Jezioro Nyskie

Jezioro Nyskie

Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Rzeka	Nysa Kłodzka
Data budowy	1971
Data uruchomienia	1972
Typ zapory	betonowo-ziemna
Pojemność całkowita	122,1 mln m³
Powierzchnia	20 km²
Wysokość zapory	14 m
Długość zapory	5000 m
Głębokość	5-15 m
Funkcja	retencyjna, przeciwpowodziowa, rekreacyjna
Położenie na mapie Sudetów Jezioro Nyskie
50°27′27″N 17°16′51″E/50,457500 17,280833

Jezioro Nyskie (Jezioro Głębinowskie, Zbiornik Nysa) – zaporowy zbiornik retencyjny na Nysie Kłodzkiej zbudowany w 1971 roku i oddany do eksploatacji w 1972 roku. Jezioro jest położone w bezpośrednim sąsiedztwie miasta powiatowego Nysa, przy międzynarodowej trasie Częstochowa – Kłodzko (droga krajowa nr 46).

Zapora tworząca jezioro jest betonowo-ziemna, o długości ponad 5 km i wysokości do 14 m. Powierzchnia jeziora to 2075 hektarów, pojemność całkowita zbiornika to 122,1 miliona metrów³, w tym stała rezerwa powodziowa wynosi 55,8 miliona metrów³^[1]. Obiekt chroni przed powodzią tereny położone poniżej zbiornika retencyjnego oraz dostarcza wodę na potrzeby żeglugi oraz dla gospodarki komunalnej Wrocławia. Piętrzone w zbiorniku wody wykorzystywane są do celów energetycznych przez elektrownię wodną o mocy 3,0MW i przepływie 40m³/s zasilającą sieć energetyczną kraju. Zbiornik pełni również funkcję turystyczną i rekreacyjną oraz objęty jest formami ochrony przyrody.

Jezioro Nyskie powstało, przez zalanie wodą znacznego obszaru gminy Nysa. Większość tego obszaru stanowił las, wysiedlono ludzi i zburzono wsie: Brzezina Polska notowana w księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 jako Brzesina polonicali^[2][3], Miedniki, Różanka oraz częściowo Głębinów.

Przy odpływie zbiornika znajduje się elektrownia wodna (czteroturbinowa) z pracującymi dwiema turbinami Kaplana o łącznej mocy 4,8 MW, zasilająca sieć energetyczną kraju. Przepływ wynosi 2*30,5 m³/s, przy różnicy poziomów 20 m. Średni przepływ wieloletni u ujścia Nysy Kłodzkiej do Odry wynosi 50m³/s, przepływ nie powodujący strat w infrastrukturze poniżej zapory zależy od wezbrania Odry i waha się w zakresie 150 – 190 m³/s^[4], natomiast w lipcu 1997 r. (powódź tysiąclecia) przepływ ten wynosił ponad 950 m³/s. Wówczas zrzut awaryjny z Jeziora Nyskiego zalał między innymi Nysę, Lewin Brzeski, liczne wsie w dorzeczu rzeki, jak i przyczynił się do znacznego podniesienia się wody w Odrze, która zalała Wrocław.

Obecnie Jezioro Nyskie i Otmuchowskie wraz z przyległymi terenami tworzą obszar Otmuchowsko-Nyskiego Obszaru Krajobrazu Chronionego, nad brzegami zbiornika występuje wiele gatunków ptaków (mewa czarnogłowa, mewa srebrzysta, rybitwa rzeczna, czapla biała, łęczak, biegus malutki, biegus zmienny, brodziec piskliwy, cyraneczka, czajka, kulik wielki, kwokacz, siewnica)^[5].

Jezioro Nyskie jest bogate w wiele gatunków ryb takich jak sandacz, szczupak, okoń, leszcz^[6].

Do zbiornika oprócz Nysy Kłodzkiej uchodzą rzeki: Płocha, Widna, Biała Głuchołaska. W części zachodniej wydobycie żwiru doprowadziło do powstania niedużych wysp, których liczba zależy od aktualnego poziomu wody^[5].

Północno-wschodni brzeg jeziora jest piaszczysty, tworząc naturalne piaszczyste plaże. Wzdłuż brzegu znajdują się ośrodki wczasowe z bazą noclegową (sezonowa), oraz porty jachtowe, największy to Nyski Ośrodek Rekreacji.

Zobacz też

• Jezioro Otmuchowskie

Linki zewnętrzne

• Widok na plażę w Skorochowie - kamera na żywo. nysa.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-21)].

Przypisy