Jerzy Sztrom

Jerzy Sztrom

Pilnik, Klucz

Jerzy Sztrom (ze zbiorów NAC)
podporucznik
Data i miejsce urodzenia	6 czerwca 1923 Starosielce
Data i miejsce śmierci	czerwiec 1944 Lida
Przebieg służby
Lata służby	1942–1944
Siły zbrojne	Polskie Siły Zbrojne w ZSRR Polskie Siły Zbrojne Armia Krajowa
Jednostki	24 Pułk Piechoty (PSZ), 1 kompania łączności Okręgu Nowogródek AK
Stanowiska	dowódca plutonu radiołączności
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Jerzy Sztrom pseud.: „Pilnik”, „Klucz” (ur. 6 czerwca 1923 w Starosielcach, zm. w czerwcu 1944 w Lidzie) – żołnierz Armii Andersa i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, oficer Armii Krajowej, podporucznik łączności, cichociemny.

Życiorys

Był synem Czesława i Heleny z domu Stawińskiej. Przed wojną uzyskał małą maturę w 1939 roku. 22 czerwca 1940 roku został wraz z rodziną aresztowany przez NKWD i wywieziony do łagru w głębi ZSRR. Pracował w obozach pracy. Po podpisaniu układu Sikorski-Majski 16 stycznia 1942 roku wstąpił do Armii Andersa, przydzielono go do 24 pułku piechoty, z którą został ewakuowany do Iranu. Tam wstąpił do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty, a następnie przez Związek Południowej Afryki dotarł do Wielkiej Brytanii.

Cichociemny

Zgłosił się do służby w kraju. 5 października 1942 roku został przydzielony do Sekcji Dyspozycyjnej Naczelnego Wodza. Po przeszkoleniu zespecjalnością w łączności został zaprzysiężony 21 lipca 1943 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza i na początku 1944 roku przetransportowany do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi we Włoszech.

Zrzucony do okupowanej Polski w nocy z 8 na 9 kwietnia 1944 roku w operacji lotniczej „Weller 6” dowodzonej przez kpt. naw. Antoniego Freyera, z samolotu Halifax JP-207 „E” (1586 Eskadra PAF), na placówkę odbiorczą „Nil 1”, w okolicach miejscowości Zamożna Wola, 4 km na wschód od stacji kolejowej Rozprza). Razem z nim skoczyli: plt. Władysław Hauptman ps. Gapa, ppor. Kazimierz Niepla ps. Kawka oraz ppor. Henryk Zachmost ps. Zorza.

Po aklimatyzacji w Warszawie dostał przydział na stanowisko dowódcy plutonu radiołączności w 1 kompanii łączności w Okręgu Nowogródek AK. Zginął w czerwcu 1944 roku w czasie ataku na posterunek żandarmerii niemieckiej w Lidzie.

Tablica w kościele św. Jacka w Warszawie, upamiętniająca poległych cichociemnych, w tym Jerzego Sztroma

Awanse

• kapral podchorąży – 21 kwietnia 1943 roku
• podporucznik – 9 kwietnia 1944 roku, ze starszeństwem od 15 maja 1944 r.

Odznaczenia

• Krzyż Walecznych – czterokrotnie, w tym dwukrotnie pośmiertnie, 1 lipca 1944 roku.

Upamiętnienie

Nazwisko Jerzego Sztroma znajduje się na tablicy poświęconej poległym cichociemnym odsłoniętej w 1980 roku w kościele św. Jacka w Warszawie.

Bibliografia

• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 419. ISBN 83-211-0537-8.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, 1984, s. 186–187.
• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo Abres, 1996, s. 182. ISBN 83-902499-5-2.
• Krzysztof A. Tochman: Sztrom Jerzy. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 49. Warszawa – Kraków: Instytut Historii PAN, 2013, s. 119. ISBN 8388909887.

Linki zewnętrzne

• biogram na stronie elitadywersji.org