Jerzy Surwiło

Jerzy Surwiło

Data i miejsce urodzenia	20 listopada 1941 Wilno
Data i miejsce śmierci	24 października 2009 Wilno
Zawód, zajęcie	filolog dziennikarz
Odznaczenia

Jerzy Surwiło (ur. 20 listopada 1941 w Wilnie, zm. 24 października 2009 tamże) – dziennikarz, publicysta, pisarz.

Popularyzator Polaków z Wilna i Wileńszczyzny. Przez całe życie dbał o pamięć o zesłańcach i więźniach politycznych, żołnierzach Armii Krajowej, bohaterach drugiej wojny światowej, ofiarach zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Jerzy Surwiło urodził się w okupowanym przez Niemcy Wilnie w 1941. Ukończył Szkołę Średnią nr 19 (obecnie im. Władysława Syrokomli) w Wilnie, następnie w 1964 Wydział Filologii Polskiej Instytutu Pedagogicznego w Wilnie.

Po studiach rozpoczął pracę w redakcji „Czerwonego Sztandaru” (później „Kurier Wileński”). W latach 1964-1998 był zastępcą redaktora naczelnego tej gazety. W latach 1998-2000 pracował w redakcji „Gazety Wileńskiej” jako zastępca redaktora naczelnego. Był również zastępcą dyrektora programów Radia „Znad Wilii”. Od 1 stycznia 2001 r. był redaktorem audycji „Magazyn Kombatancki” Radia „Znad Wilii”.

Współzałożyciel Związku Polaków na Litwie. Był prezesem Zarządu Miejskiego miasta Wilna ZPL i członkiem Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą i cmentarzem Bernardyńskim. Patronował budowie pomnika Adama Mickiewicza w Wilnie, przygotowywał akcję renowacji Muzeum Adama Mickiewicza, był inicjatorem upamiętnienia imienia Juliusza Słowackiego w Wilnie i na Wileńszczyźnie oraz w Warszawie.

Działał na rzecz rozwijania stosunków litewsko-polskich. Współzałożycielem Polskiej Sekcji Zesłańców przy Wileńskiej Wspólnocie Więźniów Politycznych i Zesłańców, organizacji kombatanckich – Klubu Polskich Weteranów Wojny na Litwie (żołnierzy Armii Krajowej), Dobroczynnego Stowarzyszenia Polskich Kombatantów na Litwie, Klubu „Wrzesień 39” w rejonie wileńskim.

Był aktorem polskich zespołów teatralnych w Wilnie – przy klubie Pracowników Łączności, potem przy Klubie Medyków (obecnie Polskie Studio Teatralne) oraz przy Pałacu Kultury Kolejarzy (obecnie Polski Teatr w Wilnie). Zagrał w filmie „Legenda Pawiaka” (Tadżykfilm), 1 listopada 2000 r. wystąpił w roli Księdza Piotra z „Dziadów” Adama Mickiewicza w widowisku – „Zaduszki. Sybir – ostatnie pożegnanie”, które odbyło się na placu Teatralnym w Warszawie.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, Odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, Złotą Odznaką Honorową za zasługi społecznego ruchu muzycznego, nagrodą im. Witolda Hulewicza i in., posiada tytuł: Zasłużony Dziennikarz Litwy. Żona Halina Jotkiałło, dziennikarka.

O swoim życiu opowiedział – w jednym z ostatnich wywiadów – w programie „Notacje” emitowanym w TVP^[1].

Zmarł 24 października 2009 z powodu rozległego wylewu krwi do mózgu; został pochowany na cmentarzu w Kalwarii^[2].

Publikacje

Autor książek:

• Wileńskimi śladami Józefa Piłsudskiego (Wilno 1992)
• Rachunki nie zamknięte (Wilno 1992)
• Cmentarz Rossa w Wilnie (Wilno 1993)
• Wileńskimi śladami Adama Mickiewicza (Wilno 1993, Warszawa 1995)
• Scena polska nad Wilią (Warszawa 1995)
• Cmentarz Wojskowy na Antokolu (we współautorstwie, Wilno 1997)
• Przechadzki po Wilnie. Zarzecze. Cmentarz Bernardyński (Warszawa 1997)
• O Adamie Mickiewiczu niekonwencjonalnie. Od Wilna po Nowy Jork (Wilno 1998)
• Jesteśmy z Wilna spod znaku „Reduty” (Warszawa 2000)
• Zostali tu z nami na dobre i złe (Wilno 2000)
• Od Grunwaldu do Litpolbatu (Wydawnictwo „Margi raštai”, Wilno 2001)
• Spacerkiem z Marszałkiem po Żmudzi, Wilnie i Wileńszczyźnie. Zdarzenia, fakty, anegdoty (wydawnictwo „Margi raštai”, Wilno 2003). Książka Zdarzenia, fakty, anegdoty jest poświęcona Józefowi Piłsudskiemu.

Opublikował szereg artykułów, m.in. Polski ruch teatralny w Wilnie po II wojnie światowej i Wilno teatralne (Warszawa 1998).

Przypisy

Bibliografia

• Portal rozgłośni Radio „Znad Wilii”
• Portal gazety Kurier Wileński

Linki zewnętrzne

• Bibliografia tekstów Jerzego Surwiły - Polska Bibliografia Literacka