Jezioro Czaple (Równina Gorzowska)
Położenie | |
Państwo | |
---|---|
Region | |
Wysokość lustra | 51,3 m n.p.m. |
Morfometria | |
Powierzchnia | 36 ha |
Wymiary • max długość • max szerokość |
|
Głębokość • średnia • maksymalna |
|
Hydrologia | |
Rzeki zasilające | |
Rzeki wypływające | |
52°48′54″N 14°39′58″E/52,815000 14,666111 |
Jezioro Czaple (niem. Schmollnitz See) – jezioro powytopiskowe w Polsce, położone w województwie zachodniopomorskim, na Równinie Gorzowskiej, 2,5 km na północny wschód od wsi Smolnica. Składa się z dwóch śródleśnych jezior (Czaple Duże i Czaple Małe) połączonych przesmykiem. Długość linii brzegowej 2050 m[1]. Na południowo-zachodnim brzegu jeziora Czaple Duże znajduje się niezagospodarowane kąpielisko, obok pozostałości wczesnośredniowiecznego grodziska. Zlewnia Kosa, zlewnia bilansowa Myśla[2].
Od 2 połowy IX w. do XI w. istniało na półwyspie jeziora grodzisko słowiańskie (być może plemienia Lubuszan), w literaturze powojennej nazywane Smoliniec Wielki (nazwa utworzona od niem. Schmollnitzer Große Mühle, młyna wzmiankowanego już w księdze ziemskiej margrabiego brandenburskiego Ludwika Starszego z 1337 r.[3]). Wielkość podstawy grodu wynosi 60 × 80 m, podwyższenie wału w stosunku do jego wnętrza (majdanu) wynosi 2-2,5 m, zaś powierzchnia majdanu około 1150 m². Stanowiło ono element systemu grodów zabezpieczających lokalne szlaki handlowe (w tym okresie powstają również grody w Witnicy, Raduniu i Mętnie Małym). Nie można wykluczyć, że pomiędzy wałami grodziska istniało podgrodzie. Stanowisko to przypadkowo odkryli w 1963 r. biwakujący tu harcerze ze Szczecina. W 1975 r. Pracownia Archeologiczno-Konserwatorska PP PKZ Oddział w Szczecinie pod kierunkiem Eugeniusza Cnotliwego przeprowadziła badania weryfikacyjne, w wyniku których pozyskano 37 fragmentów naczyń glinianych, ręcznie lepionych, obtaczanych przy krawędzi wylewu i do załomu brzuśca; datowane na 2 połowę IX w.[4].
Przypisy
- ↑ Karty z dziejów Dębna. Dębno: PPH "Zapol" Dmochowski Sobczyk, 2005, s. 31. ISBN 83-60140-35-9.
- ↑ Biuletyn Informacji Publicznej Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie. Wody powierzchniowe śródlądowe wykorzystywane do celów rekreacyjnych, a w szczególności do kąpieli.
- ↑ Molendinum paruum super Smolnitz. Molendinum medium ad ibidem. Molendinum illorum de Marwitz super Smolnitz (Mały młyn nad Smolnicą. Średni młyn tamże. Młyn Marwitzów nad Smolnicą). Ludwig Gollmert: Das Neumärkische Landbuch Markgraf Ludwigs des Älteren vom Jahre 1337. Nach einer neu aufgefundenen Handschrift des vierzehnten Jahrhunderts. Frankfurt am Oder: 1862, s. 13.
- ↑ Antoni Porzeziński: Osadnictwo ziemi cedyńskiej we wczesnym średniowieczu. Archeologiczne studium osadnicze. Chojna: Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne "Terra Incognita", 2012, s. 29. ISBN 978-83-932245-3-1.
Media użyte na tej stronie
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.65 N
- S: 52.58 N
- W: 13.95 E
- E: 17.10 E
Autor: Agondek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jezioro Czaple koło Smolnicy, woj. zachodniopomorskie
Autor:
Mapa gminy Dębno, Polska
Autor:
Mapa powiatu myśliborskiego, Polska