Jerzy Szmajdziński
![]() | |
Pełne imię i nazwisko | Jerzy Andrzej Szmajdziński |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 9 kwietnia 1952 |
Data i miejsce śmierci | 10 kwietnia 2010 |
Wicemarszałek Sejmu VI kadencji | |
Okres | od 6 listopada 2007 |
Przynależność polityczna | |
Minister obrony narodowej | |
Okres | od 19 października 2001 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() |
Jerzy Andrzej Szmajdziński (ur. 9 kwietnia 1952 we Wrocławiu, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – polski polityk, poseł na Sejm PRL IX kadencji w latach 1985–1989, poseł na Sejm I, II, III, IV, V i VI kadencji (1991–2010), wicemarszałek Sejmu VI kadencji, w latach 2001–2005 minister obrony narodowej.
Życiorys
W latach 1966–1971 był uczniem Elektronicznych Zakładów Naukowych we Wrocławiu[1]. W 1975 ukończył studia na Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
W 1968 wstąpił do Związku Młodzieży Socjalistycznej. Jako student przewodniczył radzie uczelnianej Socjalistycznego Związku Studentów Polskich, potem zasiadał w zarządzie głównym tej organizacji. W latach 1973–1990 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Zasiadał w egzekutywie Komitetu Uczelnianego na AE we Wrocławiu, w 1975 był delegatem na Wojewódzką Konferencję Sprawozdawczo Wyborczą partii. Od 1986 zasiadał w jej Komitecie Centralnym. W latach 1986–1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego. W okresie 1984–1989 był przewodniczącym Zarządu Głównego Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej, a w 1989–1990 kierownikiem Wydziału Organizacyjnego KC PZPR. W latach 1986–1988 był członkiem Społecznego Komitetu Odnowy Starego Miasta w Zamościu[2].
Od chwili powołania należał do Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej, pełniąc funkcje we władzach krajowych tej partii. Od 1999 działał w Sojuszu Lewicy Demokratycznej.
W latach 1988–1990 był wiceprezesem Polskiego Komitetu Olimpijskiego. W latach późniejszych był także członkiem zarządu koszykarskiej spółki akcyjnej Śląsk Wrocław.
Sprawował mandat poselski na Sejm PRL IX kadencji, ponownie był wybierany w 1991, 1993, 1997, 2001 i 2005. W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz siódmy został posłem, kandydując z listy koalicji Lewica i Demokraci w okręgu legnickim i otrzymując 42 724 głosy. Od 22 kwietnia 2008 zasiadał w klubie poselskim Lewica.
W Sejmie był m.in. przewodniczącym Klubu Parlamentarnego SLD (dwukrotnie) oraz przewodniczącym Komisji Obrony Narodowej. W 2007 został wicemarszałkiem VI kadencji.
W październiku 2001 objął stanowisko ministra obrony narodowej w rządzie Leszka Millera. 21 kwietnia 2004 został tymczasowo także kierownikiem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (w związku z wyborem dotychczasowego szefa resortu Józefa Oleksego na stanowisko Marszałka Sejmu). Zachował stanowisko ministra obrony narodowej w pierwszym i drugim rządzie Marka Belki. Był także członkiem komitetu wyborczego Włodzimierza Cimoszewicza w wyborach prezydenckich w 2005. Od początku zasiadał we władzach krajowych Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w czerwcu 2008 został wiceprzewodniczącym tej partii.
W grudniu 2009 został ogłoszony kandydatem SLD w wyborach prezydenckich w 2010[3].
10 kwietnia 2010 zginął w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej[4]. Pochowany 20 kwietnia 2010 na Cmentarzu w Wilanowie[5].
Życie prywatne
Syn Henryka i Heleny. Mąż Małgorzaty Sekuły-Szmajdzińskiej, późniejszej radnej Warszawy i posłanki na Sejm. Ojciec Agnieszki i Andrzeja.
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2010, pośmiertnie)[6]
- Odznaka pamiątkowa Ministerstwa Obrony Narodowej – 2001, ex officio
- Order Gwiazdy Białej I klasy (Estonia, 2002)[7]
- Rycerz Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego (2004, Wielka Brytania)[8]
- Honorowe obywatelstwa: Jeleniej Góry (2002)[9], Bolkowa (2004)[10], Dolnego Śląska (2010, pośmiertnie), Lubina (2010, pośmiertnie)[11] i Legnicy (2011, pośmiertnie)[12]
28 czerwca 2010 odsłonięto poświęconą mu tablicę pamiątkową przy stadionie Oporowska[13], a 10 kwietnia 2011 tablicę pamiątkową przed siedzibą SLD przy ul. Wojska Polskiego w Jeleniej Górze[14].
