Jerzy Zański

Jerzy Zański
„Siedlecki”, „Borowski”
Data i miejsce urodzenia

2 marca 1909
Częstochowa

Data śmierci

11 lipca 1971

Zawód, zajęcie

lekarz

Miejsce zamieszkania

Warszawa (do końca wojny)
Łódź (po wojnie)

Narodowość

polska

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Rodzice

Tadeusz, Maria

Małżeństwo

Jadwiga z d. Karwowska

Dzieci

Barbara, syn

Krewni i powinowaci

Krystyna (siostra)

Odznaczenia
Medal 10-lecia Polski Ludowej

Jerzy Zański ps. „Siedlecki”, „Borowski” (ur. 2 marca 1909 w Częstochowie, zm. 11 lipca 1971) – doktor medycyny, narodowiec, powstaniec warszawski, społecznik.

Rodzina

Był synem Tadeusza i Marii[1]. Żonaty z Jadwigą z d. Karwowska, z którą miał dwoje dzieci: syna[2] i córkę Barbarę, która wyszła za Andrzeja Potworowskiego[3]. Miał też siostrę Krystynę (jej drugim mężem był Adam Rapacki)[4].

Życiorys

Ukończył studia na Wydziale Lekarskim UW. Po przewrocie majowym należał do tajnych warszawskich akademickich organizacji narodowych (tzw. poziom „Zet” - wąskie grono grupujące najstarszych studentów, m.in. Wojciecha Wasiutyńskiego). Następnie zaangażował się w działalność w ONR, a po rozłamie w jego łonie związał się z RNR „Falangą”[5].

W czasie II wojny światowej działał w organizacji Pobudka (należał do ścisłego grona twórców tej organizacji). Po aresztowaniu Witolda Rościszewskiego stał na czele tej organizacji[6], a następnie był czynny w Konfederacji Narodu. Był lekarzem naczelnym szpitala wojskowego przy Zakroczymskiej[7]. Również pracował w Państwowym Zakładzie Higieny jako epidemiolog[8]. Uczestniczył w powstaniu warszawskim w oddziale „Bakcyl” w szpitalu polowym na ul. Chmielnej 28 (dzielnica Śródmieście Północ)[1].

Po wojnie kierował Miejską Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Łodzi oraz Państwowym Inspektoratem Sanitarnym dla Miasta Łodzi.

Tuż przed śmiercią był konsultantem filmu Zbigniewa Kiersztejna pt. "Rola stacji sanitarno-epidemiologicznej" (zapoznający z funkcjonowaniem służby sanitarno-epidemiologicznej) z 1970[9].

Odznaczenia

Upamiętnienie

W 2000 w Łodzi na ul. Stanisława Przybyszewskiego 10 umieszczono tablicę poświęconą Jerzemu Zańskiemu[12].

Przypisy

  1. a b Informacja ze stronyPowstańcze biogramy
  2. Informacja ze strony www.sejm-wielki.pl
  3. Życiorys Prezydenta. zakonmaltanski.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-09)]., [w:] "Biuletyn Związku Polskich Kawalerów Maltańskich", 2007, nr 17, s. 5.
  4. Wojciech Jerzy Muszyński, Duch młodych. Organizacja Polska i Obóz Narodowo-Radykalny w latach 1934-1944. Od studenckiej rewolty do konspiracji niepodległościowej, Warszawa: IPN, 2011, s. 59, ISBN 978-83-7629-283-0, OCLC 803650487.
  5. W.J. Muszyński, Duch młodych. Organizacja Polska i Obóz Narodowo-Radykalny w latach 1934-1944. Od studenckiej rewolty do konspiracji niepodległościowej, IPN, Warszawa 2011, s. 57, przypis nr 152. ISBN 978-83-7629-283-0
  6. Informacja ze strony sjp.pwn.pl [dostęp: 26 VII 2017 r.]
  7. Informacja ze strony Towarzystwa Warszawskiego Lekarskiego [dostęp: 26 VII 2017 r.]
  8. M. Gromulska, Państwowy Zakład Higieny w czasie wojny w latach 1939-1944, "Przegląd Epidemiologiczny", 62, 2008, nr 4, s. 721.
  9. Informacja ze strony sfp.org.pl [dostęp: 26 VII 2017 r.]
  10. Monitor Polski, Nr A-64, Poz. 785 (załącznik nr 5).
  11. Uchwała Rady Państwa z dnia 13 stycznia 1955 r. nr 0/114 - na wniosek Ministra Zdrowia
  12. A. Kempa, M. Zawadzka, Tablice i napisy pamiątkowe poświęcone instytucjom i pracownikom służby zdrowia, „Kronikarz. Semestralny Biuletyn Informacyjny Uniwersytetu Medycznego w Łodzi”, 5, 2006/2007, nr 2 (10), s. 419.

Bibliografia

  • Wojciech Jerzy Muszyński, Duch młodych. Organizacja Polska i Obóz Narodowo-Radykalny w latach 1934-1944. Od studenckiej rewolty do konspiracji niepodległościowej, Warszawa: IPN, 2011, s. 57, 59, 109, ISBN 978-83-7629-283-0, OCLC 803650487.

Media użyte na tej stronie