Jezioro Swarzędzkie

Jezioro Swarzędzkie
Ilustracja
Widok od strony Swarzędza
Położenie
Państwo

 Polska

Miejscowości nadbrzeżne

Swarzędz (całe jezioro znajduje się w granicach miasta), Poznań (brzeg jeziora stanowi granicę miasta)

Region

Równina Wrzesińska

Wysokość lustra

71 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

0,94 km²

Wymiary
• max długość


2,6 km

Głębokość
• maksymalna


6,5 m

Hydrologia
Rzeki zasilające

Cybina

Rzeki wypływające

Cybina

Rodzaj jeziora

rynnowe

Położenie na mapie gminy Swarzędz
Mapa konturowa gminy Swarzędz, blisko centrum po lewej na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Swarzędzkie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Swarzędzkie”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Swarzędzkie”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, blisko centrum na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Swarzędzkie”
Ziemia52°24′49″N 17°03′54″E/52,413611 17,065000

Jezioro Swarzędzkiejezioro na Równinie Wrzesińskiej, położone w północnej części miasta Swarzędz. Od północnej strony graniczy z poznańskim osiedlem Zieliniec. Przepływa przez nie rzeka Cybina. Jezioro jest zanieczyszczone ściekami komunalnymi Swarzędza, lecz od kilku lat prowadzone są prace prowadzące do jego oczyszczenia. Zamulenie dna sięga miejscami 2,50 m[1].

Morfologia i historia

Na jeziorze znajdują się dwie niewielkie wyspy. Niektóre źródła podają, że na większej z nich wykopaliska potwierdziły obecność pozostałości po słowiańskiej świątyni Swaroga (od którego prawdopodobnie pochodzi nazwa miasta Swarzędz), prawdopodobnie w dawniejszych czasach połączonej drewnianym mostem ze stałym lądem[2][3][4]. Nie ma jednak ważniejszych dowodów, które wskazywałyby na prawdziwość tych informacji. Zdanie niektórych lokalnych historyków każe natomiast przypuszczać, że taka świątynia znajdowała się na jednym z najwyższych punktów brzegu jeziora. Dziś w tym miejscu znajduje się Kościół pw. św. Marcina[5]. W 1904 na jeziorze odbyły się duże regaty wioślarskie zorganizowane przez Wolne Stowarzyszenie Wioślarzy Wschodu, z inicjatywy Posener Ruderverein „Germania”[6]. Na brzegu funkcjonował popularny wśród poznaniaków Dom Zdrojowy Marco.

Gmina Swarzędz podpisała 15 lipca 2011 umowę na przeprowadzenie "kompleksowej rekultywacji Jeziora Swarzędzkiego metodą aeracji pulweryzacyjnej z systemem precyzyjnej inaktywacji fosforu za pomocą mobilnego aeratora pulweryzacyjnego i aeratora pulweryzacyjnego z napędem wietrznym". Po oczyszczeniu jeziora nad jego brzegiem ma powstać m.in. kąpielisko[7].

Przyroda

Nad jeziorem i na obszarach przylegających występują następujące gatunki flory: rzęsa drobna, rzęsa trójrowkowa, grążel żółty, grzybień biały, konwalia majowa, kalina koralowa, szalej jadowity, karbieniec pospolity, sadziec konopiasty i niezapominajka błotna. Obfite są zbiorowiska szuwaru wysokiego z dominacją trzciny i pałki szerokolistnej. Drzewa obrasta bluszcz pospolity. Reprezentantami awifauny są m.in.: krzyżówka, łabędź niemy, łyska, kormoran czarny, bocian biały, gąsiorek i kokoszka wodna. Płazy reprezentują m.in. traszka grzebieniasta i kumak nizinny[8].

Turystyka

Na południowym brzegu jeziora od strony Swarzędza biegnie ścieżka spacerowa oraz znajduje się przystań i wypożyczalnia kajaków. Od strony północnej biegnie szlak rowerowy z Pobiedzisk nad Jezioro Maltańskie w Poznaniu oraz Droga św. Jakuba – wielkopolski odcinek szlaku pielgrzymkowego do katedry w Santiago de Compostela w Galicji w północno-zachodniej Hiszpanii.

Przypisy

  1. Ryszard Gołdyn, Janusz Grabia, Program Ochrony wód rzeki Cybiny, Urząd Miasta Poznania, Poznań, 1998
  2. Lilia Łada: Weekend w Swarzędzu. 2012-02-14. [dostęp 2012-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-13)]. (pol.).
  3. Kiedy wykąpiemy się w jeziorze Swarzędzkim?. mmpoznan.pl, 2009-06-11. [dostęp 2012-03-13]. (pol.).
  4. Antoni Kobza: Zapomniana legenda. mojswarzedz.pl, 2009-06-11. [dostęp 2012-03-13]. (pol.).
  5. Swarzędz - Na szlaku dziejów część 1. swarzedzpl 2018-05-11. [dostęp 2018-05-20].
  6. Teresa Ziółkowska, Niemiecki sport w Poznaniu do 1918 roku, w: Kronika Miasta Poznania, 1/2010, s.31, ISSN 0137-3552
  7. http://www.swarzedz.pl/index.php?id=49&no_cache=1&tx_ttnews[tt_news]=3715&tx_ttnews[backPid]=50&cHash=ddc9649433 Oficjalna strona miasta i gminy Swarzędz
  8. tablice informacyjne in situ

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
Poznań County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Poznań County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 52.69 N
  • S: 52.14 N
  • W: 16.43 E
  • E: 17.41 E
Swarzędz (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Swarzędz, Polska
Jezioro Swarzędzkie Zachód.jpg
Autor: 7oanna, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jezioro Swarzędzkie. Zachód słońca
Greater Poland Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E