Jerzy Zych

Jerzy Zych
generał brygady pilot generał brygady pilot
Data i miejsce urodzenia

17 listopada 1932
Lublin

Data i miejsce śmierci

27 października 2016
Poznań

Przebieg służby
Siły zbrojne

Orzeł LWP.jpg ludowe Wojsko Polskie
POL Wojska Lotnicze.svg Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej

Formacja

Roundel of Poland (1921–1993).svg Wojska Obrony Powietrznej Kraju
Roundel of Poland (1921–1993).svg Wojska Lotnicze

Jednostki

41 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego,
11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego OPL,
4 Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego,
2 Dywizja Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego

Stanowiska

dowódca pułku lotniczego,
szef sztabu dywizji lotniczej,
dowódca dywizji lotniczej
szef sztabu Wojsk Lotniczych
attaché wojskowy w Czechosłowacji

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 40-lecia Polski Ludowej Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej

Jerzy Zych (ur. 17 listopada 1932 w Lublinie, zm. 27 października 2016 w Poznaniu) – generał brygady pilot Wojska Polskiego.

Życiorys

W 1950 roku ukończył Liceum Ogólnokształcące im. hetmana Jana Zamoyskiego w Zamościu i wstąpił do Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Dęblinie. W następnym roku został przeniesiony do Oficerskiej Szkoły Lotniczej Nr 5 w Radomiu. W 1952 roku ukończył naukę w szkole oficerskiej, został promowany na chorążego i skierowany do garnizonu Malbork na stanowisko pilota w 26 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego. W 1953 przeniesiony do 41 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego, gdzie początkowo był starszym pilotem, następnie pomocnikiem dowódcy eksadry do spraw pilotowania, a od 1955 dowódcą eskadry w stopniu porucznika. W 1956 roku został pomocnikiem dowódcy pułku – nawigatorem pułku. W 1958 roku awansował na kapitana. W 1961 ukończył Kurs Dowódców Pułków w Centrum Szkolenia Lotniczego w Modlinie. W marcu 1962 roku został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy pułku do spraw liniowych.

W październiku 1964 roku objął dowództwo 41 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego w Malborku. W latach 1966–1969 studiował w Akademii Sztabu Generalnego WP w Rembertowie. W sierpniu 1969 został dowódcą 9 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego w Debrznie. W latach 1972–1974 studiował w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR im. K. Woroszyłowa w Moskwie. W 1973 roku awansował na pułkownika.

Po ukończeniu studiów i powrocie do kraju w sierpniu 1974 został wyznaczony na stanowisko szefa sztabu-zastępcy dowódcy 4 Pomorskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w Malborku. W sierpniu 1975 objął dowództwo 2 Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Szturmowo-Rozpoznawczego w Pile. 5 października 1978 uchwałą Rady Państwa mianowany generałem brygady; nominację wręczył mu w Belwederze 11 października 1978 przewodniczący Rady Państwa PRL prof. Henryk Jabłoński. W lipcu 1980 roku został szefem sztabu-zastępcą dowódcy Wojsk Lotniczych w Poznaniu. W listopadzie 1987 roku został prezesem Zarządu Głównego Aeroklubu PRL.

Pilot wojskowy I klasy o nalocie 2025 godzin (1959-1989). Latał na 15 typach samolotów wojskowych i sportowych. W 41 pułku lotnictwa myśliwskiego należał do 9-osobowego zespołu pilotażu na samolotach Lim-2. Zespół uczestniczył w wielu pokazach lotniczych i zdobył tytuł mistrzowski na II Zawodach Lotniczych Wojsk Lotniczych i Obrony Przeciwlotniczej Obszaru Kraju w czerwcu 1960. Podczas defilady lotniczej w Warszawie 22 lipca 1959 leciał w ugrupowaniu „Tafla” składającym się z 64 samolotów Lim-2[1].

