Jesziwa

Jesziwa, jesziba, jeszywa, jeszybot (hebr. ישיבה, posiedzenie) – rodzaj wyższej szkoły talmudycznej dla nieżonatych studentów. Dawniej pobierali w niej nauki chłopcy w wieku od 13 lub 14 do dwudziestu kilku lat, absolwenci chederu lub szkoły zwanej talmud tora. Po ukończeniu jesziwy niektórzy otrzymywali smichę, która uprawniała do objęcia stanowiska rabina.

Pierwsze jesziwy powstały w VIII wieku w Afryce Północnej i Hiszpanii. Największą przedwojenną jesziwą na świecie była założona w 1930 r. Jeszywas Chachmej Lublin (Lubelska Szkoła Mędrców). Obecnie jesziwy działają głównie w Izraelu oraz Stanach Zjednoczonych.

Zobacz też

Jesziwa Poniewież
Jesziwa Pardes
Jesziwa Bar-Ilana
rosz jesziwa

Bibliografia

Paweł Fijałkowski: Jesziwa. W: Zofia Borzymińska, Rafał Żebrowski: Polski słownik judaistyczny. Dzieje, kultura, religia, ludzie. T. 1. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003. ISBN 83-7255-126-X.

Rodzaj szkoły	Cheder Jesziwa Mesiwta Seminarium Midrasza Mechina Szkoła hebrajska Dzienna szkoła żydowska Organizacje młodzieżowe (Syjonizm)
Edukacja wyższa	Bet midrasz Kolel
Kadra	Rosz jesziwa Mełamed Maszpia Maszgijach ruchani Rosz Kolel
Żydowscy przywódcy	Baal t'szuwa Iluj

Żydowskie ruchy religijne	Ortodoksyjny Ultraortodoksja (charedi) Chardal Chasydyzm Nowoczesna ortodoksja Otwarta ortodoksja Konserwatywny Neologiczny Reformowany Rekonstrukcjonistyczny Humanistyczny Odnowienia Samarytanie Judeochrześcijanie Mesjanistyczni Nazarejczycy Sabataizm Frankizm Schizmy Wzajemne stosunki zob. też: Karaimizm, Sekularyzm
Ludy wyznające judaizm	Aszkenazyjczycy Sefardyjczycy Mizrachijczycy Felaszowie Żydzi górscy Romanioci Bnej Israel Bnej Menasze Gruzińscy Żydzi Krymczacy Żydzi z Koczin Żydzi z Kaifeng Żydzi chazarscy Lemba
Filozofia żydowska	Zasady wiary Naród wybrany Eschatologia Etyka Halacha Teologia Holokaustu Kabała Koszerność Mesjanizm Musaryzm Imię Boga Siedem Praw Noego Cedaka Tzniut
Teksty religijne	Tanach Tora Newiim Ketuwim Miszna Talmud Tosefta Midrasz Literatura rabiniczna Miszne Tora Arba'ah Turim Szulchan aruch Miszna Berura Zohar Hagada Pijut Sidur
Żydowscy przywódcy	Mojżesz Hillel Szammaj Juda ha-Nasi Saadja ben Josef Gerszom z Moguncji Izaak Alfasi Raszi Juda Halevi Aben Ezra Mojżesz Majmonides Nahmanides Aszer ben Jechiel Levi ben Gerson Josef Albo Józef Karo Izaak Abrabanel Izaak Luria Sabbataj Cwi Jakub Frank Israel Baal Szem Tow Dow-Ber Elimelech Menachem Schneerson
Życie i kultura	Kto jest Żydem? Etymologia słowa Żydzi Brit mila Brit shalom Bar i bat micwa Sziduch Małżeństwo Nida Pidyon haben Minjan Żałoba w judaizmie Kuchnia żydowska Hiloni Świecka kultura żydowska Konwersja na judaizm Jezus w judaizmie Chad gadja
Ważne miejsca i osoby	Przybytek Mojżeszowy Świątynia Jerozolimska Cztery święte miasta judaizmu Jerozolima Safed Hebron Tyberiada Ściana Płaczu Synagoga Jesziwa Mykwa Bejt din Gabaj Chazan Ha Kohen Gadol Kohen Magid Rabin Rebe Cadyk Posek Rosz jesziwa Maszgijach Mohel Ha Mashiah
Modlitwy i przedmioty kultu	Amida Awinu Malkenu Szema Jisrael Aleinu Hallel Kol Nidre Ma Tovu Hawdala Kadisz Arba Minim Sefer Tora Gartel Kitel Talit Tefilin Cicit Menora (Chanukija) Mezuza Szofar Jad Kipa/Jarmułka Kuczka
Języki	Hebrajski Judeo-arabski Judeo-aramejski Judeo-perski Jewanik † Italkian Ladino Zarfatit † Jidysz Knaan †
Historia	Starożytny Izrael Świątynia Jerozolimska Niewola babilońska Powstanie Machabeuszów Herod Wielki Sanhedryn Faryzeusze Saduceusze Esseńczycy Pierwsza wojna żydowsko-rzymska Powstanie Bar-Kochby Diaspora żydowska Historia Żydów w średniowieczu Historia Żydów w świecie muzułmańskim Ziemia Izraela Historia Palestyny Haskala Historia Izraela zob. też: Historia Żydów w Polsce
Polityka	Syjonizm Światowa Organizacja Syjonistyczna Ogólni Syjoniści Socjalistyczny Religijny Rewizjonistyczny Theodor Herzl Państwo Izrael Prezydent Izraela (lista) Premierzy Izraela Wicepremierzy Izraela Rząd Izraela Żydowskie ruchy polityczne Bund Agudat Israel Partie polityczne w Izraelu Prawo powrotu
Antysemityzm	Historia antysemityzmu Holokaust Prześladowania Żydów Antysemityzm współczesny Antysemityzm rasowy Antysemityzm religijny zob. też: Antysemityzm na ziemiach polskich

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Jesziwa

Zobacz też

Bibliografia

Media użyte na tej stronie