11 kwietnia 2012 imię Jerzego Szmajdzińskiego otrzymała Sala Reprezentacyjna w siedzibie Ministerstwa Obrony Narodowej[15].
Wyniki wyborcze
Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
---|---|---|---|---|---|
1985 | Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego | Sejm PRL IX kadencji | Lista krajowa | ![]() | |
1991 | Sojusz Lewicy Demokratycznej | Sejm I kadencji | nr 13 | 5706 ![]() | |
1993 | Sojusz Lewicy Demokratycznej | Sejm II kadencji | nr 13 | 20 677 ![]() | |
1997 | Sojusz Lewicy Demokratycznej | Sejm III kadencji | nr 13 | 44 397 ![]() | |
2001 | KKW Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy | Sejm IV kadencji | nr 1 | 72 719 (22,15%)![]() | |
2005 | Sojusz Lewicy Demokratycznej | Sejm V kadencji | nr 1 | 20 741 (7,32%)![]() | |
2007 | KKW Lewica i Demokraci SLD+SDPL+PD+UP | Sejm VI kadencji | nr 1 | 42 724 (10,56%)![]() |
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Jerzy Szmajdziński. wyborcza.pl, 14 kwietnia 2010. [dostęp 2012-09-01].
- ↑ Społeczny Komitet Odnowy Starego Miasta. zamosciopedia.pl, 26 października 2014. [dostęp 2020-04-12].
- ↑ Jerzy Szmajdziński jest kandydatem SLD na prezydenta. bankier.pl, 19 grudnia 2009. [dostęp 2010-04-10].
- ↑ Oświadczenie Marszałka Sejmu. abw.gov.pl, 10 kwietnia 2010. [dostęp 2012-09-06].
- ↑ Uroczystości pogrzebowe Jerzego Szmajdzińskiego. interia.pl, 20 kwietnia 2010. [dostęp 2012-04-20].
- ↑ M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587.
- ↑ Riiklike autasude andmine. Vastu võetud 13.03.2002 nr 121 (est.). riigiteataja.ee. [dostęp 2011-09-16].
- ↑ Honorary knighthoods awarded 1997–2006 (ang.). parlament.uk. s. 10. [dostęp 2015-09-30].
- ↑ Nadanie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Jeleniej Góry Jerzemu Szmajdzińskiemu (Film). jbc.jelenia-gora.pl, 22 lipca 2010. [dostęp 2010-07-22].
- ↑ Minister J. Szmajdziński honorowym obywatelem Bolkowa. wp.mil.pl, 19 maja 2004. [dostęp 2010-07-22].
- ↑ Kolejny honorowy obywatel. lubin.pl, 28 kwietnia 2010. [dostęp 2022-05-01].
- ↑ Jerzy Szmajdziński honorowym obywatelem Legnicy. gazeta.pl, 29 marca 2011. [dostęp 2012-09-01].
- ↑ Wrocław: Dzisiaj zostaną odsłonięte trzy tablice pamiątkowe Honorowych Obywateli Wrocławia. gazetawroclawska.pl, 28 czerwca 2010. [dostęp 2018-10-26].
- ↑ Tablica pamięci Jerzego Szmajdzińskiego odsłonięta. O 8.41 pod siedzibą SLD. jelonka.com, 10 kwietnia 2011. [dostęp 2011-04-29].
- ↑ Sala imienia Jerzego Szmajdzińskiego. wp.mil.pl, 11 kwietnia 2012. [dostęp 2012-04-12].
- ↑ M.P. z 1985 r. nr 28, poz. 198.
- ↑ M.P. z 1991 r. nr 41, poz. 288.
- ↑ M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 470.
- ↑ M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 620.
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2020-08-20].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2020-08-20].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2020-08-20].
Bibliografia
- Informacje w BIP IPN. [dostęp 2020-08-21].
- Strona sejmowa posła VI kadencji. [dostęp 2020-08-21].
Media użyte na tej stronie
Baretka Orderu Imperium Brytyjskiego (cywilnego; od 1936).
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Flaga Ministra Obrony Narodowej.
Marek Belka, then prime minister of Poland, during a visit to the Pentagon on August 9, 2004.
Poland's Minister of National Defense Jerzy Szmajdzinski meets with Secretary of Defense Donald H. Rumsfeld in the Pentagon on February 8, 2005. Szmajdzinski and Rumsfeld are meeting to discuss defense issues of mutual interest.
(Tekst oryginalny: „Secretary of Defense Donald H. Rumsfeld (center) escorts Prime Minister Leszek Miller (right), of Poland, into the Pentagon on Jan. 11, 2002. The two leaders will meet to discuss defense issues of mutual interest. DoD photo by Helene C. Stikkel. (Released) 020111-D-2987S-003”)