W okresie dowodzenia przez niego 9 pułkiem lotnictwa myśliwskiego nie zanotowano w tym pułku żadnego wypadku lotniczego, podobnie w okresie gdy dowodził 2 Dywizją Lotnictwa Szturmowo-Rozpoznawczego nie odnotowano żadnej katastrofy lotniczej. Dowodzona przez niego dywizja była dwukrotnie wymieniona w dyrektywie MON do szkolenia sił zbrojnych (w 1977 i 1978 roku) oraz wyróżniona medalami „Za Osiągnięcia w Służbie Wojskowej”[1].

Od marca 1990 do marca 1993 pełnił służbę jako attaché wojskowy i lotniczy przy Ambasadzie RP w Pradze. Następnie na podstawie decyzji ministra obrony narodowej z 20 stycznia 1993 został przeniesiony w stan spoczynku w związku z osiągnięciem ustawowej granicy wieku. Minister Obrony Narodowej Janusz Onyszkiewicz, w czasie oficjalnego pożegnania 30 marca 1993, wyróżnił go białą bronią.

Zmarł 2 października 2016. Został pochowany 3 listopada 2016 roku w kwaterze lotników na cmentarzu komunalnym Miłostowo w Poznaniu[2]

Awanse

W trakcie wieloletniej służby w Wojsku Polskim otrzymywał awanse na kolejne stopnie wojskowe[1]:

  • chorąży – 1952
  • podporucznik – 1953
  • porucznik – 1955
  • kapitan – 1958
  • major – 1962
  • podpułkownik – 1968
  • pułkownik – 1973
  • generał brygady – 1978

Życie prywatne

Był synem Jana (1905-1941), pracownika państwowego, porucznika rezerwy WP, zamordowanego przez Gestapo w zamojskiej rotundzie za działalność podziemną i Kazimiery z Chmielewskich (1911-1946). Po przejściu w stan spoczynku mieszkał w Poznaniu. Od 1953 był żonaty z Anną z domu Parczyńską (1933-2011). Małżeństwo miało syna i córkę[3].

Grób gen. Jerzego Zycha na cmentarzu Miłostowo w Poznaniu

Odznaczenia

Przypisy

  1. a b c Stefan Czmur, Waldemar Wójcik, Generałowie w stalowych mundurach, Wydawnictwo Czasopism WLOP – Dom Wydawniczy Bellona, Poznań – Warszawa 2003, s. 212–214.
  2. https://www.infolotnicze.pl/2016/11/14/gen-bryg-pil-jerzy-zych/.
  3. Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. 337–340.

Bibliografia

  • Stefan Czmur, Waldemar Wójcik, Generałowie w stalowych mundurach, Wydawnictwo Czasopism WLOP – Dom Wydawniczy Bellona, Poznań – Warszawa 2003, s. 212–214
  • Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. 337–340.

Media użyte na tej stronie

Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
POL Medal 40-lecia Polski Ludowej BAR.svg
Baretka: Medal 40-lecia Polski Ludowej
POL Złoty Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny BAR.svg
Baretka: Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny".
POL Srebrny Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny BAR.svg
Baretka: Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny".
POL Brązowy Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny BAR.svg
Baretka: Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny".
POL Złoty Medal za Zasługi dla Obronności Kraju BAR.svg
Baretka: Złoty Medal za Zasługi dla Obronności Kraju.
POL Srebrny Medal za Zasługi dla Obronności Kraju BAR.svg
Baretka: Srebrny Medal "za Zasługi dla Obronności Kraju".
POL Brązowy Medal za Zasługi dla Obronności Kraju BAR.svg
Baretka: Brązowy Medal "za Zasługi dla Obronności Kraju".
Naramiennik General Brygady lotn.svg
Naramiennik "Generała brygady" Sił Powietrznych RP (OF-7).
POL Wojska Lotnicze.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Orzeł Sił Powietrznych RP
Grób gen. Jerzego Zycha.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
grób gen. Jerzego Zycha na Cmentarzu Miłostowo w Poznaniu