Jerzy Szmajdziński

Jerzy Szmajdziński
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Jerzy Andrzej Szmajdziński

Data i miejsce urodzenia

9 kwietnia 1952
Wrocław

Data i miejsce śmierci

10 kwietnia 2010
Smoleńsk

Wicemarszałek Sejmu VI kadencji
Okres

od 6 listopada 2007
do 10 kwietnia 2010

Przynależność polityczna

Sojusz Lewicy Demokratycznej

Minister obrony narodowej
Okres

od 19 października 2001
do 31 października 2005

Przynależność polityczna

Sojusz Lewicy Demokratycznej

Poprzednik

Bronisław Komorowski

Następca

Radosław Sikorski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Order Gwiazdy Białej I Klasy (Estonia) Kawaler Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)

Jerzy Andrzej Szmajdziński (ur. 9 kwietnia 1952 we Wrocławiu, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – polski polityk, poseł na Sejm PRL IX kadencji w latach 1985–1989, poseł na Sejm I, II, III, IV, V i VI kadencji (1991–2010), wicemarszałek Sejmu VI kadencji, w latach 2001–2005 minister obrony narodowej.

Życiorys

W latach 1966–1971 był uczniem Elektronicznych Zakładów Naukowych we Wrocławiu[1]. W 1975 ukończył studia na Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.

W 1968 wstąpił do Związku Młodzieży Socjalistycznej. Jako student przewodniczył radzie uczelnianej Socjalistycznego Związku Studentów Polskich, potem zasiadał w zarządzie głównym tej organizacji. W latach 1973–1990 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Zasiadał w egzekutywie Komitetu Uczelnianego na AE we Wrocławiu, w 1975 był delegatem na Wojewódzką Konferencję Sprawozdawczo Wyborczą partii. Od 1986 zasiadał w jej Komitecie Centralnym. W latach 1986–1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego. W okresie 1984–1989 był przewodniczącym Zarządu Głównego Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej, a w 1989–1990 kierownikiem Wydziału Organizacyjnego KC PZPR. W latach 1986–1988 był członkiem Społecznego Komitetu Odnowy Starego Miasta w Zamościu[2].

Od chwili powołania należał do Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej, pełniąc funkcje we władzach krajowych tej partii. Od 1999 działał w Sojuszu Lewicy Demokratycznej.

W latach 1988–1990 był wiceprezesem Polskiego Komitetu Olimpijskiego. W latach późniejszych był także członkiem zarządu koszykarskiej spółki akcyjnej Śląsk Wrocław.

Sprawował mandat poselski na Sejm PRL IX kadencji, ponownie był wybierany w 1991, 1993, 1997, 2001 i 2005. W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz siódmy został posłem, kandydując z listy koalicji Lewica i Demokraci w okręgu legnickim i otrzymując 42 724 głosy. Od 22 kwietnia 2008 zasiadał w klubie poselskim Lewica.

W Sejmie był m.in. przewodniczącym Klubu Parlamentarnego SLD (dwukrotnie) oraz przewodniczącym Komisji Obrony Narodowej. W 2007 został wicemarszałkiem VI kadencji.

W październiku 2001 objął stanowisko ministra obrony narodowej w rządzie Leszka Millera. 21 kwietnia 2004 został tymczasowo także kierownikiem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (w związku z wyborem dotychczasowego szefa resortu Józefa Oleksego na stanowisko Marszałka Sejmu). Zachował stanowisko ministra obrony narodowej w pierwszym i drugim rządzie Marka Belki. Był także członkiem komitetu wyborczego Włodzimierza Cimoszewicza w wyborach prezydenckich w 2005. Od początku zasiadał we władzach krajowych Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w czerwcu 2008 został wiceprzewodniczącym tej partii.

Grób Jerzego Szmajdzińskiego

W grudniu 2009 został ogłoszony kandydatem SLD w wyborach prezydenckich w 2010[3].

10 kwietnia 2010 zginął w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej[4]. Pochowany 20 kwietnia 2010 na Cmentarzu w Wilanowie[5].

Życie prywatne

Syn Henryka i Heleny. Mąż Małgorzaty Sekuły-Szmajdzińskiej, późniejszej radnej Warszawy i posłanki na Sejm. Ojciec Agnieszki i Andrzeja.

Odznaczenia i wyróżnienia

28 czerwca 2010 odsłonięto poświęconą mu tablicę pamiątkową przy stadionie Oporowska[13], a 10 kwietnia 2011 tablicę pamiątkową przed siedzibą SLD przy ul. Wojska Polskiego w Jeleniej Górze[14].

11 kwietnia 2012 imię Jerzego Szmajdzińskiego otrzymała Sala Reprezentacyjna w siedzibie Ministerstwa Obrony Narodowej[15].

