Jezioro Licheńskie

Jezioro Licheńskie
Ilustracja
Widok na jezioro (w dali bazylika w Licheniu)
Położenie
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Miejscowości nadbrzeżne

Licheń Stary, Wygoda, Niedźwiady Małe, Kępa

Wysokość lustra

85 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

1,46 km²

Głębokość
• średnia
• maksymalna


4,5 m
12,6 m

Hydrologia
Rodzaj jeziora

rynnowe

Położenie na mapie gminy Ślesin
Mapa konturowa gminy Ślesin, na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Licheńskie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Licheńskie”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Licheńskie”
Położenie na mapie powiatu konińskiego
Mapa konturowa powiatu konińskiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Licheńskie”
Ziemia52°18′30″N 18°20′19″E/52,308333 18,338611

Jezioro Licheńskie – niewielkie jezioro znajdujące się w powiecie konińskim, w gminie Ślesin, w pobliżu miejscowości Licheń Stary. Jest klasycznym jeziorem rynnowym o silnie rozwiniętej linii brzegowej. Brzegi jeziora, przeważnie wysokie, są w dużej części otoczone lasami. Wysokim brzegom towarzyszy strome dno.

Znaczenie gospodarcze

Wody jeziora są włączone w obieg wody chłodzącej elektrowni Konin i Pątnów Zespołu Elektrowni PAK. Kanał zrzutowy wody ciepłej wpada do jeziora od strony południowej w centralnej części jeziora w miejscowości Licheń Stary. W części południowo-zachodniej jeziora jest zlokalizowany kanał łączący Jez. Licheńskie z Jez. Pątnowskim. Kanał ten umożliwia powrót wody do elektrowni. Jest to tzw. mały obieg. W okresie letnim uruchamiany jest tzw. duży obieg. W północnej części jeziora wybudowano kanał oraz przepompownię. Kanałem tym pompowana jest woda z Jez. Licheńskiego do Jez. Ślesińskiego. Zakończenie kanału po stronie Jez. Ślesińskiego stanowi efektowna kaskada, zwana potocznie wodospadem.

Turystyka i rekreacja

Blisko jeziora znajduje się największe centrum konferencyjne w Wielkopolsce, Hotel Atut***. Hotel stanowi idealną bazę noclegową podczas pieszych wędrówek, wycieczek rowerowych. Największy ruch turystyczny związany jest z ośrodkiem kultu religijnego w Licheniu Starym. Na zachodnim brzegu jeziora, we wsiach Niedźwiady Małe oraz Kępa znajdują się liczne działki rekreacyjne.

Jaz na kanale pomiędzy Jez. Licheńskim i Jez. Pątnowskim w znacznym stopniu ogranicza turystykę wodną. Natomiast amatorzy kąpieli chętnie korzystają z podgrzewanej przez konińskie elektrownie wody. Również wędkarze mają swoje ulubione miejsca nad wodami Jeziora Licheńskiego.

Flora i fauna

Zanieczyszczenie termiczne wody Jeziora Licheńskiego i innych jezior zespołu sprawia, że w ich wodach występują gatunki ciepłolubne, które w innych zbiornikach Polski są rzadkie (np. jezierza morska) lub w ogóle nie występują i są uważane za gatunki obce, inwazyjne. Jezioro Licheńskie jest najcieplejszym akwenem zespołu. W połowie lat 90. XX w, Jezioro Licheńskie zasiedlił nurzaniec śrubowy (Vallisneria spiralis) – dotychczas w Polsce roślina akwariowa, która intensywnie rozwija się jesienią, kiedy w normalnych warunkach w środkowoeuropejskich jeziorach kończy się sezon wegetacyjny[1]. W ciągu kilku lat zdominował on roślinność zanurzoną jeziora, a tworzone przez niego zbiorowisko (Potamo perfoliati-Vallisnerietum spiralis) zajęło 92% powierzchni płytkiego litoralu (ponad 12 ha). Pozostałe zespoły roślinne stwierdzone w Jeziorze Licheńskim to: Potamo-Najadetum marinae, Nupharo-Nymphaeetum albae, Typhetum angustifoliae, Phragmitetum australis i Glycerietum maximae[2]. Innym inwazyjnym gatunkiem, który występuje od niedawna w polskich jeziorach, w tym Jeziorze Licheńskim, jest czebaczek amurski (Pseudorasbora parva). W ramach połowów badawczych przeprowadzonych w litoralu Jeziora Licheńskim w roku 2004 jego udział wynosił 32,6% wśród złowionych ryb, znajdując się w 60% połowów. Poza nim stwierdzono występowanie 13 gatunków ryb w następującej liczebności w stosunku do całej ichtiofauny[3]:

Kolejnym inwazyjnym gatunkiem występującym m.in. w Jeziorze Licheńskim jest kiełż Chaetogammarus ischnus[4].

Stan jakości wód

Zgodnie z danymi Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Poznaniu na podstawie badań wykonanych między rokiem 1999 a 2006, w Jeziorze Licheńskim woda miała III klasę jakości, tj. umiarkowany stan ekologiczny[5].

Przypisy

  1. Andrzej Hutorowicz, Joanna Hutorowicz. Seasonal development of Vallisneria spiralis L. in a heated lake. „Ecological Questions”. 9, s. 79–86, 2008. Versita. DOI: 10.2478/v10090-009-0022-z. ISSN 1644-7298. (ang.). 
  2. Andrzej Hutorowicz, Jan Dziedzic: Rozprzestrzenianie inwazyjnego gatunku Vallisneria spiralis L. w Jeziorze Licheńskim. W: XIX Zjazd Hydrobiologów Polskich Warszawa 2003 : Streszczenia plakatów i referatów. Warszawa: Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2003, s. 612. ISSN 83-888823-33-7.
  3. Andrzej Kapusta, Elżbieta Bogacka-Kapusta, Bartosz Czarnecki. The Significance of Stone Moroko, Pseudorasbora Parva (Temminck And Schlegel), in the Small-Sized Fish Assemblages in the Littoral Zone of the Heated Lake Licheńskie. „Archives of Polish Fisheries”. 16 (1), s. 49–62, 2008. Versita. DOI: 10.2478/s10086-008-0004-6. ISSN 1230-6428. (ang.). 
  4. Krzysztof Jażdżewski: Chaetogammarus ischnus (Stebbing, 1899). [w:] Księga gatunków obcych inwazyjnych w faunie Polski [on-line]. Instytut Ochrony Przyrody PAN. [dostęp 2011-10-05]. (pol.).
  5. Stan środowiska w Wielkopolsce w roku 2006. Poznań: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, 2007, s. 41, seria: Biblioteka Monitoringu Środowiska. ISBN 978-83-7217-313-3.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Powiat koniński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu konińskiego, Polska
Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
Ślesin (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Ślesin, Polska
Greater Poland Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E