Jezioro Wulpińskie

Jezioro Wulpińskie

Tomaszkowskie, Dorotowskie

Jezioro Dorotowskie, widok od strony Tomaszkowa
Położenie
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Miejscowości nadbrzeżne	Dorotowo, Tomaszkowo, Majdy (Mojdy), Kręsk
Wysokość lustra	105,8 m n.p.m.
Wyspy	Herta, Łórbonki, Sitowe Góry, Geców Ostrów, Wojdowski Ostrów, Kampa
Morfometria
Powierzchnia	706,7 ha
Wymiary • max długość • max szerokość	8,32 km 2,33 km
Głębokość • średnia • maksymalna	10,5 m 54,6 m
Długość linii brzegowej	29,8 km
Położenie na mapie gminy Stawiguda Jezioro Wulpińskie
Położenie na mapie Polski Jezioro Wulpińskie
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Jezioro Wulpińskie
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego Jezioro Wulpińskie
53°42′36″N 20°22′00″E/53,710000 20,366667

Jezioro Wulpińskie (Tomaszkowskie, Dorotowskie, dawniej Wulpynk) – jezioro na Pojezierzu Olsztyńskim, kilka kilometrów na południowy zachód od Olsztyna. Nad jeziorem znajdują się wsie: Dorotowo, Tomaszkowo, Majdy (Mojdy), Kręsk.

Dane:

• gmina Stawiguda
• dorzecze: Giłwa-Pasłęka
• wysokość nad poziom morza: 105,8 m
• powierzchnia: 706,7 ha
• powierzchnia wysp: 23,6 ha
• głębokość maksymalna: 54,6 m
• głębokość średnia: 10,5 m
• długość maksymalna: 8320 m
• szerokość maksymalna: 2330 m
• długość linii brzegowej: 29 800 m

Jezioro składa się z dwóch części, połączonych cieśniną szerokości ok. 100 m. Cieśnina ta dawniej nazywana była "Szyja". We wschodniej części jeziora znajduje się osiem wysp i wysepek pokrytych lasem liściastym. Największą wyspę (7 ha) od najdawniejszych czasów nazywano Baciów Ostrów, później Petrykowski Ostrów. Z początkiem XX wieku na wyspie tej utworzono miejsce wycieczkowo-rozrywkowe i nadano nazwę wyspie "Herta" (Dorotowski Ostrów, niem. Herta-Insel). Wybudowano dwie sale taneczne, restaurację i muzeum regionalne.

Inne wyspy nazywano: Łórbonki, Sitowe Góry, Geców Ostrów, Wojdowski Ostrów, Kampa. Najważniejsze półwyspy nosiły nazwy: Klampa, Raczak, Kejsów Róg, Kraniki Ostrów. Nazwy zatok (z końca XIX w.): Zielski Kąt (wiejski), Szylków Kąt, Pelnoga.

Brzegi wschodniej części jeziora są płaskie lub lekko wzniesione, natomiast brzegi zachodniej strony są stosunkowo wysokie i strome. Od strony południowo-zachodniej wypływa rzeka Giłwa, na zachód od wsi Kręsk w głębokim jarze wypływa strumień. Jezioro otoczone jest polami uprawnymi i łąkami oraz działkami osadniczymi, tylko miejscami znajdują się kępy leśne.

Jezioro Wulpińskie to sielawowy typ jeziora, występuje szczupak, węgorz, sieja.

Bibliografia

• Paweł Turowski: Sto siedemdziesiąt trzy lata walki o mowę ojczystą jednej wsi warmińskiej. Wstęp i opracowanie Danuta i Norbert Kasparkowie. UWM w Olsztynie, 2003.
• "Jeziora okolic Olsztyna. Seria Przewodniki Wędkarskie, cz. 1", Olsztyn 1996, Wyd. IRŚ.

Linki zewnętrzne

• Linki do galerii z lotu ptaka. fotoartim.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].