Jesiotrokształtne

Jesiotrokształtne
Acipenseriformes[1]
Berg, 1940
ilustracja
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstrunowce
Podtypkręgowce
Gromadapromieniopłetwe
Podgromadakostnochrzęstne
Rządjesiotrokształtne

Jesiotrokształtne[2] (Acipenseriformes) – rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) obejmujący około 30 współcześnie żyjących gatunków o wielu archaicznych cechach budowy, w tym typowych dla rekinów. Są znane w zapisie kopalnym od wczesnej jury. Mają duże znaczenie gospodarcze ze względu na smaczne i delikatne mięso oraz czarny kawior wyrabiany z ich ikry. Niektóre dożywają 100 lat.

Występowanie

Zamieszkują morskie, słodkie i słonawe wody półkuli północnejEuropy, Ameryki Północnej i północnej Azji.

Cechy charakterystyczne

Jesiotrokształtne charakteryzują się wydłużonym, walcowatym ciałem, niemalże okrągłym w poprzecznym przekroju. Głowa wyciągnięta w ryj – rostrum z wysuwanym otworem gębowym w spodniej części. Otwór gębowy otacza kilka wąsów. Szczęki u okazów dorosłych są pozbawione zębów. Płetwa grzbietowa pojedyncza, przesunięta znacznie ku tyłowi. Struna grzbietowa pozostaje przez całe życie. Kręgosłup chrzęstny, niekompletny – z niewykształconymi trzonami kręgowymi, sięga do górnego płata heterocerkalnej płetwy ogonowej. Wzdłuż całego ciała, od głowy do ogona, przebiega pięć rzędów płytek kostnych – jeden na grzbiecie, po jednym na każdym z boków i dwa na spodniej części ciała. Taki układ płytek kostnych nie jest spotykany u innych promieniopłetwych.

Jesiotrokształtne osiągają długość kilku metrów i do 1500 kg masy ciała.

Systematyka

Peipiaosteidae -Yanosteus longidorsalis
Wymarły Crossopholis magnicaudatus

Do ryb jesiotrokształtnych zaliczane są rodziny[3]:

oraz wymarłe[3]

  • Chondrosteidae
  • Peipiaosteidae

Zobacz też

  • Ryby – wykaz rodzin

Przypisy

  1. Acipenseriformes, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 87.
  3. a b Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.

Bibliografia

  • Bemis, W.E., E. K. Findeis & L. Grande. 1997. An overview of Acipenseriformes. Environmental Biology of Fishes, 48: 25-71.
  • Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
  • Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Acipenser oxyrhynchus.jpg
Atlantic Sturgeon, Acipenser oxyrhynchus. Scans of artwork commissioned by the Fish and Wildlife Service in the 1970's. Original art is kept at NCTC museum.
Yanosteus longidorsalis MHNT.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 4.0
Yanosteus longidorsalis
Size : 47.0x16.6x1.4 cm cm 1.79Kg
Stage : Early Cretaceous 146 Ma to 100 Ma. (million years ago).
Crossopholis magnicaudatus.jpg
Autor: Ghedoghedo, Licencja: CC BY-SA 3.0
fossil Crossopholis