Wyniki wyborcze

WyboryKomitet wyborczyOrganOkręgWynik
1985Patriotyczny Ruch Odrodzenia NarodowegoSejm PRL IX kadencjiLista krajowaT[16]
1991Sojusz Lewicy DemokratycznejSejm I kadencjinr 135706 T[17]
1993Sojusz Lewicy DemokratycznejSejm II kadencjinr 1320 677 T[18]
1997Sojusz Lewicy DemokratycznejSejm III kadencjinr 1344 397 T[19]
2001KKW Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia PracySejm IV kadencjinr 172 719 (22,15%)T[20]
2005Sojusz Lewicy DemokratycznejSejm V kadencjinr 120 741 (7,32%)T[21]
2007KKW Lewica i Demokraci SLD+SDPL+PD+UPSejm VI kadencjinr 142 724 (10,56%)N[22]

Zobacz też

Przypisy

  1. Jerzy Szmajdziński. wyborcza.pl, 14 kwietnia 2010. [dostęp 2012-09-01].
  2. Społeczny Komitet Odnowy Starego Miasta. zamosciopedia.pl, 26 października 2014. [dostęp 2020-04-12].
  3. Jerzy Szmajdziński jest kandydatem SLD na prezydenta. bankier.pl, 19 grudnia 2009. [dostęp 2010-04-10].
  4. Oświadczenie Marszałka Sejmu. abw.gov.pl, 10 kwietnia 2010. [dostęp 2012-09-06].
  5. Uroczystości pogrzebowe Jerzego Szmajdzińskiego. interia.pl, 20 kwietnia 2010. [dostęp 2012-04-20].
  6. M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587.
  7. Riiklike autasude andmine. Vastu võetud 13.03.2002 nr 121 (est.). riigiteataja.ee. [dostęp 2011-09-16].
  8. Honorary knighthoods awarded 1997–2006 (ang.). parlament.uk. s. 10. [dostęp 2015-09-30].
  9. Nadanie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Jeleniej Góry Jerzemu Szmajdzińskiemu (Film). jbc.jelenia-gora.pl, 22 lipca 2010. [dostęp 2010-07-22].
  10. Minister J. Szmajdziński honorowym obywatelem Bolkowa. wp.mil.pl, 19 maja 2004. [dostęp 2010-07-22].
  11. Kolejny honorowy obywatel. lubin.pl, 28 kwietnia 2010. [dostęp 2022-05-01].
  12. Jerzy Szmajdziński honorowym obywatelem Legnicy. gazeta.pl, 29 marca 2011. [dostęp 2012-09-01].
  13. Wrocław: Dzisiaj zostaną odsłonięte trzy tablice pamiątkowe Honorowych Obywateli Wrocławia. gazetawroclawska.pl, 28 czerwca 2010. [dostęp 2018-10-26].
  14. Tablica pamięci Jerzego Szmajdzińskiego odsłonięta. O 8.41 pod siedzibą SLD. jelonka.com, 10 kwietnia 2011. [dostęp 2011-04-29].
  15. Sala imienia Jerzego Szmajdzińskiego. wp.mil.pl, 11 kwietnia 2012. [dostęp 2012-04-12].
  16. M.P. z 1985 r. nr 28, poz. 198.
  17. M.P. z 1991 r. nr 41, poz. 288.
  18. M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 470.
  19. M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 620.
  20. Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2020-08-20].
  21. Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2020-08-20].
  22. Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2020-08-20].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Order BritEmp (civil) rib.PNG
Baretka Orderu Imperium Brytyjskiego (cywilnego; od 1936).
Tickmark icon.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
OOjs UI icon check.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
POL Flaga MON.svg
Flaga Ministra Obrony Narodowej.
Marek Belka 2004.jpg
Marek Belka, then prime minister of Poland, during a visit to the Pentagon on August 9, 2004.
Jerzy szmajdziński grób.JPG
Autor: HWKAGE, Licencja: CC0
Grób Jerzego Szmajdzińskiego
Jerzy Szmajdzinski.jpg
Poland's Minister of National Defense Jerzy Szmajdzinski meets with Secretary of Defense Donald H. Rumsfeld in the Pentagon on February 8, 2005. Szmajdzinski and Rumsfeld are meeting to discuss defense issues of mutual interest.
Leszek Miller 2002 (cropped).jpg
(Tekst oryginalny: „Secretary of Defense Donald H. Rumsfeld (center) escorts Prime Minister Leszek Miller (right), of Poland, into the Pentagon on Jan. 11, 2002. The two leaders will meet to discuss defense issues of mutual interest. DoD photo by Helene C. Stikkel. (Released) 020111-D-2987S-003)