Jezioro Powsinkowskie

Jezioro Powsinkowskie
Jeziorko Powsinkowskie
	; Jezioro Powsinkowskie – widok od strony ulicy Vogla
	Położenie
Państwo	Polska
Lokalizacja	Warszawa
Wysokość lustra	82,8 m n.p.m.
Wyspy	1
	Morfometria
Powierzchnia	10,9152 ha
Wymiary; • max długość; • max szerokość	; 700 m; 100 m
Głębokość; • średnia	; 2–3 m
	Hydrologia
Klasa jakości wody	II (w roku 2009)
Rzeki zasilające	Rów Natoliński; Rów Powsinkowy
Rodzaj jeziora	starorzecze
	Położenie na mapie Warszawy (c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5 Jezioro Powsinkowskie
	Położenie na mapie Polski Jezioro Powsinkowskie
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Jezioro Powsinkowskie
	52°09′32″N 21°05′56″E/52,158889 21,098889

Jezioro Powsinkowskie (lub Jeziorko Powsinkowskie^[1]) – jezioro w Warszawie, starorzecze wiślane w dzielnicy Wilanów^[2], w rejonie osiedla Powsinek.

Położenie i charakterystyka

Jezioro położone jest w południowej części Warszawy, w dzielnicy Wilanów, na osiedlu Powsinek^[3]. Od strony północno-zachodniej graniczy z Jeziorem Wilanowskim. Rozdziela je most z ulicą Vogla^[4]. Jezioro połączone jest z Jeziorem pod Morgami poprzez Rów Powsinkowy^[5]. Do zbiornika wodnego uchodzi także Rów Natoliński^[6].

Jezioro Powsinkowskie znajduje się w otoczeniu zabudowy jednorodzinnej, sadów oraz terenów otwartych z turzycowiskiem^[4]. Jest starorzeczem Wisły znajdującym się po lewej stronie rzeki i współtworzy 12-kilometrowy ciąg starorzeczy, rozpoczynający się od jezior Bielawskich (Górnego i Dolnego^[1]), przez Jezioro Lisowskie, Jezioro pod Morgami, Jezioro Powsinkowskie do Jeziora Wilanowskiego^[5]. Brzegi są piaszczyste, zachodnie wyniesione na ok. 3 m, pozostałe brzegi o wysokości 1–2 m^[1].

Jezioro stanowi część kompleksu „dobra Wilanów” utworzonego w XVIII w., którego właścicielem był m.in. ród Czartoryskich^[7].

Zgodnie z ustaleniami w ramach „Programu Ochrony Środowiska dla m. st. Warszawy na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r.” jezioro położone jest na terasie zalewowej, a jego powierzchnia wynosi 10,9152 hektara^[8]. Inne źródła mówią o 8,5 ha^[3]^[1]. Według numerycznego modelu terenu udostępnionego przez Geoportal lustro wody znajduje się na wysokości 82,8 m n.p.m.^[9] Długość akwenu wynosi 700 m, a jego maksymalna szerokość to 100 m, głębokość to 2–3 m^[3]. Jezioro jest wydłużone w kierunkach północ–południe, tworząc na południu dwa odgałęzienia: do wschodniego uchodzi Rów Powsinkowy, do zachodniego Rów Natoliński^[1].

Przyroda

Jezioro charakteryzuje się bogatym i różnorodnym zespołem makrobezkręgowców bentosowych, co może świadczyć o jego dużej wartości przyrodniczej. Zbiornikowi przyznano w 2009 roku II klasę czystości wody wg metody BMWP-PL. Wskaźniki dla Jeziora Powsinkowskiego: liczba rodzin makrobezkręgowców: 23, wskaźnik Margalefa: 3,58; wskaźnik Simpsona: 0,78^[4]. Zgodnie z monitoringiem w ramach Natura 2000 przeprowadzonym w latach 2009–2011 jezioro wykazało stan niezadowalający (U1)^[10].

W rejonie jeziora występują liczne ptaki, w tym chronione m.in. bączek, czajka, czernica, rybitwa białowąsa, rybitwa czarna, rybitwa rzeczna i dziwonia^[11]. Wśród roślinności występuje grążel żółty, a także zbiorowiska wodne i szuwarowe Phragmitetalia, w tym szuwar jeżogłówki gałęzistej^[12].

