Jerzy Skoryna (inżynier)

Jerzy Jan Skoryna
"Górski", "Skórski",
"Sielawa"
plutonowy podchorąży plutonowy podchorąży
Data i miejsce urodzenia

16 grudnia 1926
Kraków

Data i miejsce śmierci

28 grudnia 2010
Meksyk

Przebieg służby
Lata służby

19391944

Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Sign (cross) of Narodowe Siły Zbrojne (NSZ) at plaque in Sanok.jpg Narodowe Siły Zbrojne
Kotwica symbol.svg Armia Krajowa
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

7. pułk piechory „Garłuch”; NZS; II Korpus

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941) Medal Wojska (czterokrotnie) Krzyż Armii Krajowej Warszawski Krzyż Powstańczy Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania)

Jerzy Jan Skoryna-Lipski (ur. 16 grudnia 1926 w Krakowie, zm. 28 grudnia 2010 w Meksyku) – plutonowy podchorąży NSZ i AK, uczestnik Powstania warszawskiego, inżynier, dziennikarz[1].

Życiorys

Urodził się w Krakowie, w rodzinie Jana i Konstancji z domu Lipska. Ukończył powszechną Szkołę Rodziny Wojskowej, a następnie gimnazjum Ojców Marianów na warszawskich Bielanach. Wstąpił w szeregi Narodowych Sił Zbrojnych – brał udział w transporcie broni, kolportażu prasy podziemnej oraz rozbrajaniu żołnierzy niemieckich. W 1944 uczestniczył w konspiracyjnym kursie Szkoły Podchorążych i otrzymał stopień kaprala podchorążego.

W czasie Powstania Warszawskiego walczył w zgrupowaniach „Harnaś”, „Chrobry II” w kompanii „Warszawianka”. Ranny we wrześniu, awansowany do stopnia plutonowego podchorążego. W niewoli niemieckiej w obozach w Ożarowie, Łambinowicach, Sandbostel i Lubece. Po wyzwoleniu z ostatniego obozu, poprzez Niemcy, Holandię, Belgię i Francję dostał się do Włoch i zaciągnął się do II Korpusu.

19 października 1946, jako członek załogi lotniskowca HMS „Queen”, przybył do Montrealu, a następnie przez Kanadę oraz USA dotarł do Meksyku, gdzie przebywał jego ojciec Jan.

W Meksyku uzyskał wyższe wykształcenie na uniwersytecie Uniwersytecie Panamerykańskim na wydziale Inżynierii Przemysłowej oraz Filozofii Socjalnej i Polityki.

Działalność polonijna

Dzięki jego staraniom i przychylności księdza prymasa Meksyku kard. Miguela Dario Miranda y Gomeza i przy poparciu Prymasa Polski ks. Kard. Stefana Wyszyńskiego oraz rządu polskiego w Londynie dnia 3 maja 1959, Polska jako jedyny kraj Europy została poświęcona Matce Bożej z Guadelupe, Królowej Meksyku.

W następnym roku dzięki jego staraniom udało się wybudować w Meksyki kościół parafialny pod wezwaniem Matki Bożej Częstochowskiej.

Pragnieniem Prymasa kard. Wyszyńskiego było aby w Polsce wybudować świątynię pod wezwaniem Matki Bożej z Guadalupe, Królowej Meksyku. Kościół i parafia została powołana w 1981 w podwarszawskich Laskach.

Jerzy Skoryna był inicjatorem wielu polskich pomników na ziemi meksykańskiej:

- popiersie płk Stanisława Skarżyńskiego w Galerii Sławnych Lotników,

- w bazylice guadelupiańskiej pamiątkowa tablica z Orłem Polskim na pamiątkę konsekracji z 3 maja 1959,

- na głównej stołecznej alei postawiono pomnik Ignacego Jana Paderewskiego,

- w pobliskim parku pomnik Mikołaja Kopernika,

- w szpitalu Narodowym popiersie Marii Skłodowskiej-Curie,

- stworzył Instytut Studiów Kultury i Społeczeństw Europejskich,

Przetłumaczył na język hiszpański:

  • "Armia Krajowa"; gen. T. Bór Komorowski,
  • "Zaproszenie do Moskwy" oraz "Katyń"; Z. Stypułkowski,
  • "Zbrodnia Katyńska w świetle dokumentów"; gen. W. Anders,
  • "W imieniu Kremla"; S. Korboński

Był delegatem z Londynu na Meksyk Stowarzyszenia Polskich Kombatantów, oraz Koła Byłych Żołnierzy Armii Krajowej i przedstawicielem Unii Stowarzyszeń i Organizacji Polskich Ameryki Łacińskiej - USOPAŁ.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Jerzy Skoryna - żołnierz, Polak i patriota, niedziela.pl [dostęp 2020-03-09].
  2. Powstańcze Biogramy - Jerzy Skoryna-Lipski, www.1944.pl [dostęp 2020-03-09] (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

https://www.rdc.pl/podcast/losiowisko-belweder/

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Kotwica symbol.svg
Autor: Liftarn, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kotwica symbol
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
POL Krzyż Armii Krajowej BAR.svg
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
POL Warszawski Krzyż Powstańczy BAR.svg
Baretka: Warszawski Krzyż Powstańczy
Sign (cross) of Narodowe Siły Zbrojne (NSZ) at plaque in Sanok.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Znak Narodowych Siły Zbrojnych (NSZ) na tablicy pamiątkowej w Sanoku
POL Medal Wojska 4r BAR.svg
Baretka: Medal Wojska nadany czterokrotnie (z trzema okuciami).
POL Krzyż Walecznych (1941) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1941).
PL Epolet plut 25.svg
Naramiennik plutonowego Wojska Polskiego (1925-39).