Jerzy Tyszkiewicz
 Jerzy Tyszkiewicz | ||
| ||
| Data i miejsce urodzenia | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | ||
| Miejsce pochówku | Bazylika archikatedralna św. Stanisława Biskupa i św. Władysława w Wilnie | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Nominacja biskupia | ||
| Sakra biskupia | brak danych | |
Jerzy Tyszkiewicz herbu Leliwa (ur. 1596 w Wisztyńcu, zm. 17 stycznia 1656 w Domnowie), biskup żmudzki i wileński, kanclerz Akademii i Uniwersytetu Wileńskiego Towarzystwa Jezusowego w latach 1650-1656[4].
Syn Eustachego Jana i Zofii z Wiśniowieckich. Kształcił się w akademiach jezuickich w Wilnie, Lublinie i Poznaniu oraz w Akademii Krakowskiej. Po przyjęciu święceń kapłańskich został kanonikiem krakowskim a następnie w 1626 wileńskim. 17 maja 1627 prekonizowany biskupem tytularnym Methone i sufraganem wileńskim. 19 grudnia 1633 został nominowany ordynariuszem żmudzkim; rządy w tej diecezji objął 25 czerwca 1634 r. Na sejmie koronacyjnym 1633 roku wyznaczony deputatem na Trybunał Skarbowy Wielkiego Księstwa Litewskiego[5]. Dbał o karność duchowieństwa i rozwój szkolnictwa, przeprowadził wizytację diecezji, czterokrotnie przeprowadził synod diecezjalny (1636, 1639, 1643, 1647). W 1637 ufundował kalwarię w miejscowości nazwanej Kalwarią Żmudzką oraz osadził tam dominikanów fundując także ich klasztor. W 1632 konsekrował kościół dominikanów w Sejnach. Skutecznie łączył administrację swojej diecezji z działalnością polityczną w senacie oraz sejmach i sejmikach.
W 1635 roku został wyznaczony senatorem rezydentem[6]. Za rządów Władysława IV angażował się w działalność dyplomatyczną. W 1638 był legatem Władysława IV do papieża Urbana VIII, od którego uzyskał tytuł prałata domowego. W 1645 roku przewodniczył teologom katolickim na odbywające się w Toruniu Colloquium Charitativum[7] – rozmowę ewangelików i katolików mającą doprowadzić do pojednania wyznań.
W 1648 roku był elektorem Jana II Kazimierza Wazy z Księstwa Żmudzkiego[8].
9 grudnia 1649 przeniesiony na biskupstwo wileńskie. Przeprowadził w nim synod diecezjalny, wizytował parafie. Na sejmie 1653 roku wyznaczony z Senatu komisarzem do zapłaty wojsku Wielkiego Księstwa Litewskiego[9]. W okresie wojny szwedzkiej przebywał w Królewcu.
Za jego zgodą biskup Jerzy Białłozor 20 października 1655 roku podpisał ugodę kiejdańską oddającą Wielkie Księstwo Litewskie pod protekcję Szwecji[10][11].
Pochowany w katedrze wileńskiej.
Przypisy
- ↑ Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. IV, Münster 1935, s. 240. (łac.)
- ↑ Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. IV, Münster 1935, s. 304. (łac.)
- ↑ Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. IV, Münster 1935, s. 370. (łac.)
- ↑ Józef Bieliński, Uniwersytet Wileński (1579-1831) T. 3, Kraków 1899-1900, s. 3.
- ↑ Volumina Legum, t. III, Petersburg 1859, s. 377.
- ↑ Volumina Legum, t. III, Petersburg 1859, s. 425.
- ↑ Edmund Piszcz, Colloquium charitativum w Toruniu A.D. 1645, Toruń 1995, s. 210.
- ↑ Svffragia Woiewodztw, y Ziem Koronnych, y Wielk. Xięstwa Litewskiego. Zgodnie na Naiaśnieyszego Iana Kazimierza Obranego Krola Polskiego [...]. Dane, między Warszawą, a Wolą, Dnia 17. Listopada, Roku 1648, [b.n.s].
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 185.
- ↑ Władysław Konopczyński, Kazimierz Lepszy, Akta Ugody Kiejdańskiej 1655 roku, w: Ateneum Wileńskie, r. X, Wilno 1935, s. 204 [32]
- ↑ Sławomir Koper, Wielcy zdrajcy. Od Piastów do PRL, Warszawa 2012, s. 138.
Bibliografia
- Nitecki P., Biskupi Kościoła w Polsce: w latach 965-1999. Słownik biograficzny, wyd. 2, Warszawa 2000, ISBN 83-211-1311-7, s. 458-459.
- *Wileński słownik biograficzny, Bydgoszcz 2002, ISBN 83-87865-28-1, s. 412.
Media użyte na tej stronie
Autor:
Projekt graficzny: Tadeusz Gajl,
- POL COA blank.svg: Tadeusz Gajl, vector version: Bastian
- Heraldic peacock faethers.svg: WarX
- Corona de conde.svg: HansenBCN,
- Charges and arrangement of the elements: Avalokitesvara
Herb hrabiów Tyszkiewiczów
Jerzy Tyszkiewicz, bishop of Vilnius