Jezioro Powsinkowskie, wraz z Jeziorem Wilanowskim, doliną rzeki Wilanówka, Morysinem oraz pobliskimi łąkami i polami stanowią ważny ciąg przyrodniczy Warszawy, który pełni istotne funkcje hydrologiczne, ma też spore znaczeniu dla klimatu. Ciąg ten nawietrza Warszawę masami czystego powietrza transportowanymi od południa, wytworzonymi przez roślinność Lasu Kabackiego i Lasów Chojnowskich^[13].

Jezioro, wraz z Potokiem Służewieckim, zgodnie z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego jest odbiornikiem wód opadowych z pobliskiego Miasteczka Wilanów^[14].

Jezioro Powsinkowskie położone jest na terenie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 42/14.02.2007 r., poz. 870)^[15]^[16].

Galeria

Zobacz też

Taras zalewowy Wisły w Warszawie

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Zdzisław Biernacki: IV. Geomorfologia i wody powierzchniowe. W: Wisła w Warszawie. Warszawa: Biuro Zarządu m.st. Warszawy, Wydział Planowania Przestrzennego i Architektury, Opracowanie graficzne, druk i oprawa: Dom Wydawniczy ELIPSA, 2000, s. 22-70. ISBN 83-907333-7-4. [dostęp 2020-07-04].
↑ Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych: Hydronimy. Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski (oprac. red). T. 1. Cz. 2: Wody stojące. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006, s. 278. ISBN 83-239-9607-5. OCLC 749337950.
↑ ^a ^b ^c Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy InstytutP.I.G.– P.I. Badawczy, Program Ochrony Środowiska dla Miasta Stołecznego Warszawy na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r., Warszawa, listopad 2009, s. 20 [dostęp 2020-07-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-11] .
↑ ^a ^b ^c Julia Dobrzańska, Piotr Hewelke: Waloryzacja przyrodnicza wybranych Starorzeczy Wisły na terenie Warszawy (pol.). Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie. [dostęp 2013-07-23].
↑ ^a ^b Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy (pol.). Miejska Pracownia Planowania Przestrzennego i Strategii Rozwoju, 2006. [dostęp 2013-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
↑ ŁukaszŁ. Szkudlarek ŁukaszŁ., Analiza powierzchniowa zlewni. Charakterystyka i ocena funkcjonowania układu hydrograficznego, ze szczególnym uwzględnieniem systemów melioracyjnych na obszarze m.st. Warszawy wraz z zaleceniami do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy i planów miejscowych, 2015, s. 11 [dostęp 2020-07-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-22] .
↑ Piotr Szpanowski: Otoczenie rezydencji wilanowskiej (pol.). Muzeum Pałac w Wilanowie. [dostęp 2013-07-23].
↑ Rada m.st. Warszawy: ZAŁĄCZNIK TEKSTOWY I TABELARYCZNY DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r. (pol.). bip.warszawa.pl, 21 października 2010 r.. [dostęp 2020-07-04].
↑ geoportal.gov.pl. [dostęp 2020-07-04].
↑ Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion (pol.). Biuro Naczelnego Architekta Miasta. [dostęp 2013-07-23].
↑ Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy - Załącznik nr II.7 (pol.). Biuro Naczelnego Architekta Miasta, 2004. [dostęp 2013-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu].
↑ AndrzejA. Berliński AndrzejA. i inni, Opracowanie stadium projektu budowlanego budowy Południowej Obwodnicy Warszawy na odcinku od węzła „Puławska” do węzła „Lubelska” (długość ok. 19.5 km) – Koncepcja Programowa. Odcinek „B” od km 5+050,00 do km 11+500,00, luty 2014, s. 7, 17–20 [dostęp 2020-07-31] .
↑ Małgorzata Kaczyńska: Krajobraz Kulturowy Wilanowa (pol.). wilanow.pl. [dostęp 2013-07-23].
↑ System gospodarki wodami opadowymi w projektowanym Miasteczku Wilanów (pol.). cdmsmith.com. [dostęp 2013-07-23].
↑ Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 42/14.02.2007 r., poz. 870: Rozporządzenie Nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dnia 13 lutego 2007 r. w sprawie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu; Załącznik nr 43 do rozporządzenia nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dnia 13 lutego 2007 r. Opis przebiegu granicy Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu dla m. stoł. Warszawy Dzielnicy Wilanów wg mapy sygnatura Warszawa-Wilanów//WOChK/z z dnia 22 grudnia 2000 r. [data dostępu: 2015-01-08]
↑ Geoserwis GDOŚ. [dostęp 2015-01-08].

