Jezierna

Jezierna
Ilustracja
kościół św. Józefa
Herb
Herb
Państwo

 Ukraina

Obwód

 tarnopolski

Rejon

zborowski

Powierzchnia

9,4 km²

Populacja (2001)
• liczba ludności
• gęstość


3615
384 os./km²

Nr kierunkowy

+380 3540

Kod pocztowy

47264

Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego
Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Jezierna”
Położenie na mapie Ukrainy
Ziemia49°38′02″N 25°20′05″E/49,633889 25,334722
Portal Ukraina

Jezierna (ukr. Озерна / Ozerna) – wieś (dawniej miasteczko) na Ukrainie w obwodzie tarnopolskim (rejon zborowski). W 2001 roku liczyła 3615 mieszkańców.

Od XIX w. znajduje się tu stacja kolejowa Jezierna, położona na linii TarnopolLwów.

Historia

Polskie szańce nad Jezierną na mapie z roku 1787
Jezierna na wojskowej mapie z roku 1869

Wieś pierwszy raz wzmiankowano w 1542 roku. Wraz z czterema innymi miejscowościami nadana przez króla Tarnowskim, z prawami do niej Andrzeja Górki, kasztelana poznańskiego, właściciela Złoczowa. Parafię rzymskokatolicką ufundował Jakub Sobieski w 1636 roku oraz regularny czterobastionowy zamek nad rzeką Wysuczką. Prawa miejskie nadano Jeziernej w roku 1606.[1]. W 1655 odbyła się bitwa pod Jezierną. Dwie dekady później Jezierna była dwukrotnie pustoszona przez Turków[2].

W II Rzeczypospolitej Jezierna była siedzibą gminy wiejskiej Jezierna w powiecie zborowskim województwa tarnopolskiego. W 1921 roku liczyła 5578 mieszkańców, z tego prawie połowę stanowili Polacy. Ukraińców było 2269 a Żydów 813[3].

Po ataku Niemiec na ZSRR, 3 lipca 1941 roku w Jeziernej zamordowano 180 Żydów. W 1942 roku część pozostałych Żydów Niemcy deportowali do obozu śmierci w Bełżcu, część przesiedlili do Zborowa. Od października 1941 do lipca 1943 w Jeziernej funkcjonował obóz pracy dla około 300 Żydów, których likwidując obóz rozstrzelano[4]. Ukrywająca się jedna z Żydówek Maria Fisher Zahn otrzymywała pomoc od mieszkańców miasteczka[5].

Po II wojnie Jezierna została zdepolonizowana i spadła do rangi wsi[2].

Zabytki

  • kościół św. Józefa z XIX w, po upadku ZSRR zwrócony wiernym[2];
  • cerkiew św. Trójcy z 1908 roku[2].
  • zamek, wybudowany w XVII w.[6] Ruiny zamku i szańców Jeziernej zamieścił w roku 1787 autor mapy wojskowej Friedrich von Mieg. W drugiej połowie XIX wieku pamięć o twierdzy przenieśli w swoich przewodnikach Tomasz Święcicki i Hipolit Stupnicki[7].

Przypisy

  1. Jerzy Lileyko: Sztuka ziem wschodnich Rzeczypospolitej: XVI – XVIII w. 2000, s. 175.
  2. a b c d Grzegorz Rąkowski, Paweł Luboński, Podole. Przewodnik po Ukrainie Zachodniej. Część II, Pruszków: Rewasz, 2006, s. 250, ISBN 83-89188-46-5, OCLC 69287000.
  3. Wg publikacji: Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom XV – Województwo Tarnopolskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923
  4. Холокост на территории СССР: Энциклопедия, Red. I. A. Altman. Moskwa, 2009, s. 579. ISBN 978-5-8243-1296-6.
  5. Wszyscy w sąsiedztwie wiedzieli, że się ukrywamy, ale nikt nie powiedział Niemcom. Ludzie z Jeziernej to byli dobrzy ludzie. Nie wydali nas. Pomagali nam, dając żywność. Nie przeżylibyśmy bez nich w: Ryszard Tyndorf, Zbiorowy ratunek Żydów na okupowanej przez Niemców polskiej prowincji, „Złote serca czy złote żniwa? Studia nad wojennymi losami Polaków i Żydów”, Red. Marek Jan Chodakiewicz, Wojciech J. Muszyński. Warszawa, 2011, s. 191. ISBN 978-83-61808-05-3.
  6. Przeszłość i zabytki województwa tarnopolskiego, 1926
  7. Galicya pod względem topograficznym-geograficznym-historycznym, skreślona przez Hipolita Stupnickiego, Lwów, 1869. niegdyś zamek obronny. Miasteczka. str. 83; z zamkiem niegdyś warownymw: Tomasz Święcicki. Opis starożytney Polski, Tom 2 str. 24

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Ternopil Oblast location map.svg
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Районы Тернопольской области с 17 июля 2020 года
01869 Jezierna am Ufer der Wossuschka, Franziszeische Landesaufnahme, um 1869 2016-03-15 17-37-54.jpg
Autor: Silar, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jezierna_am Ufer der Wossuschka,_Josephinische_Landesaufnahme,_um_1869
Костел. Озерна, Зборівський район.jpg
Autor: Беззубка Олег, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Костел. Озерна, Зборівський район