice, 1978
  • Jerzy Ratajewski  : Zarys techniki opracowania informacyjno-dokumentacyjnego źródeł informacji naukowej, technicznej i ekonomicznej. Katowice, 1978
  • Jerzy Ratajewski  : Biblioteki naukowe i fachowe oraz ośrodki informacji naukowo-technicznej w komunikacji społecznej. Katowice, 1982
  • Jerzy Ratajewski  : Wybrane problemy metodologiczne informologii nauki (informacji naukowej). Katowice, 1994
  • Bibliotekarstwo : praca zbiorowa. Pod red. Zbigniewa Żmigrodzkiego i Jerzego Ratajewskiego. Warszawa, 1994
  • Jerzy Ratajewski  : Wprowadzenie do bibliotekoznawstwa czyli Wiedza o bibliotece w różnych dawkach. Warszawa, 2002[7]

Stowarzyszenia i organizacje

  • Związek Nauczycielstwa Polskiego – prezes Zakładowej Organizacji Związkowej ZNP przy Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu, wiceprezes i przewodniczący Oddziałowej Organizacji Związkowej ZNP Wydziału Filologicznego UŚ (1980-1981), członek Komitetu Założycielskiego ZNP UŚ
  • Komisja Egzaminacyjna dla Bibliotekarzy i Dokumentalistów Dyplomowanych
  • Polskie Towarzystwo Historyczne (1971-1985)[1][4]

Odznaczenia i nagrody

Przypisy

  1. ↑ a b c d A. Barciak (red.), Zmarli pracownicy Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 1968-2008 : "Non omnis moriar", Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2008, s. 303-304, ISBN 978-83-226-1774-8, OCLC 297853073 [dostęp 2019-10-01].
  2. ↑ Sylwetki dyrektorów Biblioteki UŚ, [w:] Maria Kycler, Dariusz Pawelec, Bogumiła Warząchowska (red.), Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego w pięćdziesięciolecie istnienia, wyd. Wydanie I, Katowice: Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2018, s. 371-407, ISBN 978-83-65694-58-4, OCLC 1077366141 [dostęp 2019-10-03].
  3. ↑ J. Ratajewski : Organizacja i działalność sieci bibliotecznej Uniwersytetu Śląskiego w latach 1968-1974.„Przegląd Biblioteczny” 1975, z. 2, s. 163-170.
  4. ↑ a b c d H. Tadeusiewicz (red.), Słownik pracowników książki polskiej : supplement, wyd. Wyd. 1, Warszawa: Wydawn. SBP, 2000–, s. 237-238, ISBN 83-87629-45-6, OCLC 977962789 [dostęp 2019-10-01].
  5. ↑ a b Z. Żmigrodzki : Profesor Jerzy Ratajewski (21.II.1928-2.XII.1999). W: "Studia bibliologiczne". T.12. Prace poświęcone pamięci Profesora Jerzego Ratajewskiego. Katowice 2000, s.7-9
  6. ↑ J. Glensk : Jerzy Ratajewski (21.II.1928-2.XII.1999). "Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2000, z. 2, s. 311-314
  7. ↑ Bibliografia prac Jerzego Ratajewskiego. Oprac. Z. Gębołyś. W : "Studia bibliologiczne". T.12. Prace poświęcone pamięci Profesora Jerzego Ratajewskiego. Katowice, 2000, s.11-44

Bibliografia

  • Bibliografia prac Jerzego Ratajewskiego. Oprac. Z. Gębołyś. "Studia bibliologiczne". T.12. Prace poświęcone pamięci Profesora Jerzego Ratajewskiego". Katowice, 2000, s. 11-44.
  • J. Glensk : Jerzy Ratajewski (21.II.1928-2.XII.1999). "Rocznik Historii prasy Polskiej” 2000, z. 2, s. 311-314.
  • Słownik pracowników książki polskiej: suplement 3. Pod red. H. Tadeusiewicz. Warszawa, 2010, s. 237-238
  • Z. Żmigrodzki : Profesor Jerzy Ratajewski (21.II.1928-2.XII.1999). "Studia bibliologiczne". T.12. Prace poświęcone pamięci Profesora Jerzego Ratajewskiego. Katowice 2000, s. 7-9.
  • Z. Żmigrodzki: Jerzy Ratajewski (1928-1999). „Przegląd Biblioteczny” 1999, z. 4, s. 343-345.
  • Zmarli pracownicy Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 1968-2008 : "Non omnis moriar". Pod red. A. Barciaka. Katowice, 2008, s. 303-304.

Media użyte na tej stronie