Linki zewnętrzne

zdjęcie Jeziora Powsinkowskiego na Wikimapii

[Biernacki00-1] Zdzisław Biernacki: IV. Geomorfologia i wody powierzchniowe. W: Wisła w Warszawie. Warszawa: Biuro Zarządu m.st. Warszawy, Wydział Planowania Przestrzennego i Architektury, Opracowanie graficzne, druk i oprawa: Dom Wydawniczy ELIPSA, 2000, s. 22-70. ISBN 83-907333-7-4. [dostęp 2020-07-04].

[jpl-2] Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych: Hydronimy. Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski (oprac. red). T. 1. Cz. 2: Wody stojące. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006, s. 278. ISBN 83-239-9607-5. OCLC 749337950.

[geo-3] Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy InstytutP.I.G.– P.I. Badawczy, Program Ochrony Środowiska dla Miasta Stołecznego Warszawy na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r., Warszawa, listopad 2009, s. 20 [dostęp 2020-07-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-11] .

[a1-4] Julia Dobrzańska, Piotr Hewelke: Waloryzacja przyrodnicza wybranych Starorzeczy Wisły na terenie Warszawy (pol.). Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie. [dostęp 2013-07-23].

[a2-5] Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy (pol.). Miejska Pracownia Planowania Przestrzennego i Strategii Rozwoju, 2006. [dostęp 2013-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

[ls-6] ŁukaszŁ. Szkudlarek ŁukaszŁ., Analiza powierzchniowa zlewni. Charakterystyka i ocena funkcjonowania układu hydrograficznego, ze szczególnym uwzględnieniem systemów melioracyjnych na obszarze m.st. Warszawy wraz z zaleceniami do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy i planów miejscowych, 2015, s. 11 [dostęp 2020-07-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-22] .

[7] Piotr Szpanowski: Otoczenie rezydencji wilanowskiej (pol.). Muzeum Pałac w Wilanowie. [dostęp 2013-07-23].

[8] Rada m.st. Warszawy: ZAŁĄCZNIK TEKSTOWY I TABELARYCZNY DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r. (pol.). bip.warszawa.pl, 21 października 2010 r.. [dostęp 2020-07-04].

[port-9] rtal.gov.pl. [dostęp 2020-07-04].

[10] Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion (pol.). Biuro Naczelnego Architekta Miasta. [dostęp 2013-07-23].

[11] Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy - Załącznik nr II.7 (pol.). Biuro Naczelnego Architekta Miasta, 2004. [dostęp 2013-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu].

[s2-12] AndrzejA. Berliński AndrzejA. i inni, Opracowanie stadium projektu budowlanego budowy Południowej Obwodnicy Warszawy na odcinku od węzła „Puławska” do węzła „Lubelska” (długość ok. 19.5 km) – Koncepcja Programowa. Odcinek „B” od km 5+050,00 do km 11+500,00, luty 2014, s. 7, 17–20 [dostęp 2020-07-31] .

[13] Małgorzata Kaczyńska: Krajobraz Kulturowy Wilanowa (pol.). wilanow.pl. [dostęp 2013-07-23].

[14] System gospodarki wodami opadowymi w projektowanym Miasteczku Wilanów (pol.). cdmsmith.com. [dostęp 2013-07-23].

[RozpWOChK07-15] Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 42/14.02.2007 r., poz. 870: Rozporządzenie Nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dnia 13 lutego 2007 r. w sprawie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu; Załącznik nr 43 do rozporządzenia nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dnia 13 lutego 2007 r. Opis przebiegu granicy Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu dla m. stoł. Warszawy Dzielnicy Wilanów wg mapy sygnatura Warszawa-Wilanów//WOChK/z z dnia 22 grudnia 2000 r. [data dostępu: 2015-01-08]

[geoserwisgdosmapy-16] Geoserwis GDOŚ. [dostęp 2015-01-08].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne